Chủ tịch VCCI, TS. Vũ Tiến Lộc: “Muốn ra được thị trường thế giới thì phải đứng vững trên mảnh đất của mình…”
Các Hiệp hội ngành, nghề - Ngày đăng : 20:06, 13/02/2020
Phát biểu ngay sau sự kiện Nghị viện châu Âu phê chuẩn Hiệp định thương mại tự do giữa Liên minh châu Âu (EU) và Việt Nam (EVFTA) ngày 12/2/2020, Chủ tịch VCCI, TS Vũ Tiến Lộc cho rằng giữa lúc đại dịch COVID-19 đang lan rộng, thách thức tính bền vững của các chuỗi giá trị toàn cầu, mà nền kinh tế Việt Nam là một mắt xích, thì việc EVFTA được phê chuẩn mở ra cơ hội vàng thúc đẩy sự chuyển dịch các chuỗi giá trị này…
 |
“Cuộc đời vẫn thế: bên cạnh những thách thức hiện hữu vẫn có những cơ hội vàng đang mở ra. Tác động kép của COVID-19 và EVFTA chắc chắn sẽ thúc đẩy những nỗ lực tái cấu trúc nền kinh tế, tái cấu trúc không gian thị trường của nền kinh tế Việt Nam theo hướng tăng cường tính tự chủ, giảm lệ thuộc vào các thị trường bên cạnh và nâng cấp Việt Nam trong các chuỗi giá trị toàn cầu…”- Chủ tịch VCCI khẳng định.
Nguồn năng lượng mới từ EVFTA
Với việc Nghị viện châu Âu phê chuẩn Hiệp định này, EU - một thị trường khó tính với những chuẩn mực cao nhất trên thế giới, đã chính thức ghi nhận những nỗ lực cải cách, xây dựng thể chế kinh tế thị trường và phát triển bền vững của Việt Nam và quyết tâm tăng cường hợp tác với Việt Nam
Là một Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, EVFTA được ví là “con đường cao tốc hướng Tây”, kết nối Việt Nam tới một không gian thị trường rộng lớn và có tiềm năng hàng đầu trên thế giới cả về tài chính, công nghệ và thị trường...
Theo Chủ tịch VCCI, lợi ích đến từ những con số có thể cân, đong, đo, đếm được: Ngay lập tức, châu Âu dỡ bỏ 85,6% số dòng thuế, giúp tăng năng lực cạnh tranh cho 70,3% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường này, Việt Nam xóa bỏ 48,5% tương đương với 64,5% kim ngạch nhập khẩu vào Việt Nam, sẽ giúp giảm chi phí đầu vào cho các ngành sản xuất, giảm giá hàng hóa, dịch vụ, khơi thông một dòng chảy mới về thương mại giữa Việt Nam với một thị trường có sức mua lớn thứ hai trên thế giới (chỉ sau Hoa Kỳ, mà với Hoa Kỳ thì Việt Nam chưa có hiệp định thương mại tự do), tạo điều kiện cho cả người dân Việt Nam và châu Âu có thể tiếp cận những hàng hóa và dịch vụ chất lượng cao và giá rẻ.
Ăn theo dòng chảy thương mại là dòng vốn đầu tư, chuyển giao công nghệ, góp phần nâng cấp các mắt khâu “made in Viet Nam” hay “made by Viet Nam” trong các chuỗi giá trị toàn cầu mà Việt Nam đang nỗ lực tham gia.
“Với sự tham gia của các đối tác châu Âu, chúng ta kỳ vọng, giá trị gia tăng và hàm lượng công nghệ của những công đoạn sản xuất tại Việt Nam sẽ tăng lên… Bên cạnh đó, nỗ lực vươn tới những chuẩn mực quốc tế về quản trị quốc gia và quản trị DN, về lao động, môi trường… cũng sẽ tạo ra nguồn năng lượng mới cho chiến lược phát triển bền vững của Việt Nam…”- TS Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh và khẳng định “Phát triển bền vững” là từ khóa, là nền tảng tương tác giữa các nền kinh tế và DN theo khuôn khổ các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới trong đó có EVFTA.
Doanh nghiệp: Đừng quên thị trường “trước nhà”, “trong ngõ”…
Với vai trò “chủ nhân của ngôi nhà EVFTA”, Chủ tịch VCCI cho rằng, trước hết DN phải tìm, phải hiểu về các cam kết, thách thức, cơ hội liên quan đến ngành và lĩnh vực của mình để định vị lại mình và phải hành động ngay, phải tái cấu trúc các thị trường, bạn hàng, nguồn cung ứng... để tận dụng các cơ hội mà các cam kết mở ra.
Tiếp đó, phải gia tốc những nỗ lực, nâng cấp nền tảng năng lực cạnh tranh của chính mình về mô hình kinh doanh, về chiến lược, quản trị, nhân lực, chất lượng hàng hóa và dịch vụ theo tiêu chuẩn châu Âu…, bởi không có nền tảng là năng lực cạnh tranh bền vững thì không thể hội nhập thành công.
Chủ tịch VCCI cũng lưu ý, muốn ra được thị trường thế giới thì phải đứng vững trên mảnh đất của mình. Hướng ra EU, hướng ra thị trường thế giới mênh mông nhưng đừng quên thị trường “trước nhà”, “trong ngõ” của chính dân mình. “Thị trường trong nước với gần 100 triệu dân trong một nền kinh tế đang cất cánh, sẽ là bệ đỡ, là điểm tựa cho các DN Việt vươn ra thị trường thế giới…”- Chủ tịch VCCI khẳng định.
Tuy nhiên, theo Chủ tịch VCCI, cơ hội lớn mở ra, nhưng cạnh tranh cũng rất gay gắt. “Về lý thuyết, ở những lĩnh vực nào có đối đầu trực tiếp giữa DN Việt Nam và các DN EU thì cạnh tranh trong EVFTA sẽ phức tạp hơn. Tuy nhiên, về tổng thể, cơ cấu kinh tế của Việt Nam và các nước EU mang tính bổ sung, tương hỗ lẫn nhau nên ít có cạnh tranh trực tiếp. Cạnh tranh gay gắt sẽ chỉ ở một số lĩnh vực mà Việt Nam còn yếu trong khi EU lại rất mạnh như logistic, chăn nuôi…”- TS Lộc nhận định.
Mặc dù vậy, theo ông, ngay cả với những ngành này, chúng ta cũng không phải quá lo lắng, bởi các cam kết mở cửa thị trường trong EVFTA là có chừng mực, với lộ trình đủ dài, vừa với sức vươn lên của các DN trong nước.
“Nỗ lực vươn lên đương đầu với cạnh tranh sòng phẳng phải là tâm thế của DN thời hội nhập, mà không phải là tiếp tục trông chờ vào bảo hộ. Thực tiễn của những ngành, những lĩnh vực có sức cạnh tranh cao của chúng ta hiện nay đều là những ngành, lĩnh vực đã nói không với bảo hộ, cam kết với cạnh tranh, dũng cảm mở cửa và hội nhập…”- Chủ tịch VCCI phát biểu.
Nhà nước: Mở đường, dẫn dắt…
Theo người đứng đầu cộng đồng DN Việt Nam, cộng đồng DN cần sát cánh với các cơ quan Chính phủ trong những nỗ lực thực thi EVFTA.
Theo Chủ tịch VCCI, DN chuẩn bị về tâm thế, về nguồn lực; Và Nhà nước, bên cạnh việc phối hợp với các hiệp hội DN tuyên truyền phổ biến, hướng dẫn cho DN về Hiệp định, thì việc chuẩn bị về thể chế là quan trọng nhất.
Để nâng cao năng lực thể chế chuẩn bị cho hội nhập, Chủ tịch VCCI cho rằng Nhà nước không chỉ có việc cải cách để “nội luật hóa” bảo đảm tuân thủ các cam kết mà còn phải cải cách để tận dụng tốt nhất các cơ hội. Cải cách thể chế sâu, rộng hơn cam kết sẽ mở không gian phát triển cho nền kinh tế Việt Nam.
“Nếu ví EVFTA là con đường cao tốc, thì những thể chế nội địa là những đường nội đô, nội thị, những đường gom… Tất cả những con đường này có thông thoáng, kỷ cương thì cỗ xe kinh tế Việt Nam mới có thể tăng tốc…”- Chủ tịch VCCI ví von.
Ông cho rằng, nỗ lực cải cách thể chế thời hội nhập phải tiếp tục củng cố những nền tảng cạnh tranh minh bạch và công bằng; phát triển bền vững, bảo đảm hài hòa các mục tiêu kinh tế, xã hội, môi trường; hỗ trợ DN siêu nhỏ, nhỏ và vừa; thúc đẩy liên kết, phát triển công nghiệp hỗ trợ, tạo ra hệ sinh thái cộng sinh cùng có lợi giữa các FDI với DN trong nước. Có rất nhiều việc phải làm để phát huy hiệu quả của hội nhập.
“Thể chế nào thì DN đó - Chìa khóa để hội nhập EVFTA nói riêng, hay hội nhập kinh tế quốc tế nói chung thành công, suy cho cùng, phải bắt nguồn từ những nỗ lực cải cách thể chế của Nhà nước song hành với những nỗ lực nâng cấp về quản trị, nâng cao năng lực cạnh tranh của DN. Đó là đôi chân ngàn dặm để nền kinh tế Việt Nam có thể đi tới thành công…”- Chủ tịch VCCI nhấn mạnh.
THANH LAN