Tài chính – Tiền tệ, tuần 19 - 23/6: Nhiều ngân hàng lớn trên thế giới tiếp tục tăng lãi suất

Tổng quan

Tháng 6 chứng kiến Ngân hàng Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) tạm ngừng tăng lãi suất, trong khi nhiều NHTW lớn khác vẫn tiếp tục lộ trình của mình.

Nhìn vào các thước đo lạm phát tại Mỹ, chỉ số giá tiêu dùng CPI toàn phần và CPI lõi tại nước này lần lượt tăng 4,0% và 5,3% y/y trong tháng 5, cùng hạ nhiệt từ 4,9% và 5,5% của tháng trước đó. Tuy nhiên, điều đáng chú ý là CPI lõi m/m đã tăng tròng vòng 36 tháng liên tiếp, đặc biệt tăng nhanh kể từ tháng 10/2021 cho tới nay (20 tháng) và chưa có dấu hiệu giảm tốc.

Ngoài CPI, thước đó lạm phát độc lập của FED là chỉ số giá tiêu dùng cá nhân PCE lõi vẫn đang tăng 4,7% y/y, có dấu hiệu qua đỉnh nhưng chưa hạ nhiệt nhiều, còn cách xa mục tiêu 2,0% mà cơ quan này theo đuổi. PCE lõi m/m cũng tăng tương đối mạnh và dai dẳng trong vòng 30 tháng liên tiếp. Như vậy, áp lực lạm phát tại Mỹ đã qua vùng đỉnh nhưng vẫn còn khá cao và dai dẳng, đủ khiến cho FED giữ thái độ thận trọng.

Trong cuộc họp ngày 14/6, FED quyết định duy trì lãi suất cơ sở ở mức 5,0% - 5,25%, không thay đổi so với cuộc họp trước đó, nhằm đạt được toàn dụng nhân công và lạm phát ở mức 2,0% trong dài hạn. Đây là lần đầu tiên FED dừng lại sau 10 nhịp tăng liên tiếp trước đó, từ mức 0,0% - 0,25% hồi tháng 03/2022.

Mặc dù vậy, theo biểu đồ dot-plot mới của FED, lãi suất cơ sở kết thúc năm 2023 được dự báo ở khoảng 5,5% - 5,75%, cao hơn 50 điểm % (đpt) so với dot-plot trong tháng 3, đồng nghĩa với việc có thể có hai lần tăng lãi suất cơ sở nữa trong nửa cuối năm nay. Tại văn bản công bố sau cuộc họp, FED dự báo chỉ số giá tiêu dùng cá nhân PCE lõi năm 2023 sẽ ở mức 3,9%, cao hơn 0,3 đpt so với dự báo trước.

Về phía thị trường, phần lớn ý kiến đang dự đoán rằng FED có thể chỉ cần tăng lãi suất cơ sở một nhịp nữa vào cuộc họp ngày 26/7, sau đó giữ đi ngang tới cuối 2023 và bắt đầu cắt giảm trở lại trong năm 2024.

Xung quanh cuộc họp của FED, nhiều NHTW lớn khác cũng có lịch họp chính sách tiền tệ trong tháng này. Đầu tiên, tại phiên họp ngày 6/6, NHTW Úc (RBA) nhận định lạm phát tại nước này đã qua vùng đỉnh nhưng mức 7% y/y vẫn là quá cao và cần thời gian để tiếp tục hạ nhiệt về mức mục tiêu 2% - 3%. Vì vậy, RBA đã tăng lãi suất cơ sở 25 điểm cơ bản, từ mức 3,85% lên mức 4,1%, trái với dự báo giữ nguyên của thị trường.

Tiếp theo, ngày 15/6, NHTW châu Âu (ECB) cho rằng lạm phát tại Eurozone đang có xu hướng suy yếu nhưng vẫn còn ở mức cao và dai dẳng. Do vậy, ECB quyết định tăng bộ lãi suất cơ sở thêm 25 điểm cơ bản nhằm ưu tiên đưa lạm phát về lại mức mục tiêu 2,0% trong trung hạn. Lãi suất tái cấp vốn, lãi suất cho vay cận biên và lãi suất tiền gửi của ECB lần lượt tăng lên mức 4,0%, 4,25% và 3,50%. Tỷ lệ lạm phát của Eurozone được ECB dự báo ở mức 5,1% năm 2023, giảm 0,3 đpt so với dự báo trước.

Cuối cùng, ngày 20/5, NHTW Anh BOE nhận định áp lực lạm phát đang tiếp tục căng thẳng do các tác động vòng hai, có thể mất nhiều thời gian hơn để hạ nhiệt. Theo đó, cơ quan này quyết định tăng mạnh lãi suất cơ sở trở lại với 50 điểm cơ bản, từ mức 4,5% lên 5,0%.

Như vậy, trong khi FED tạm dừng tăng lãi suất cơ sở, nhiều NHTW lớn khác vẫn tiếp tục lộ trình thắt chặt tiền tệ của mình do có bối cảnh kinh tế và lạm phát khác nhau. Tuy nhiên, từ việc FED dừng lại cho thấy lãi suất cơ sở của cơ quan này nhiều khả năng đang ở vùng đỉnh, đã đủ cao để lạm phát tiếp tục hạ nhiệt theo thời gian.

Thị trường có thể kỳ vọng khi FED cắt giảm lãi suất cơ sở trở lại sẽ khiến đồng USD yếu đi nhanh hơn, giải tỏa áp lực cho các NHTW khác và có thể tạo ra xu hướng đảo chiều chính sách tiền tệ trên diện rộng trong bối cảnh nhiều nền kinh tế vẫn đang trầm lắng.

Tóm lược thị trường trong nước

Thị trường ngoại tệ: Trong tuần từ ngày19 - 23/6, tỷ giá trung tâm được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) điều chỉnh chủ yếu theo xu hướng tăng. Chốt ngày 23/6, tỷ giá trung tâm được niêm yết ở mức 23.732 VND/USD, tăng 21 đồng so với phiên cuối tuần trước đó.

NHNN tiếp tục niêm yết tỷ giá mua giao ngay ở mức 23.400 VND/USD. Tỷ giá bán giao ngay phiên cuối tuần được niêm yết ở mức 24.868 VND/USD, thấp hơn 50 đồng so với trần tỷ giá.

Tỷ giá liên ngân hàng (LNH) biến động tăng – giảm đan xen trong tuần qua. Chốt phiên cuối tuần (ngày 23/6), tỷ giá LNH đóng cửa tại 23.521 VND/USD, chỉ tăng 1 đồng so với phiên cuối tuần trước đó.

Tỷ giá trên thị trường tự do tiếp tục biến động nhẹ trong tuần qua. Chốt phiên ngày 23/6, tỷ giá tự do tăng 60 đồng ở cả hai chiều mua vào và bán ra so với phiên cuối tuần trước đó, giao dịch tại 23.575 VND/USD và 23.625 VND/USD.

Thị trường tiền tệ liên ngân hàng: Tuần từ qua, lãi suất VND LNH giảm 2 phiên đầu tuần rồi dần tăng trở lại ở tất cả các kỳ hạn từ 1 tháng trở xuống. Chốt ngày 23/6, lãi suất VND LNH giao dịch quanh mức: Qua đêm là 1,08% (+0,07 đpt so với phiên cuối tuần trước đó); 1 tuần là 1,37% (không thay đổi); 2 tuần là 1,85% (-0,01 đpt); 1 tháng là 3,03% (-0,18 đpt).

Lãi suất USD LNH tiếp tục xu hướng ít biến động trong tuần qua. Phiên cuối tuần, lãi suất USD LNH đóng cửa ở mức: Qua đêm là 4,83% (-0,01 đpt); 1 tuần là 4,90% (-0,01 đpt); 2 tuần là 5,0% (không thay đổi) và 1 tháng là 5,17% (+0,01 đpt).

Thị trường mở: Trên thị trường mở tuần từ ngày 19 - 23/6, trên kênh cầm cố, NHNN chào thầu ở hai kỳ hạn 7 ngày và 28 ngày, mỗi kỳ hạn 50.000 tỷ đồng, với lãi suất cho cả 2 kỳ hạn đều ở mức 4,0%. Không có khối lượng trúng thầu ở cả 2 kỳ hạn, không có đáo hạn. Như vậy, khối lượng lưu hành trên kênh cầm cố hiện tại giữ nguyên ở mức 293,83 tỷ đồng.

NHNN tiếp tục không chào thầu tín phiếu NHNN.

Thị trường trái phiếu: Ngày 21/6, Kho bạc Nhà nước (KBNN) huy động 5.000 tỷ đồng trái phiếu Chính phủ (TPCP), khối lượng trúng thầu đạt 4.750 tỷ đồng, tương đương 95%. Đợt phát hành này bao gồm 3 loại kỳ hạn, trong đó kỳ hạn 10 năm huy động được toàn bộ 2.250 tỷ đồng gọi thầu, 15 năm huy động được toàn bộ 2.250 tỷ đồng, 30 năm huy động được 250 tỷ đồng/500 tỷ đồng gọi thầu. Lãi suất trúng thầu các kỳ hạn lần lượt tại 10 năm là 2,60% (-0,25 đpt so lần trúng thầu trước), 15 năm là 2,85% (-0,20 đpt) và 30 năm là 3,25% (-0,15 đpt).

Tuần vừa qua, có 7.110 tỷ đồng TPCP đáo hạn.

Về kế hoạch đấu thầu trong tuần này (26-30/6): Ngày 28/6, KBNN dự định gọi thầu 5.000 tỷ đồng TPCP, trong đó, kỳ hạn 5 năm gọi thầu 500 tỷ đồng, 10 năm gọi thầu 2.000 tỷ đồng, 15 năm gọi thầu 2.000 tỷ đồng, 20 năm gọi thầu 500 tỷ đồng.

Giá trị giao dịch Outright và Repos trên thị trường thứ cấp tuần qua đạt trung bình 10.230 tỷ đồng/phiên, tăng mạnh so với mức 6.225 tỷ đồng/phiên của tuần trước đó.

Thị trường chứng khoán: Tuần từ qua, thị trường chứng khoán vẫn tích cực khi tăng điểm ở hầu hết các phiên. Chốt ngày 23/6, VN-Index đứng ở mức 1.129,38 điểm, tăng 14,16 điểm (+1,27%) so với cuối tuần trước đó; HNX-Index thêm 3,10 điểm (+1,36%) lên 231,54 điểm; UPCom-Index cũng tăng 1,09 điểm (+1,29%) đạt 85,71 điểm.

Thanh khoản thị trường giảm nhẹ so với tuần trước đó với giá trị giao dịch trung bình đạt khoảng 18.200 tỷ đồng/phiên so với mức 18.900 tỷ đồng/phiên của tuần trước đó. Tuy nhiên, khối ngoại bán ròng mạnh hơn 1.468 tỷ đồng trên cả 3 sàn trong tuần qua.                

Tỷ giá ngày 23/6:

-     USD = 0.918 EUR (0.61% d/d); EUR = 1.089 USD (-0.61% d/d)

-     USD = 0.787 GBP (0.27% d/d); GBP = 1.271 USD (-0.27% d/d)

-     GBP = 1.167 EUR (0.34% d/d); EUR = 0.857 GBP (-0.34% d/d)

P.V