Chủ tịch Quốc hội: Phiên chất vấn diễn ra thẳng thắn, không vòng vo, né tránh

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ kết luận phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại phiên họp thứ 9 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội

Chủ tịch Quốc hội ghi nhận, qua phiên chất vấn cho thấy các Bộ trưởng, trưởng ngành dù đã có kinh nghiệm trả lời chất vấn tại Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội hay lần đầu trực tiếp trả lời chất vấn, lĩnh vực quản lý rộng, phạm vi đối tượng điều chỉnh lớn, nhạy cảm, ảnh hưởng, tác động trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, đời sống nhân dân nhưng các Bộ trưởng đã thể hiện được tinh thần trách nhiệm, cầu thị, nắm chắc thực trạng của ngành, lĩnh vực mình phục trách; thẳng thắn, không vòng vo, né tránh, giải trình làm rõ nhiều vấn đề đại biểu Quốc hội nêu. Trong đó có những vấn đề dân sinh bức xúc, tồn tại nhiều năm.

Để tiếp tục triển khai nhiệm vụ tạo được sự chuyển biến thực sự trong thời gian tới, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ, các Bộ, ngành và các cơ quan hữu quan lưu ý quan tâm thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm.

Bảo đảm an ninh năng lượng trong mọi tình huống

Đối với lĩnh vực công thương, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ cần có xây dựng kịch bản đảm bảo an toàn, an ninh năng lượng, đảm bảo cung cầu về giá xăng dầu trong bất cứ tình huống, hoàn cảnh nào. Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, đây là yêu cầu rất bức thiết đặt ra trong phiên chất vấn lần này; phải có câu trả lời rõ ràng, chắc chắn bằng kịch bản cụ thể bởi cân đối năng lượng nhất là xăng dầu là vấn đề hệ trọng đối với quốc kế dân sinh, quốc phòng an ninh, ổn định xã hội nhất là trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị trên thế giới và nguồn cung trong nước gặp nhiều khó khăn. Đồng thời, cần có giải pháp tổng thể, căn cơ để kịp thời giải quyết những vướng mắc của nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn, đảm bảo an ninh năng lượng ngay từ trong nước. Xem xét trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có liên quan đối với việc không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ các cam kết trong hợp đồng về đầu tư và kinh doanh.

Nghiên cứu đề xuất mở rộng, nâng cao năng lực sản xuất kinh doanh, dự trữ quốc gia về xăng dầu, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia trong mọi tình huống; thực hiện công khai minh bạch và có giải pháp tách bạch rạch ròi giữa dự trữ quốc gia và dự trữ lưu thông của các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu.

Tiếp tục điều hành giá xăng dầu bám sát diễn biến giá xăng dầu thế giới bảo đảm hài hòa lợi ích Nhà nước, người dân và doanh nghiệp. Tiếp tục rà soát và điều chỉnh các loại thuế phí, các yếu tố cấu thành giá cơ sở, các định mức hao hụt, định mức chi phí, định mức lợi nhuận cho phù hợp với tình hình thực tiễn góp phần kiểm soát giá xăng dầu nếu giá tiếp tục tăng cao.

Sử dụng hợp lý Quỹ Bình ổn giá xăng dầu phù hợp với diễn biến cung cầu, góp phần kiểm soát lạm phát, hỗ trợ hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, đời sống của Nhân dân.

Chính phủ sớm trình các cơ quan của Quốc hội thẩm tra và trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét thông qua Nghị quyết về giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu tại phiên họp thứ 9 trong tháng 3 này để có hiệu lực thực hiện ngay từ tháng 4/2022.

Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý thêm, khi giá xăng dầu tiếp tục có những diễn biến phức tạp thì vừa kết hợp với Quỹ bình ổn xăng dầu, điều hành thuế và phải sử dụng các công cụ khác để bình ổn thị trường, hỗ trợ trực tiếp cho người dân, những đối tượng có liên quan gặp khó khăn do giá xăng dầu tăng cao như ngư dân, người nghèo, người có thu nhập thấp.

Đồng thời, tiếp tục tăng cường các hoạt động thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp đầu cơ, găm hàng và tăng giá bất hợp lý, trái quy định, đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ trong quản lý, điều hành thị trường xăng dầu.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị tiếp tục thực hiện tốt các Nghị quyết về chất vấn của Quốc hội trong công tác quản lý thị trường, phòng, chống buôn lậu, hàng giả. Tăng cường phối hợp các lực lượng kiểm tra, kiểm soát thị trường, đặc biệt là lực lượng công an, biên phòng, hải quan và thanh tra chuyên ngành. Ngăn chặn tình trạng buôn lậu, hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ ngay từ tuyến biên giới, đường biển, đường bộ, nhất là đối với các mặt hàng vật tư y tế phòng, chống dịch COVID-19.

Cùng với đó, phải tăng cường hợp tác quốc tế về thương mại. Tiếp tục đẩy nhanh tiến độ đàm phán các nghị định thư với các đối tác lớn, đối với Trung Quốc để giảm tỷ lệ nông sản Việt Nam phải qua kiểm tra khi xuất khẩu vào Trung Quốc. Thường xuyên cập nhật thông tin tình hình trong nước và quốc tế để người dân, doanh nghiệp chủ động điều chỉnh kế hoạch sản xuất, tiến độ thu hoạch và điều tiết lượng hàng hóa vận chuyển lên các cửa khẩu.

Phối hợp với các địa phương và Hiệp hội ngành hàng trong công tác thông tin thị trường, tăng cường các hoạt động xúc tiến thương mại, hỗ trợ doanh nghiệp nắm bắt, tận dụng ưu đãi từ các Hiệp định thương mại tự do FTA song phương và đa phương mà Việt Nam đã ký kết để thúc đẩy xuất khẩu.Vận động hệ thống phân phối tập đoàn bán lẻ, siêu thị đẩy mạnh thu mua, tiêu thụ trong chuỗi cung ứng, chú trọng giới thiệu, phân phối sản phẩm trên các sàn thương mại điện tử.

Các đại biểu Quốc hội tham gia phiên chất vấn và trả lời chất vấn

Không để xảy ra tình trạng lợi dụng các phiên đấu giá để trục lợi

Về lĩnh vực tài nguyên và môi trường, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, bám sát chương trình xây dựng pháp luật của Quốc hội, bảo đảm căn cứ chính trị và yêu cầu của thực tiễn để nghiên cứu trình Quốc hội sửa đổi Luật Đất đai, Luật Kinh doanh bất động sản và các pháp luật có liên quan, cũng như các văn bản hướng dẫn luật để khắc phục những vướng mắc, hạn chế, bất cập hiện nay. Quản lý, sử dụng hiệu quả tài nguyên đất đai, hoàn thiện chính sách điều tiết các nguồn thu từ đất, các quy định về thu hồi đất, giải phóng mặt bằng, cải cách thủ tục hành chính.

Khẩn trương hoàn thành quy hoạch tỉnh, kế hoạch sử dụng đất 5 năm cấp tỉnh, quy hoạch sử dụng đất cấp huyện. Công khai, minh bạch thông tin quy hoạch sử dụng đất. Tăng cường phân công, phân cấp đi đôi với kiểm tra, kiểm soát, tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong quản lý nhà nước về đất đai, nhất là trong khâu lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm tình trạng lãng phí đất đai, đất được giao, cho thuê nhưng chậm đưa vào sử dụng, các hành vi gây ô nhiễm, làm hủy hoại đất, thoái hóa đất; hoàn thiện hệ thống thông tin cơ sở dữ liệu về đất đai…

Thứ hai, rà soát, nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Luật Đấu giá tài sản, các văn bản hướng dẫn và các văn bản pháp luật có liên quan. Trong đó chú trọng đến các quy định liên quan đến đấu giá quyền sử dụng đất, không để xảy ra tình trạng lợi dụng các phiên đấu giá để trục lợi. Đặc biệt là quy định chặt chẽ về điều kiện tham gia đấu giá, việc xác định giá khởi điểm, thời hạn nộp tiền trúng đấu giá, việc xử lý khi cuộc đấu giá có dấu hiệu bất thường. Đồng thời có chế tài đủ mạnh để ngăn chặn các trường hợp trúng thầu, trúng đấu giá nhưng không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ các cam kết. Sửa đổi, bổ sung các quy định có liên quan phù hợp với pháp luật về đất đai để đảm bảo tính thống nhất trong điều chỉnh các quan hệ về đất đai, tài sản gắn liền với đất, giao dịch quyền sử dụng đất, các quy định về hợp đồng đặt cọc khi mua bán, chuyển nhượng, hứa mua, hứa bán về đất đai. Tiếp tục tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các vi phạm theo các quy định của pháp luật, không hình sự hóa các quan hệ dân sự và quan hệ hành chính.

Thứ ba, thực hiện tốt các chính sách mới trong Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, kiểm soát chặt chẽ các nguồn nước thải, khí thải công nghiệp, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường, sớm phê duyệt quy hoạch quản lý môi trường quốc gia, tiếp tục rà soát, hoàn thiện các quy định về xử lý vi phạm pháp luật trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, đặc biệt là chế tài xử lý vi phạm.

Chủ tịch Quốc hội cho biết, từ các chất vấn của các đại biểu Quốc hội những năm qua, nhiều vấn đề tồn tại trong xã hội đã được làm rõ thực trạng và đã có phương hướng giải quyết, nhiều chủ trương, chính sách đã được ban hành góp phần quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, bảo đảm an sinh xã hội. Bên cạnh đó, thông qua hoạt động chất vấn còn giúp phát hiện những bất cập, hạn chế trong quá trình thực thi pháp luật cũng như trách nhiệm của các Bộ trưởng, Trưởng ngành trong công tác quản lý nhà nước và đã đề ra các giải pháp để khắc phục những hạn chế, tồn tại.

“Nói cách khác, hoạt động chất vấn chính là sự cảnh báo của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về một vấn đề hay một thực trạng cần được lưu ý giải quyết. Chất vấn cũng là cơ hội để các Bộ trưởng, các tư lệnh ngành thực hiện trách nhiệm giải trình, minh bạch hóa các chính sách được ban hành để từ đó góp phần tạo nên sự đồng thuận xã hội trong thực hiện chính sách, không chỉ từ phía các cơ quan quản lý nhà nước mà còn từ phía các tầng lớp nhân dân trong xã hội”, Chủ tịch Quốc hội  nhấn mạnh.

Để Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đi vào cuộc sống, ngay sau phiên chất vấn và trả lời chất vấn này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các vị Bộ trưởng, Trưởng ngành thực hiện quyết liệt những cam kết trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội và trước cử tri cả nước, làm cơ sở để Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục giám sát việc thực hiện, đáp ứng yêu cầu mong mỏi của nhân dân và cử tri cả nước cũng như của đồng bào ta ở nước ngoài. Các cơ quan của Quốc hội trên cơ sở nghị quyết về chất vấn, tổ chức giám sát việc thực hiện những nội dung được đưa ra chất vấn, chủ động tổ chức các phiên giải trình thuộc lĩnh vực phụ trách tại Hội đồng Dân tộc, các cơ quan của Quốc hội, nhằm đáp ứng yêu cầu, nguyện vọng của đồng bào, cử tri và nhân dân cả nước.

Thanh Hải