Những "ông vua" tín dụng mới trong ngành tài chính Mỹ

Công ty phần mềm Hyland Software trụ sở tại bang Ohio – Mỹ đã vay hàng tỷ USD từ Credit Suisse trong suốt nhiều năm. Sau khi Ngân hàng Thụy Sỹ này sụp đổ vào tháng 3/2023, Hyland chuyển hướng và vay ước tính 3,4 tỷ USD từ một công ty đầu tư nhỏ có tên Golub Capital và một số công ty khác hiện đang cung cấp tín dụng tư nhân.

Chính sách lãi suất cao mà Ngân hàng Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) áp dụng trong thời gian qua đang ảnh hưởng đến khả năng vay nợ của doanh nghiệp Mỹ. Lãi suất cao đã khiến cho một số ngân hàng ví như Credit Suisse hay Silicon Valley sụp đổ và nhiều ngân hàng khác phải thu hẹp cho vay. Khi mà các ngân hàng thu hẹp tín dụng, các quỹ tín dụng tư nhân bước vào lĩnh vực này và cung cấp nhiều khoản vay cho các doanh nghiệp Mỹ.

Xu thế này thực ra đã bắt đầu từ cách đây hơn một thập kỷ nhưng chỉ đến gần đây mới tăng cao hơn. Các quỹ đầu cơ và một số loại hình công ty đầu tư khác đã đổ tiền để hút tiền và nhân lực chất lượng cao từ ngân hàng kể từ sau khi ngành tài chính bị siết chặt kiểm soát sau thời kỳ khủng hoảng tài chính 2008 – 2009.

Trưởng bộ phận tín dụng và thu nhập cố định tại quỹ Magnetar Capital, ông David Snyderman, nhận xét: “Sự thay đổi này diễn ra dần dần, thế nhưng tính từ khi đại dịch COVID-19 và cuộc khủng hoảng ngân hàng bắt đầu cho đến nay, chúng ta đã chứng kiến các ngân hàng hạn chế rủi ro”.

Quỹ đầu cơ Magnetar được biết đến với những khoản đầu tư vào thế chấp dưới chuẩn gần đây đã sắp xếp khoản vay 2,3 tỷ USD cho công ty vận hành điện toán đám mây trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, đây là khoản vay lớn nhất mà Magneta dành cho một doanh nghiệp.

Các khoản vay theo hình thức này có lãi suất cao, tuy nhiên với nhiều doanh nghiệp, đó là lựa chọn duy nhất mà họ có. Các công ty tín dụng tư nhân hiện đang hiện đang hỗ trợ cho những đối tượng còn lại trên thị trường tín dụng, hỗ trợ các khoản vay đảm bảo bằng tài sản cho lĩnh vực bất động sản, cho vay tiêu dùng cũng như một số dự án hạ tầng.

Các công ty đầu tư này sử dụng nguồn tiền thu được từ các khoản tín dụng để phục vụ cho thêm nhiều mục đích khác, trong đó có thâu tóm doanh nghiệp, kết quả, có thể sẽ có thêm doanh nghiệp rơi vào vòng kiểm soát của các công ty đầu tư.

Trong tâm lý lo lắng về việc sẽ có thêm nguồn tiền được giao dịch ngầm, các cơ quan quản lý đang tính đến việc đưa ra thêm nhiều quy định cho các công ty quản lý quỹ tư nhân và hoạt động liên quan đến ngành bảo hiểm của họ.

Nguồn tiền dành cho các công ty đầu tư này đến từ nhiều đối tượng khách hàng ví như quỹ hưu trí, công ty bảo hiểm và nhiều cá nhân. Nhóm các nhà đầu tư này tìm đến các công ty đầu tư bởi họ trả lợi suất cao hơn so với so với các kênh đầu tư khác trong môi trường lợi suất thấp. Các bên cho vay tư nhân mang lại lợi suất trung bình 9% trong thập kỷ vừa qua từ nguồn tín dụng cấp cho chủ yếu là các doanh nghiệp nhỏ, theo số liệu của công ty cung cấp dữ liệu Cliffwater.

Với nhóm các ngân hàng và công ty xếp hạng tín nhiệm, nguồn thu từ các khoản vay cho doanh nghiệp giảm. Nhiều chuyên gia phân tích đang lo ngại về khả năng tín dụng tư nhân đang áp đảo trên thị trường tín dụng.

Diễn biến nhiều công ty đầu tư cá nhân cấp tín dụng cho doanh nghiệp không khỏi khiến nhiều người lo ngại phân khúc hoạt động kinh tế lớn đã dịch chuyển dần vào tay của nhóm các chuyên gia quản lý quỹ, việc thiếu minh bạch sẽ khiến cho người ta khó nhận diện khi nào bong bóng tài sản đang hình thành”, công ty xếp hạng tín nhiệm Moody’s Investors Services nhấn mạnh trong báo cáo nghiên cứu công bố vào tháng 9/2023.

Hiện tại, bản thân những nhà đầu tư vào nhóm các công ty tư nhân cũng đang đối diện với rủi ro. Việc phải vay tiền với mức lãi suất cao cũng khiến cho doanh nghiệp đương đầu với rủi ro vỡ nợ cao hơn.

Nếu các công ty đầu tư tư nhân tiếp tục cấp tín dụng cho những doanh nghiệp lớn khó vay tiền trên thị trường ngân hàng, chất lượng tài sản đầu tư của họ có thể giảm. Ước tính khoảng nửa trong tổng số 190 tỷ USD các khoản vay dưới chuẩn đầu tư của ngân hàng dự kiến đáo hạn trong năm 2024 và 2025 được xếp hạng B- hoặc thấp hơn. Tổng tài sản tín dụng tư nhân đang được quản lý trên toàn cầu tăng lên mức 1,5 nghìn tỷ USD trong năm 2022 từ mức 726 tỷ USD vào năm 2018, theo dữ liệu từ công ty Preqin.

Chỉ riêng một nhóm các công ty quản lý quỹ kiểm soát nguồn tín dụng ước tính đến 1 nghìn tỷ USD, những tên tuổi nổi bật có thể kể đến bao gồm Apollo Global Management, Ares Management, Blackstone.

Ngọc Diệp