Ảnh hưởng của sự phát triển các tổ chức tài chính phi ngân hàng tới ổn định tài chính ở Việt Nam

Quang cảnh hội thảo

Đề tài do PGS.TS Kiều Hữu Thiện, Giám đốc Trường đào tạo Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) làm chủ nhiệm.

Được biết, tổ chức tài chính phi ngân hàng (NBFI) là trung gian tài chính, đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối, luân chuyển vốn giữa người tiết kiệm và người sử dụng vốn. Tuy nhiên, sự khác biệt giữa NBFI và NHTM là NBFI không nhận tiền gửi, không phải tạo lập dự trữ bắt buộc và cũng không có chức năng trung gian thanh toán.

PGS. TS Kiều Hữu Thiện cho biết, mục tiêu của đề tài nhằm xây dựng và hoàn thiện khung lý thuyết về tác động của sự phát triển các tổ chức tài chính phi ngân hàng đến ổn định tài chính. Làm rõ thực trạng phát triển của tổ chức tài chính phi ngân hàng tại Việt Nam tính tới năm 2018. Phân tích thực trạng ổn định tài chính của Việt Nam qua các bộ chỉ số ổn định tài chính. Đánh giá mức độ ảnh hưởng của sự phát triển các tổ chức tài chính phi ngân hàng đến ổn định tài chính tại Việt Nam. Xây dựng hệ thống khuyến nghị chính sách giai đoạn 2018-2025.

Nội dung chính của đề tài bao gồm: Cơ sở lý luận về ảnh hưởng của sự phát triển của các tổ chức tài chính phi ngân hàng tới ổn định tài chính; thực trạng ảnh hưởng của sự phát triển các TCTC phi ngân hàng tới ổn định tài chính tại Việt Nam; khuyến nghị hệ thống chính sách nhằm kiểm soát tác động của tổ chức tài chính phi ngân hàng tới ổn định tài chính giai đoạn 2018-2025.

Đề cập đến ảnh hưởng tích cực của sự phát triển của NBFI, PGS. TS Kiều Hữu Thiện cho rằng, NBFI huy động nguồn vốn nhàn rỗi, cung cấp vốn trung và dài hạn cho doanh nghiệp, cải thiện khả năng tiếp cận vốn và điều chỉnh hoạt động mạnh mẽ hơn khi có sự thay đổi trong chính sách tiền tệ…

Quy mô tài sản của các TCTC phi ngân hàng ngày càng tăng về số tuyệt đối cũng như số tương đối khi so sánh với GDP và tổng tài sản hệ thống ngân hàng.

Song song đó, thu nhập của các TCTC phi ngân hàng cũng tăng tương ứng. Hiệu quả hoạt động của các TCTC phi ngân hàng tỏ ra khá tốt trong giai đoạn vừa qua, đặc biệt khi so sánh với hệ thống NHTM.

Sự phát triển về quy mô tài sản và hoạt động của các TCTC phi ngân hàng có tác động tích cực tới việc tăng cường năng lực hoạt động của thị trường tài chính cũng như góp phần ổn định hệ thống tài chính.

Tổng tài sản của các TCTC phi ngân hàng tương quan thuận chiều với Bank Z-score, thể hiện việc các TCTC phi ngân hàng lớn mạnh sẽ tác động tích cực đến sức khỏe hệ thống ngân hàng. Hệ thống pháp luật, bộ máy quản lý hoạt động của TCTC phi ngân hàng đã được định hình và dần hoàn thiện theo yêu cầu phát triển của thị trường tài chính.

Đề cập đến khả năng ứng dụng của đề tài, đại diện nhóm nghiên cứu cho rằng, sự phát triển về quy mô tài sản và hoạt động của các TCTC phi ngân hàng có tác động tích cực tới hoạt động của thị trường tài chính cũng như góp phần ổn định hệ thống tài chính, ngân hàng. Tác động tích cực nhất đến từ sự phát triển của các doanh nghiệp bảo hiểm…

Tại hội thảo các đại biểu đã trao đổi một số vấn đề từ kết quả đề tài như: Sự tăng trưởng nóng của thị trường chứng khoán trong giai đoạn dịch COVID-19 và những rủi ro ảnh hưởng tới ổn định tài chính. Hoạt động bảo hiểm liên kết ngân hàng (bancassurance) và những rủi ro liên quan (rủi ro quyền lợi khách hàng; rủi ro danh tiếng đến từ yếu kém của doanh nghiệp bảo hiểm hợp tác; rủi ro đạo đức của nhân viên ngân hàng; rủi ro xung đột lợi ích của TCTD phân phối sản phẩm bảo hiểm cho nhiều doanh nghiệp bảo hiểm). Rủi ro của các sản phẩm tài chính mới, tài chính đa cấp (Cho vay ngang hàng, Forex, tiền ảo, quyền chọn nhị phân…) được cung cấp bởi các tổ chức tài chính phi ngân hàng.

L.A