Chuyên gia dự báo gì về mặt bằng lãi suất năm 2022?

Số liệu thống kê từ thị trường cho thấy, lãi suất huy động tại các ngân hàng có diễn biến tăng nhẹ. Tổng hợp từ Công ty CK Bảo Việt (BVSC) cho biết, lãi suất  huy động (LSHĐ) trung bình tiếp tục có diễn biến tăng nhẹ trong tháng 12/2021 đối với cả hai kỳ hạn 6 tháng và 12 tháng.

Theo đó, trung bình LSHĐ 6 tháng và 12 tháng (theo mẫu thống kê của BVSC) tăng nhẹ 0,05 và 0,04 điểm phần trăm, lần lượt lên mức 4,76% và 5,55% vào cuối tháng 12/2021. Mặc dù vậy, so với cuối năm 2020, lãi suất trung bình 6 tháng và 12 tháng tới cuối năm 2021 đang giảm lần lượt 0,27 và 0,28 điểm phần trăm.

Ở nhóm ngân hàng có gốc quốc doanh là nhóm duy nhất không điều chỉnh lãi suất trong tháng 12. Lãi suất trung bình kỳ hạn 6 tháng tiếp tục được duy trì ở mức 3,75%/năm trong tháng thứ 7 liên tiếp; trong khi lãi suất kỳ hạn 12 tháng vẫn đang không thay đổi ở mức 4,95%/năm sau 5 tháng.

Trong khi đó, nhóm ngân hàng TMCP có quy mô nhỏ (vốn dưới 5.000 tỷ đồng) và nhóm ngân hàng TMCP quy mô lớn (vốn trên 5.000 tỷ đồng) cùng điều chỉnh tăng lãi suất  huy động trong tháng 12/2021, đối với cả kỳ hạn 6 tháng và kỳ hạn 12 tháng.

Cụ thể, đối với kỳ hạn 6 tháng, ngân hàng TMCP quy mô nhỏ và ngân hàng TMCP quy mô lớn tăng lần lượt 0,07 và 0,05 điểm phần trăm, lên mức 5,48% và 4,47%/năm. Còn đối với kỳ hạn 12 tháng, 2 nhóm ngân hàng này có mức điều chỉnh lần lượt là 0,04 và 0,06 điểm phần trăm, lên mức 6,06% và 5,31%/năm.

Trên thị trường mở (OMO), trong tuần cuối cùng của năm 2021, NHNN đã bơm ròng tổng cộng 10.538 tỷ đồng (kỳ hạn 14 ngày, tại mức lãi suất 2,5%) thông qua hoạt động thị trường mở. Động thái này của NHNN đã giúp lượng OMO đang lưu hành tăng lên 10.540 tỷ đồng sau gần 10 tháng ở trạng thái đóng băng. Trong khi đó, lượng tín phiếu đang lưu hành tiếp tục duy trì ở mức 0.

Nhu cầu chi trả thanh toán dịp cuối năm tăng lên đã khiến cho thanh khoản hệ thống ngân hàng bớt dồi dào hơn trong các tuần gần đây (lãi suất liên ngân hàng (LSLNH) liên tục tăng nhanh và vượt mốc 1%/năm). Động thái bơm ròng qua kênh OMO của NHNN phần nào hỗ trợ cho thanh khoản hệ thống ngân hàng ở thời điểm hiện tại, qua đó giúp lãi suất liên ngân hàng giảm nhẹ trong tuần qua

Thực tế cho thấy, từ ngày 24 - 31/12/2021, LSLNH có diễn biến giảm trở lại với kỳ hạn qua đêm, với mức giảm là 0,39%, xuống mức 0,73%/năm. Trong khi đó, LSLNH kỳ hạn 1 tuần và 2 tuần tiếp tục tăng, lần lượt ở mức 0,12% và 0,43% lên mức 1,93%/năm và 2,16%/năm.

Các chuyên gia của BVSC cho rằng, yếu tố mùa vụ trong dịp mua sắm và thanh toán sát kỳ nghỉ Tết nguyên đán nhiều khả năng đã khiến cho lãi suất liên ngân hàng các kỳ hạn ngắn có diễn biến tăng nhanh trong tuần vừa qua.

Theo Tổng cục Thống kê, tính tới ngày 24/12/2021, tăng trưởng tín dụng toàn nền kinh tế đạt mức 12,97%, tăng mạnh so với mức 10,1% tính tới cuối tháng 11 và cũng cao hơn mức tăng trưởng 12,13% của cả năm 2020. Như vậy, chỉ trong vòng chưa đầy 1 tháng, tín dụng đã ghi nhận mức tăng 2,87 điểm phần trăm, cao hơn mức tăng trong tháng 12 của giai đoạn 2017-2019.

"Những yếu tố này đã khiến cho thanh khoản hệ thống ngân hàng có dấu hiệu tăng trở lại trong các tuần vừa qua và tạo áp lực tăng lên LSLNH", các chuyên gia của BVSC nhận định.

Dự báo về xu hướng lãi suất, giới chuyên môn cho rằng, mặt bằng lãi suất năm 2022 sẽ khó giảm thêm. Bởi lẽ, áp lực lạm phát khi giá nhiều loại nguyên vật liệu đã đang có xu hướng tăng mạnh cùng triển vọng mở cửa lại toàn bộ nền kinh tế có thể sẽ khiến NHNN phải tăng LSĐH. Tuy nhiên, NHNN nhiều khả năng sẽ tăng LSHĐ ở mức mềm mỏng hơn để vẫn có thể hỗ trợ cho sự hồi phục của nền kinh tế, trước những rủi ro tiềm ẩn từ đại dịch COVID-19.

Từ những phân tích trên, BVSC dự báo: "mặt bằng lãi suất năm 2022 khó giảm thêm so với cuối năm 2021 và nhiều khả năng sẽ tăng nhẹ trở lại (quanh mức 0,25%-0,5%), nhất là trong nửa cuối của năm 2022".

Còn về tăng trưởng tín dụng, với việc hàng loạt các NHTM đã được nâng hạn mức tín dụng trong giai đoạn cuối năm để hỗ trợ cho các doanh nghiệp, qua đó giúp tín dụng tăng trưởng mạnh. Mức tăng trưởng tín dụng 12,97% đã cao hơn so với mức tăng 12,13% trong cả năm 2020 và được dự báo sẽ đạt mốc 14% cho cả năm 2021 khi nhu cầu tín dụng những tuần cuối cùng của tháng 12 vẫn ở mức cao.

"Đối với năm 2022, khi Việt Nam chuyển sang trạng thái thích ứng an toàn với COVID-19, các hoạt động của nền kinh tế được kỳ vọng mở cửa hoàn toàn trở lại, trong khi Chính phủ tiếp tục thực hiện các hỗ trợ thông qua cả chính sách tiền tệ và chính sách tài khoá, tăng trưởng tín dụng được dự báo có thể lên tới 15%", các chuyên gia của BVSC dự báo.

Ngô Hải