Các Hiệp hội ngành, nghề

Công bố Báo cáo FDI 2022: Gỡ rào cản để thu hút dòng vốn FDI chất lượng

Thanh Thanh 11/03/2023 15:40

Việt Nam được đánh giá là điểm đến đầu tư hấp dẫn, tuy nhiên, vẫn còn nhiều việc cần làm để có thể thu hút dòng vốn FDI chất lượng.

Điểm đến đầu tư hấp dẫn…

Ngày 10/3, Hiệp hội Doanh nghiệp Đầu tư nước ngoài (VAFIE) đã chính thức công bố Báo cáo thường niên 2022 về đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) của Việt Nam”. Báo cáo nhằm phân tích, đánh giá tình hình và tiềm năng, cơ hội đầu tư trong các ngành, lĩnh vực, khuyến nghị chính sách giải pháp nhằm tăng cường thu hút và nâng cao hiệu quả FDI.

Trình bày báo cáo, GS.TSKH Nguyễn Mại, Chủ tịch VAFIE, chủ biên báo cáo cho biết, cộng đồng ASEAN đang trong quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế tuần hoàn, tăng trưởng xanh, bền vững và nền kinh tế kỹ thuật số, mở cửa thị trường để gia tăng thương mại và đầu tư nhằm thực hiện Khuôn khổ phục hồi toàn diện ASEAN (ACRF).

Dẫn nhận định của HSBC, Chủ tịch VAFIE cho biết, ASEAN đã chứng kiến sự bùng nổ FDI, phần lớn là nhờ vào tiềm năng kinh tế to lớn của khu vực. Tổng FDI vào ASEAN-6 (Singapore, Malaysia, Indonesia, Thái Lan, Việt Nam và Philippines) đạt gần 127 tỷ USD/năm giai đoạn 2010- 2019, gần gấp 3 lần so với 41 tỷ USD/năm giai đoạn 2000 - 2009.

Tương tự, FDI ròng (giá trị đầu tư trực tiếp vào trong nước trừ đi giá trị đầu tư trực tiếp ra nước ngoài) trung bình đạt gần 54 tỷ USD/năm kể từ 2010, gần gấp 4 lần một thập niên trước đó. Trong đó, Hoa Kỳ, EU, Trung Quốc và Nhật Bản đầu tư vào ASEAN lớn nhất.

Đặc biệt, trong khối ASEAN, theo GS.TSKH Nguyễn Mại, Việt Nam là một ví dụ nổi bật, được đánh giá là một “ngôi sao” trong chuỗi cung ứng toàn cầu, chiếm được thị phần đáng kể trong nhiều lĩnh vực, bao gồm dệt may, giày dép và điện tử tiêu dùng…

“Việt Nam đã tiến lên trong chuỗi cung ứng sản phẩm, trở thành trung tâm sản xuất các sản phẩm điện tử trong hai thập niên gần đây. Xuất khẩu hàng điện tử đã đạt mức cao kỷ lục 100 tỷ USD trong năm 2021, chiếm hơn 30% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam…”- GS.TSKH Nguyễn Mại thông tin.

Tại Lễ công bố, bà Delphine Rousselet, Giám đốc điều hành EuroCham cho biết, Báo cáo thường niên FDI 2022 của VAFIE có những kết quả khá tương đồng với các nghiên cứu của EuroCham.

Theo đó, nghiên cứu khảo sát hơn 1.300 DN EU của EuroCham cho thấy 41% DN cho biết đang dịch chuyển sản xuất sang Việt Nam (tỷ lệ tăng 30% so với khảo sát trước đó); 35% DN khảo sát đưa Việt Nam vào top 5 điểm đầu tư hấp dẫn nhất.

Đồng tình với các kết quả khảo sát đưa ra tại Báo cáo thường niên FDI 2022, ông John Rockhold, Chủ tịch Amcham Hà Nội cho biết, nhà đầu tư Hoa Kỳ rất quan tâm đầu tư vào Việt Nam, đặc biệt trong các lĩnh vực tăng trưởng xanh và cam kết Net Zero tại COP 26.

"Một số DN Hoa Kỳ cho biết, có thể sẽ thực hiện Cam kết phát thải ròng bằng 0 từ năm 2030 thay vì 2050. Có hàng nghìn tỷ USD từ các nhà đầu tư Hoa Kỳ đang chờ đợi chảy vào các lĩnh vực năng lượng xanh, logistic, cơ sở hạ tầng của Việt Nam…”- Chủ tịch Amcham Hà Nội cho hay…

Không ít thách thức…

Theo Chủ tịch VAFIE, cơ hội thu hút FDI đã và đang đến với Việt Nam. Tuy nhiên, quan trọng là chúng ta phải tận dụng được cơ hội đó nhất là khi hiện này Việt Nam có 2 đối thủ cạnh tranh lớn là Ấn Độ và Indonesia.

Khảo sát của VAFIE cũng cho thấy, mặc dù 68,5% các DN FDI đánh giá Việt Nam có thuận lợi hơn về địa điểm đầu tư so với những quốc gia khác mà DN cân nhắc đầu tư (về chi phí và chất lượng lao động, thuế và khả năng ứng phó của Chính phủ với các tình thế khẩn cấp), nhưng nhiều DN vẫn cho rằng vấn đề tham nhũng và hệ thống thủ tục hành chính (TTHC), chất lượng cơ sở hạ tầng, chất lượng cung cấp dịch vụ công ở Việt Nam không bằng quốc gia xuất xứ.

Ngoài ra, thuế, phí, tiếp cận đất đai, hải quan và xây dựng tiếp tục là những lĩnh vực gây nhiều khó khăn nhất (cụ thể tỷ lệ DN đưa ra quan điểm này lần lượt là 31,2%, 28,6%, 26% và 24,7%).

Góp ý về cải cách TTHC, 100% DN FDI phản hồi, cho rằng Chính phủ Việt Nam cần nhanh chóng rà soát, điều chỉnh kịp thời chính sách đầu tư nước ngoài cho phù hợp và theo kịp với biến động của kinh tế toàn cầu và những thay đổi trong chiến lược thu hút DN FDI của các nước trên thế giới. Nhà nước cần thống nhất các quy định trước khi ban hành để tránh việc gây ra các quy định chồng chéo, dẫn đến khó khăn cho DN trong quá trình tuân thủ. Đồng thời, tạo môi trường đầu tư kinh doanh cạnh tranh, thông thoáng, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc về chính sách để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho hoạt động của các DN, nhà đầu tư nước ngoài.

Theo đại diện Amcham Hà Nội, mặc dù nhà đầu tư Hoa Kỳ quan tâm đến Việt Nam, nhưng để thu hút được lượng vốn này, còn một số khó khăn mà nhà đầu tư muốn được các bộ, ngành Việt Nam hợp tác tháo gỡ.

Khảo sát của EUROcham cũng chỉ ra 3 vấn đề DN EU cho là cản trở khi đầu tư vào Việt Nam. Đó là: Thiếu rõ ràng trong các quy định; thủ tục hành chính; Visa với người nước ngoài.

"Nếu Việt Nam có thể cải thiện tốt hơn về thủ tục hành chính sẽ thu hút được nhiều nhà đầu tư nước ngoài"- bà Delphine Rousselet, Giám đốc điều hành EuroCham phát biểu

Đại diện EuroCham cũng cho rằng, Hiệp định thương mại Việt Nam - EU (EVFTA) rất tích cực nhưng thực thi trên thực tế còn khá chậm, còn khó vận dụng. “Do vậy, rất mong thời gian tới, Việt Nam cần thúc đẩy để hiệp định phát huy hiệu quả…”- Giám đốc điều hành EuroCham đề nghị.

Maecenas vel lacus id nisi hendrerit molestie ac eget est

Tác giả trích dẫn

Theo báo cáo thường niên FDI 2022, FDI vào châu Á liên tục gia tăng trong 3 năm liền và đạt mới 619 tỷ USD vào năm 2021. Bên cạnh đó, FDI vào lĩnh vực tăng trưởng xanh tăng mạnh, năm 2021 tăng tới 70% so với năm 2020. Tại Việt Nam, năm 2022, vốn FDI thực hiện đạt 22,39 tỷ USD, tăng 13,5% so với năm 2021, trong khi vốn FDI đăng ký mới đạt 27,71 tỷ USD, chỉ bằng 89% so với cùng kỳ năm trước. Tổng giao dịch mua bán và sáp nhập DN năm 2022 cơ bản quay về thời điểm trước đại dịch, với tổng giao dịch đạt trên 5,1 tỷ USD. Đặc biệt, các khu công nghệ, khu kinh tế tiếp tục hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài, đã và đang hình thành nhiều khu công nghiệp sinh thái.
Báo cáo thường niên FDI 2022 do VAFIE công bố với chủ đề: “FDI với tăng trưởng xanh và kinh tế số” gồm 3 chương: Tổng quan FDI toàn cầu và ASEAN; Thu hút và sử dụng vốn FDI tại Việt Nam; Định hướng và giải pháp thu hút FDI năm 2023.

Để thực hiện hiệu quả định hướng thu hút FDI, báo cáo cho rằng, Việt Nam cần nâng cấp chính sách thu hút và sử dụng FDI hướng mạnh vào tăng trưởng xanh, chuyển đổi số và kết nối chuỗi cung ứng của DN Việt Nam với DN FDI, nhất là các tập đoàn xuyên quốc gia.

Cùng với đó, hoàn thiện thể chế, pháp luật, trong đó có việc nội luật hoá thuế tối thiểu toàn cầu, xử lý tốt quan hệ nội lực với ngoại lực; hiện đại hoá hạ tầng kinh tế - xã hội và đẩy mạnh cải cách hành chính quốc gia... là các giải pháp chính được đề xuất để tăng cường thu hút và nâng cao chất lượng, hiệu quả FDI năm 2023 và những năm tiếp theo.

Thanh Thanh