Phó Thống đốc Đào Minh Tú: Không hạn chế vốn đối với lĩnh vực lâm nghiệp, thủy sản

Buổi làm việc do Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú chủ trì.

Tham dự buổi làm việc có đại diện: Văn phòng Chính phủ; Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn; Bộ Kế hoạch và Đầu tư; cùng đại diện Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam…

Về phía Ngân hàng Nhà nước có đại diện lãnh đạo một số vụ liên quan: Vụ Chính sách tiền tệ, Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, Vụ Pháp chế…,cùng lãnh đạo của 10 ngân hàng thương mại có dư nợ cho vay nông nghiệp, lâm sản và thủy sản lớn trong hệ thống ngân hàng.

Phát biểu khai mạc buổi làm việc, Phó Thống đốc Thường trực Đào Minh Tú cho biết, nền kinh tế đang ở giai đoạn hết sức khó khăn, tín dụng tăng trưởng rất chậm... Trong bối cảnh đó, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) luôn theo dõi, phân tích sát với tình hình thực tế để đưa ra những chính sách điều hành phù hợp với thực tế.

Với nền kinh tế có quy mô nhỏ nhưng độ mở lại rất lớn nên hai lĩnh vực lâm nghiệp và thủy sản đã bị ảnh hưởng nặng nề từ sự suy giảm kinh tế và xung đột địa chính trị trên thế giới. Thị trường trong nước đối với 2 lĩnh vực này cũng rất khó khăn. Những khó khăn này đã được Chính phủ nhận định rõ. Trên cơ sở đó, Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản chỉ đạo chung (Thông báo số 167/TB-VPCP), trong đó yêu cầu NHNN nghiên cứu đề xuất gói tín dụng ưu đãi có giá trị 10.000 tỷ đồng cho hai lĩnh vực này.

Trên tinh thần đó, Phó Thống đốc cho biết, buổi làm việc được tổ chức nhằm tìm ra giải pháp tháo gỡ khó khăn cho lĩnh vực lâm sản, thủy sản theo như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Ngân hàng có nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn kịp thời cho doanh nghiệp

Báo cáo tại buổi làm việc, bà Hà Thu Giang, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, NHNN cho biết, nông nghiệp, nông thôn nói chung, trong đó có thủy sản và lâm sản, là một trong những lĩnh vực nhận được sự quan tâm rất lớn từ ngành Ngân hàng, đồng thời có rất nhiều giải pháp/chính sách nhằm khuyến khích tập trung tín dụng.

Để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, cũng như góp phần tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, trong những tháng đầu năm 2023, NHNN đã 3 lần liên tiếp giảm lãi suất điều hành, với mức giảm từ 0,5 - 1,5%. Trong bối cảnh lãi suất thế giới vẫn tăng cao, quyết định điều chỉnh giảm lãi suất cho thấy sự nỗ lực lớn của NHNN. NHNN cũng ban hành nhiều giải pháp/chính sách nhằm giảm lãi suất cho vay. Đến nay, mặt bằng lãi suất đã ổn định và có xu hướng giảm, lãi suất cho vay mới bình quân khoảng 9,25%/năm (giảm 0,7% so với cuối năm 2022), trong khi lãi suất huy động bình quân là 6,21%/năm…

Qua nắm bắt sơ bộ, bà Hà Thu Giang cho biết, các TCTD đã thực hiện tích cực và quyết liệt các chỉ đạo về tín dụng và lãi suất của NHNN. Các TCTD cũng đã xây dựng rất nhiều chương trình sản phẩm, dịch vụ dành cho các doanh nghiệp, trong đó các doanh nghiệp trong lĩnh vực lâm sản và thủy sản được nhận mức lãi suất rất ưu đãi.

Về tăng trưởng tín dụng, bà Hà Thu Giang cho biết, tính đến ngày 16/5/2023, dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế đạt trên 12,25 triệu tỷ đồng, tăng 2,72% so với cuối năm 2022; trong đó, lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn đạt dư nợ trên 3 triệu tỷ đồng, tăng 1,82% so với cuối năm 2022 và chiếm tỷ trọng 25% tổng dư nợ cho vay toàn nền kinh tế. Dư nợ tín dụng với thủy sản đạt trên 211.000 tỷ đồng, tăng 1,09%; dư nợ đối với lĩnh vực lâm sản đạt trên 189.000 tỷ đồng, tăng 25% so với cuối năm 2022…

“

Các hội viên của hiệp hội chuyển lời cảm ơn tới NHNN và các ngân hàng thương mại đã có nhiều hỗ trợ giúp doanh nghiệp trong ngành vượt qua khó khăn.

Ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam

Phát biểu tại buổi làm việc, ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam cho biết, các hội viên của hiệp hội chuyển lời cảm ơn tới NHNN và các ngân hàng thương mại đã có nhiều hỗ trợ giúp doanh nghiệp trong ngành vượt qua khó khăn.

“Các doanh nghiệp ngành gỗ đều là khách hàng lớn của các ngân hàng và cũng không có “kêu ca” gì về tín dụng hay lãi suất của các ngân hàng”, ông Ngô Sỹ Hoài chia sẻ và cho biết: Với việc hoãn giãn nợ theo Thông tư 02/2023/TT-NHNN, các doanh nghiệp trong ngành gỗ có kiến nghị NHNN xem xét lại điều kiện để các doanh nghiệp vay vốn ngân hàng có thể cơ cấu lại nợ. Theo ông Ngô Sỹ Hoài, các doanh nghiệp trong ngành gỗ không kỳ vọng nhiều vào các gói tiền hỗ trợ từ Chính phủ nhưng rất muốn các ngân hàng chia sẻ để doanh nghiệp được giãn hoãn lại nợ, tạo điều kiện cho doanh nghiệp vượt qua khó khăn.

Đánh giá cao sự hỗ trợ của ngành Ngân hàng đối với cộng đồng doanh nghiệp nói chung, các doanh nghiệp trong ngành Thủy sản nói riêng, ông Nguyễn Hoài Nam, Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thuỷ sản Việt Nam (VASEP) ghi nhận các chính sách được ngành Ngân hàng đưa ra thời gian qua góp phần giúp cộng đồng doanh nghiệp vơi bớt khó khăn.

Tuy nhiên, kể từ quý IV/2022 đến nay, các doanh nghiệp trong lĩnh vực thủy sản gặp nhiều khó khăn hơn, hàng tồn kho lớn do không xuất khẩu được đơn hàng vì sự suy giảm cầu từ các thị trường quốc tế. Thống kê cho thấy, từ đầu năm đến nay, doanh số toàn ngành giảm khoảng 30% (riêng thị trường Mỹ giảm 51%; thị trường châu Âu, Trung Quốc giảm khoảng 30%...).

“Trước những khó khăn hiện nay, VASEP đã đề nghị Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước có gói kích cầu 10.000 tỷ đồng để hỗ trợ doanh nghiệp trong ngành vượt qua khó khăn. Mục tiêu của gói này là duy trì sinh kế cho doanh nghiệp”, ông Nguyễn Hoài Nam chia sẻ.

Ông Nguyễn Hoài Nam cũng tán đồng với các định hướng tín dụng của NHNN là tập trung vào sản xuất, xuất khẩu. Đồng thời, kiến nghị tiếp tục được hưởng chính sách hỗ trợ lãi suất 2% từ nguồn ngân sách nhà nước theo Nghị định 31/2022/NĐ-CP.

Lâm sản, thủy sản luôn nhận được ưu tiên của các ngân hàng

Phát biểu tại buổi làm việc, bà Phùng Thị Bình, Phó Tổng Giám đốc Agribank cho biết, trong hoạt động tín dụng, Agribank luôn chú trọng đến cho vay đối với lĩnh vực thủy sản và lâm nghiệp. Tính đến ngày 15/5/2023, dư nợ tín dụng cho vay thủy sản đạt 59.000 tỷ đồng, với khoảng 143.000 khách hàng vay vốn; đối với lĩnh vực lâm nghiệp, dư nợ cho vay đạt 55.000 tỷ đồng, với khoảng 74.000 khách hàng vay vốn.

Với thực tế các doanh nghiệp đang gặp khó khăn về đầu ra, bà Phùng Thị Bình kiến nghị, Chính phủ, các bộ, ngành và hiệp hội có các giải pháp để tháo gỡ đầu ra cho doanh nghiệp.

Về phía BIDV, ông Trần Long, Phó Tổng Giám đốc cho biết, đến nay dư nợ cho vay lâm sản và thủy sản tại ngân hàng đạt khoảng 88.000 tỷ đồng, với khoảng 381 khách hàng có dư nợ là các tổ chức.

“

Trước những khó khăn doanh nghiệp đang gặp phải, BIDV vẫn thực hiện cấp hạn mức tín dụng cho các doanh nghiệp trong ngành và áp dụng những chính sách hỗ trợ như những năm trước. Đồng thời, ngân hàng cũng chủ động triển khai hoãn, giãn nợ giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn.

Ông Trần Long, Phó Tổng Giám đốc BIDV

Mặc dù nợ xấu trung bình của hai lĩnh vực này cao hơn trung bình toàn hàng nhưng ông Trần Long cho biết, trước những khó khăn doanh nghiệp đang gặp phải, BIDV vẫn thực hiện cấp hạn mức tín dụng cho các doanh nghiệp trong ngành và áp dụng những chính sách hỗ trợ như những năm trước. Đồng thời, ngân hàng cung chủ động triển khai hoãn, giãn nợ giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn.

Tại buổi làm việc, ông Trần Long cũng chia sẻ: “Để đồng hành cùng doanh nghiệp, BIDV tiếp tục xem xét giảm lãi suất thêm 0,5% đối với USD và khoảng 1% đối với VND. Đồng thời, xem xét cụ thể các khó khăn của doanh nghiệp để tìm cách tháo gỡ”.

Tại Vietcombank, Phó Tổng Giám đốc Nguyễn Việt Cường cho biết, mặc dù dư nợ chung toàn hàng gặp nhiều khó khăn nhưng tính đến hết quý I/2023, dư cho vay với lĩnh vực lâm sản và thủy sản đạt trên 155.000 tỷ đồng. Hiện tại, Vietcombank đang tiếp tục thúc đẩy mở rộng tín dụng với các ngành, lĩnh vực trong đó có lâm sản và thủy sản.

Dù ngành Ngân hàng đang rất nỗ lực đồng hành cùng với các doanh nghiệp, tuy nhiên, để vượt qua khó khăn, ông Nguyễn Việt Cường cũng đề nghị, các doanh nghiệp tìm cách đa dạng hóa thị trường để chống đỡ sự sụt giảm từ các thị trường chính. Đồng thời, tăng cường các dự báo để có kế hoạch, chiến lược kinh doanh tốt hơn. "Việc giãn nợ chỉ là cách đẩy khó khăn xa hơn một chút. Vậy nên, các doanh nghiệp cần phải tìm cách để đa dạng hóa thị trường để tháo gỡ khó khăn cho cả doanh nghiệp và cho ngân hàng", ông Nguyễn Việt Cường nhấn mạnh.

“

Việc giãn nợ chỉ là cách đẩy khó khăn xa hơn một chút. Vậy nên, các doanh nghiệp cần phải tìm cách để đa dạng hóa thị trường để tháo gỡ khó khăn cho cả doanh nghiệp và cho ngân hàng

Ông Nguyễn Việt Cường, Phó Tổng Giám đốc Vietcombank

“Lâm sản, thủy sản là hai lĩnh vực được VietinBank tập trung cho vay, nên lãi suất và phí luôn được ưu tiên nhất”, ông Nguyễn Trần Mạnh Trung, Phó Tổng Giám đốc VietinBank chia sẻ. Ông Nguyễn Trần Mạnh Trung cũng cho biết, trong quá trình làm việc với doanh nghiệp trong hai lĩnh vực này chưa nhận được kiến nghị hay thông tin gì về việc ngân hàng gây khó khăn cho doanh nghiệp.

Tại buổi làm việc, đại diện các ngân hàng như: MB, Nam A Bank, LPB, ACB, Sacombank, SHB đều cho biết, lâm sản và thủy sản là hai lĩnh vực luôn nhận được sự ưu tiên từ ngân hàng và ngân hàng dành nhiều chương trình tín dụng ưu đãi cho hai đối tượng khách hàng này. Tuy nhiên, để các ngân hàng mạnh dạn hơn trong cho vay, đại diện MB đề nghị các doanh nghiệp trong ngành nên tham gia bảo hiểm nông nghiệp và có sự minh bạch, rõ ràng trong hoạt động…

Cùng chung tay giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn

Phát biểu tại buổi làm việc, đại diện Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, trước những khó khăn hiện nay, Bộ sẽ đồng hành với các doanh nghiệp trong việc duy trì và mở rộng thị trường. Đồng thời kiến nghị NHNN và các NHTM quan tâm đến kiến nghị của các Hiệp hội phát biểu tại buổi làm việc.

Còn theo đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các doanh nghiệp trong hai lĩnh vực này đang gặp khó khăn xuất phát từ: đơn hàng xuất khẩu giảm, khó khăn dòng tiền, chi phí tăng, tham gia thị trường các nước đang tăng cường tính tuân thủ pháp luật, khó khăn về thủ tục hành chính.

“

NHNN đã rất tích cực ban hành chính sách hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn, các NHTM cũng triển khai nhiều chương trình giảm lãi suất hỗ trợ khách hàng.

Đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư

Đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đánh giá, NHNN đã rất tích cực ban hành chính sách hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn, các NHTM cũng triển khai nhiều chương trình giảm lãi suất hỗ trợ khách hàng.

Đánh giá cuộc họp do NHNN tổ chức rất kịp thời theo chỉ đạo của Chính phủ, đại diện Văn phòng Chính phủ cho biết, sẽ ghi nhận các ý kiến trong cuộc họp để có đề xuất Chính phủ tiếp tục có giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, trong đó có lĩnh vực lâm sản, thủy sản...

Phát biểu kết luận buổi làm việc, Phó Thống đốc Thường trực Đào Minh Tú khẳng định lại: đây là hai lĩnh vực kinh tế rất quan trọng. Do đó, lâm nghiệp và thủy sản cần có được cơ chế ưu đãi từ Chính phủ. Trước mắt, cần có những chính sách khẩn cấp, để hỗ trợ hai ngành nghề này giữ vững được thị trường, không thể để doanh nghiệp đình đốn sản xuất, hay phá sản, lao động thất nghiệp gia tăng.

“

Hai lĩnh vực này không hạn chế vốn, thiếu bao nhiêu hạn mức tăng trưởng tín dụng, TCTD báo lại NHNN để có điều chỉnh

Phó Thống đốc Thường trực Đào Minh Tú

Về phía ngành Ngân hàng, các ngân hàng cũng cần thể hiện trong việc đồng hành cùng doanh nghiệp vượt qua khó khăn. Tuy nhiên, ngân hàng cũng là doanh nghiệp, đi vay vốn và cho vay lại và vẫn phải đảm bảo lãi suất thực dương, nên cần đảm bảo hài hòa trong hỗ trợ doanh nghiệp, hỗ trợ nền kinh tế nhưng vân phải đảm bảo thanh khoản, ổn định và an toàn hệ thống.

Đối với việc đặt vấn đề về gói tín dụng 10.000 tỷ đồng cho hai lĩnh vực này, Phó Thống đốc Thường trực cho rằng, nếu so với dư nợ tín dụng của hai lĩnh vực này thì gói tín dụng này là quá nhỏ. Hơn nữa, với 10.000 tỷ đồng thì không giải quyết hết được những khó khăn hiện nay.

Do đó, Phó Thống đốc Thường trực đề nghị, không nên giới hạn gói tín dụng này. “Hai lĩnh vực này không hạn chế vốn, thiếu bao nhiêu hạn mức tăng trưởng tín dụng, TCTD báo lại NHNN để có điều chỉnh", Phó Thống đốc Đào Minh Tú nhấn mạnh và đề nghị: “Các NHTM đã phân hạn mức cho doanh nghiệp thì không nên giảm hạn mức, cố gắng duy trì như đã cấp. Điều này thể hiện sự thiện chí của ngành ngân hàng”.

Về giảm lãi suất và phí, Phó Thống đốc cho biết, NHNN đã giảm lãi suất điều hành, thời gian tới tiếp tục chi đạo các NHTM chia sẻ lợi nhuận để hạ lãi suất. Đối với các khoản phí, các NHTM nếu giảm được khoản nào thì giảm hẳn, nếu không thì giảm một nửa so với mức phí hiện đang áp dụng.

Đồng thời tiếp tục thực hiện hoãn, giãn nợ theo Thông tư 02 nhưng không làm phát sinh thêm các thủ tục. Với chương trình hỗ trợ lãi suất 2%, Phó Thống đốc yêu cầu khó mấy cũng phải triển khai.

Để triển khai được những việc trên, Phó Thống đốc cho biết, sau cuộc họp NHNN sẽ ban hành văn bản chỉ đạo toàn ngành Ngân hàng, đồng thời có báo cáo lên Thủ tướng Chính phủ và gửi tới các bộ, ngành.

Phó Thống đốc đề nghị, các hiệp hội có thông báo tới các thành viên trong hiệp hội về tinh thần chung được đưa ra tại cuộc họp. Đối với chương trình hỗ trợ lãi suất 2% từ nguồn ngân sách nhà nước, nếu doanh nghiệp đủ điều kiện nhưng không có nhu cầu nhận thì cũng thông báo bằng văn bản để NHNN nắm được.

“Rất mong các Hiệp hội vận động các doanh nghiệp tham gia bảo hiểm, để tránh được các rủi ro; khi đó các ngân hàng cũng mạnh dạn cho vay hơn và lãi suất cho vay cũng sẽ thấp hơn so với không có bảo hiểm”, Phó Thống đốc bày tỏ.

Phó Thống đốc cũng đề nghị các bộ, ngành có liên quan, phối hợp với NHNN cùng chung tay giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn.

Ngô Hải