Vương quốc Anh hỗ trợ Việt Nam nghiên cứu về phát triển điện gió ngoài khơi

Hội thảo là một phần hoạt động thuộc Hợp phần Tài chính xanh của Chương trình Năng lượng Carbon thấp của Vương quốc Anh dành cho các nước ASEAN (LCEP). Các nghiên cứu trình bày trong hội thảo do nhóm tư vấn của LCEP là Ernst & Young và Carbon Trust thực hiện.

Hội thảo trực tuyến "Phát triển điện gió ngoài khơi - kinh nghiệm quốc tế và khuyến nghị đối với Việt Nam". Ảnh chụp màn hình

Phát triển điện gió ngoài khơi là một trong những giải pháp quan trọng, góp phần thay thế các nguồn năng lượng hóa thạch trong quá trình chuyển dịch sang năng lượng tái tạo, đồng thời hướng tới mục tiêu giảm phát thải ròng về 0 vào 2050 như tuyên bố của Chính phủ Việt Nam tại Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước khung của Liên Hiệp Quốc về biến đổi khí hậu (COP26).

Với hơn 3.000 km bờ biển, Việt Nam là một trong những quốc gia có tiềm năng điện gió lớn trên thế giới và trong khu vực. Theo nghiên cứu của Nhóm Ngân hàng Thế giới về điện gió ngoài khơi, ước tính tiềm năng kỹ thuật của điện gió ngoài khơi tại Việt Nam là 599 GW, với 261 GW điện gió móng cố định và 338 GW điện gió móng nổi.

Hiện nay, Bộ Công Thương đang tiếp tục lấy ý kiến và hoàn thiện Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 (Quy hoạch Điện VIII) để Thủ tướng Chính phủ xem xét và phê duyệt, trong đó gia tăng cơ cấu phát triển nguồn điện năng lượng, thúc đẩy phát triển điện gió ngoài khơi với mục tiêu phù hợp.

Trước tính cấp thiết của vấn đề phát triển điện gió ngoài khơi, nhóm tư vấn đã tiến hành nghiên cứu về ba chủ đề: Tài chính dự án; Đấu thầu các dự án điện gió ngoài khơi; Cơ chế và thể chế cho thuê và cấp phép khu vực biển, đáy biển.

Nội dung phân tích của Nghiên cứu bao gồm hiện trạng điện gió ngoài khơi của Việt Nam, những khó khăn, thách thức đối với thị trường Việt Nam trong việc huy động vốn, quy trình đấu thầu, cũng như cho thuê và cấp phép khu vực biển đối với các dự án điện gió ngoài khơi.

Trên cơ sở tham khảo kinh nghiệm quốc tế, đặc biệt là kinh nghiệm từ Vương quốc Anh, quốc gia dẫn đầu về điện gió ngoài khơi, các chuyên gia đã đề xuất các bài học kinh nghiệm đối với Việt Nam và các khuyến nghị cho Chính phủ về đấu thầu, cấp phép cho thuê khu vực biển đối với dự án điện gió ngoài khơi cũng như thúc đẩy việc huy động vốn nước ngoài và thu hút vốn đầu tư cho các dự án này tại Việt Nam.

Tại Hội thảo, Ông David McNaught, Tham tán Chính trị của Đại sứ quán Anh chia sẻ: “Trong thời gian tới, chúng tôi mong muốn tiếp tục hợp tác với Việt Nam cùng với các đối tác quốc tế để hỗ trợ Việt Nam thực hiện các cam kết về khí hậu mới, phát triển và thu hút nguồn tài chính tư nhân mà quốc gia cần. Việc Bộ Công Thương tích cực tham gia quá trình này, đặc biệt trong công tác phát triển điện gió ngoài khơi chính là một tín hiệu tích cực, mang lại tác động tiềm năng và đáng kể cho sự cho việc hoạch định Quy hoạch điện VIII cũng như góp phần đẩy nhanh quá trình chuyển dịch năng lượng của Việt Nam.

Nhằm thúc đẩy sự phát triển của năng lượng sạch nói chung và điện gió nói riêng, Ông Phạm Nguyên Hùng, Phó Cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo cho biết: “Với vị trí địa lý và điều kiện khí hậu thuận lợi, Việt Nam có tiềm năng tốt đối với năng lượng gió ngoài khơi. Công nghệ Năng lượng mới nói chung và Năng lượng tái tạo nói riêng ngày càng phát triển, chi phí sản xuất điện từ nguồn công nghệ mới này ngày càng cạnh tranh so với nguồn năng lượng truyền thống. Vì vậy, nguồn điện Năng lượng tái tạo được đánh giá sẽ giữ vai trò vô cùng quan trọng trong tiến trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước trong thời gian tới, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững”.

Ông Nguyễn Việt Long, Phó Tổng Giám đốc, Tư vấn, Ernst & Young Việt Nam, đại diện cho nhóm nghiên cứu chia sẻ: “Điện gió ngoài khơi là một ngành mới mẻ nhưng giàu tiềm năng phát triển tại Việt Nam. Để phát triển ngành công nghiệp điện gió ngoài khơi một cách bền vững, cần một số giải pháp giúp nâng cao niềm tin của thị trường trong nước và quốc tế, của các nhà đầu tư và các bên cho vay vào hoạt động đầu tư phát triển điện gió ngoài khơi tại Việt Nam. Chúng tôi cho rằng, việc tạo lập môi trường đầu tư minh bạch, quy trình đấu thầu rõ ràng sau khi cơ chế FiT hết hiệu lực, đặc biệt là sự đồng bộ hóa các bước trong đấu thầu - giao khu vực biển - thương thảo PPA, cùng với cơ chế phân chia rủi ro công bằng, phù hợp giữa phía nhà nước và phía tư nhân sẽ là động lực mạnh mẽ để Việt Nam thu hút nguồn lực tư nhân trong nỗ lực thực hiện hóa mục tiêu phát triển nguồn điện gió ngoài khơi mà Chính phủ đặt ra”.

Hội thảo lần này là một bước tiếp nối trong hỗ trợ của Đại sứ quán Anh cho Bộ Công Thương, nhằm lấy ý kiến đóng góp để hoàn chỉnh dự thảo báo cáo nghiên cứu. Các kết quả nghiên cứu sẽ được chuyển cho Chính phủ Việt Nam trong quá trình xem xét, đề xuất các giải pháp chính sách phát triển ngành năng lượng nói chung và điện gió ngoài khơi nói riêng.

Anh Lê