Phản hồi của Ngân hàng Nhà nước về thuế GTGT đối với thư tín dụng

Theo đó, đối với đề nghị phân loại các khoản phí thu từ dịch vụ L/C và cơ sở pháp lý của việc phân loại, Ngân hàng Nhà nước cho rằng, pháp luật trong giai đoạn 2011 đến nay và thông lệ quốc tế không có quy định về việc xác định cụ thể loại phí nào thu từ dịch vụ L/C là phí cấp tín dụng, loại phí nào là phí thanh toán qua tài khoản mà quy định theo hướng tổ chức tín dụng (TCTD) được quyền ấn định và phải niêm yết công khai mức phí cung ứng dịch vụ trong hoạt động kinh doanh của TCTD. Cụ thể: 

Điều 91 Luật các TCTD quy định về lãi suất, phí trong hoạt động kinh doanh của TCTD: “1. TCTD được quyền ấn định và phải niêm yết công khai mức lãi suất huy động vốn, mức phi cung ứng dịch vụ trong hoạt động kinh doanh của các TCTD; 2. TCTD và khách hàng có quyền thỏa thuận về lãi suất, phí cấp tín dụng trong hoạt động ngân hàng của TCTD theo quy định của pháp luật”. 

Điều 17 Nghị định 101/2012/NĐ-CP ngày 22/11/2012 của Chính phủ về thanh toán không dùng tiền mặt (đã được sửa đổi, bổ sung) quy định về phí cung ứng dịch vụ: “Tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán và tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán ấn định và phải niêm yết công khai các mức phí cung ứng dịch vụ”. 

Bên cạnh đó, theo quy định của pháp luật hiện hành (khoản 4 Điều 3 Luật các TCTD, Điều 3 khoản 2 Nghị định 101 và Điều 1 khoản 3 Thông tư 46/2014TT-NHNN ngày 31/12/2014 hướng dẫn về dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt), hoạt động L/C được các TCTD thực hiện theo thông lệ quốc tế (UCP 600). Theo đó, UCP 600 cũng không có quy định về việc phân loại các khoản phí từ dịch vụ L/C khoản nào thuộc phí cấp tín dụng, khoản nào thuộc phí thanh toán. 

Mặt khác, các văn bản quy phạm pháp luật khác quy định tính chất cấp tín dụng của L/C (đã được NHNN nêu tại mục 1.6 Công văn 2032/NHNN-TD ngày 29/3/2021 gửi Bộ Tài chính) không có nội dung quy định cụ thể việc tính phí đối với L/C. 

Về đề nghị của Bộ Tài chính liên quan đến cung cấp số liệu về các khoản phí L/C của TCTD đã thu từ khách hàng trong giai đoạn 2011-2020, Ngân hàng Nhà nước cho biết đã yêu cầu các TCTD cung cấp số liệu nêu tại Công văn 9575/BTC-TCT. Theo báo cáo, trong giai đoạn 2011-2020, các TCTD thực hiện tính thuế GTGT theo hướng dẫn của Bộ Tài chính tại Công văn 11754/BTC-CST với kết quả thực hiện của 87 TCTD được NHNN tổng hợp tại Biểu đính kèm. Đây là số liệu báo cáo mang tính chất thống kê tổng hợp. Việc rà soát số liệu phục vụ việc quyết toán, tính thuế do cơ quan thuế làm việc, đối chiếu trực tiếp với từng TCTD theo chức năng, nhiệm vụ được giao. 

NHNN cũng đồng thời nêu rõ ý kiến gửi Bộ Tài chính để tổng hợp, trình Thủ tướng: Thời gian qua, công tác quản lý Nhà nước về lĩnh vực ngân hàng không đặt ra yêu cầu phải phân loại phí L/C nào là phí cấp tín dụng, phí L/C nào là phí thanh toán. Trong giai đoạn 2011-2020, các TCTD đã thực hiện tính thuế GTGT đối với L/C theo hướng dẫn của Bộ Tài chính tại Công văn 11754/BTC CST là phù hợp với bản chất lưỡng tính của L/C. NHNN đã chủ động phối hợp với Ngân hàng HSBC tìm hiểu, khảo sát và thực tế cho thấy theo thông lệ quốc tế hiện nay thì phần lớn các nước đối xử với L/C như một dịch vụ tài chính, không phân biệt L/C là thanh toán hay cấp tín dụng và không áp thuế GTGT đối với L/C.

Việc đặt vấn đề truy thu thuế GTGT trong giai đoạn 10 năm là không phù hợp, gây xáo trộn và phát sinh nhiều bất cập đã được NHNN phân tích tại mục 4 Công văn 2032/NHNN-TD; đồng thời ảnh hưởng đến tính ổn định của chính sách, tác động tiêu cực đến môi trường đầu tư.

Vì vậy, NHNN đề nghị Bộ Tài chính với chức năng quản lý về lĩnh vực thuế, tham mưu cấp thẩm quyền có giải pháp phù hợp, tạo điều kiện thuận lợi, không gây xáo trộn hoạt động kinh doanh của các TCTD, đặc biệt trong giai đoạn các TCTD đang chung tay hỗ trợ các doanh nghiệp bị tác động bởi dịch COVID-19. 

T.D