Đồng Yên suy yếu là cơ hội chứ không phải mối đe dọa đối với Nhật Bản

Đồng Yên Nhật đang ở mức thấp nhất kể từ đầu những năm 1970. Trong thời gian đã qua, đồng Yên yếu như vậy sẽ dẫn đến những cuộc tái tranh cãi gay gắt giữa Tokyo và các nước phương Tây, vốn e sợ về hàng nhập khẩu giá rẻ của Nhật Bản. Ngày nay, sự suy yếu của đồng Yên cũng gây ra sự bất đồng ngay trong Nhật Bản. Đã có những yêu cầu đối với Ngân hàng Trung ương Nhật Bản tăng lãi suất. Mặc dù gây phiền toái trong ngắn hạn, song sự suy yếu của đồng Yên hiện nay được đánh giá không phải là một vấn đề mà là một cơ hội mới để BoJ đạt được mục tiêu của mình trong nhiều thập kỷ: tái cấu trúc nền kinh tế Nhật Bản.

Khi BoJ quyết định giữ lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm gần bằng 0%, thị trường ngay lập tức phản ứng với việc đồng Yên giảm xuống, còn 130 Yên so với đồng USD. Đồng tiền của Nhật Bản bắt đầu trượt giá vào năm 2021 khi có thông tin rõ ràng là Ngân hàng Dự trữ Liên bang Mỹ sẽ tăng lãi suất, tạo ra chênh lệch lợi suất ngày càng lớn trên khắp khu vực Thái Bình Dương. Sự sụt giảm tăng nhanh vào tháng 3 sau khi Nga triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine khiến giá dầu và khí đốt tăng vọt. Đó là một cú sốc kinh khủng đối với các điều khoản thương mại của hàng hóa nhập khẩu Nhật Bản. Đồng Yên giảm giá, kết hợp với giá dầu tăng, dẫn đến lạm phát tăng ở Nhật Bản. Các hộ gia đình nhận thấy giá xăng dầu tại các trạm bơm và thực phẩm trong siêu thị tăng. Điều này phản ánh sự yếu kém chứ không phải sức mạnh của nền kinh tế Nhật Bản.

Do đó, BoJ tin tưởng một cách chính xác rằng nền kinh tế của họ vẫn cần được hỗ trợ. “Lạm phát, chỉ do chi phí đẩy, sẽ không bền vững. Đúng hơn, chúng ta cần chứng kiến ​​sự phục hồi kinh tế... để thúc đẩy tiêu dùng và chi tiêu, đồng thời đưa mức tăng lạm phát một cách vừa phải, ”Thống đốc Haruhiko Kuroda cho biết tại cuộc họp báo. “Hiện tại, chúng tôi không thấy các điều kiện để điều đó xảy ra.” Câu hỏi đặt ra là liệu lãi suất thấp và đồng Yên giảm có thể được chấp nhận đối với chính phủ của Thủ tướng Fumio Kishida, người phải tranh cử thượng viện trong vài tháng tới và đang chịu áp lực phải làm gì đó trước mức sống đi xuống hay không. Ông có hai lựa chọn: can thiệp vào thị trường tiền tệ để hỗ trợ đồng Yên hoặc tìm cách thay thế Thống đốc Kuroda bằng một nhân vật theo trường phái “diều hâu” hơn khi nhiệm kỳ Thống đốc kết thúc vào năm sau.

Sự can thiệp đối với đồng Yên được xếp vào loại các chính sách ít có lợi và ít gây hại. Nhật Bản nắm giữ 1,2 tỷ USD dự trữ ngoại tệ, số tiền mà nước này tích lũy được trong những lần can thiệp trước đây khi đồng Yên quá mạnh chứ không phải quá yếu. Bán một số trong khi đồng Yên yếu và sử dụng số tiền thu được để trả nợ công sẽ không phải là một điều điên rồ. Hầu hết các bằng chứng hiện có cho thấy một biện pháp can thiệp như vậy, không ảnh hưởng đến cung tiền trong nước, sẽ có ít tác động trung hạn đến tỷ giá hối đoái.

Ngược lại, thúc đẩy một hướng đi diều hâu với BoJ, sẽ gây hại rất nhiều và hầu như không có lợi. Với việc nền kinh tế Nhật Bản đang vật lộn để phục hồi sau đại dịch COVID-19 và không có yếu tố trong nước gây lạm phát, điều cuối cùng nền kinh tế cần là làm cho tín dụng đắt hơn. Thay vào đó, đồng Yên yếu là cơ hội để kích thích xuất khẩu - ngay cả khi Nhật Bản không còn là cỗ máy xuất khẩu nhạy cảm với tiền tệ như trước đây - và đưa lạm phát tiến gần hơn đến mục tiêu 2% của BoJ. Kuroda lập luận: “Đồng Yên yếu là điều tích cực đối với nền kinh tế Nhật Bản nói chung”. Thế giới từng lo lắng về hàng xuất khẩu giá rẻ của Nhật Bản. Nếu đồng Yên giảm giá hiện nay khiến cho hàng xuất khẩu của Nhật Bản rẻ hơn, thì nước này sẽ giảm phát xuất khẩu: đó chính là điều mà một nước bị tác động bởi lạm phát như Mỹ  đang mong muốn. Do đó, một đồng tiền yếu của Nhật Bản phù hợp với các nền kinh tế ở cả hai bờ Thái Bình Dương. BoJ nên tiếp tục theo đuổi chính sách của mình và để đồng Yên trượt giá.

(Nguồn: FT)

Hải Yến