Việt Nam: Triển vọng tươi sáng hơn trong năm 2024

Dự báo trên vừa được đưa ra trong dự báo kinh tế mang tên: “Việt Nam: Triển vọng cải thiện vào năm 2024” vừa được Bộ phận Nghiên cứu Thị trường và Kinh tế toàn cầu của Ngân hàng UOB công bố.

Nhìn lại kinh tế Việt Nam năm 2024, báo cáo đánh giá, tốc độ tăng trưởng GDP thực tế của Việt Nam đã tăng từ mức 5,33% trong quý III/2023 lên 6,72% so với cùng kỳ trong quý IV/2023, để kết thúc năm 2023 một cách tích cực, với sự phục hồi trong các lĩnh vực sản xuất cộng hưởng với sự hỗ trợ thêm từ cả lĩnh vực dịch vụ và nông nghiệp.

Sự phục hồi trong hoạt động ngoại thương vào cuối năm cũng như các biện pháp hỗ trợ từ phía Ngân hàng Nhà nước (NHNN) như cắt giảm lãi suất và chính sách tín dụng đã giúp Việt Nam vượt qua một năm đầy thử thách.

Nhìn về năm 2024, UOB dự báo: Việt Nam sẽ có triển vọng tươi sáng hơn. Do chịu sức ép từ nhu cầu bên ngoài bị suy yếu và trên nền cơ sở tăng cao trong năm trước, kết thúc năm 2023 tăng trưởng kinh tế của Việt Nam đạt 5,05%.

Trong năm 2024, UOB cho rằng, vẫn còn nhiều thách thức và bất lợi do những bất ổn và rủi ro phát sinh từ các cuộc xung đột quân sự đang diễn ra ở những nơi khác trên thế giới, những tranh chấp địa chính trị giữa các cường quốc và môi trường lãi suất cao.

Xung đột quanh khu vực Biển Đỏ – chiếm 12% thương mại toàn cầu với 17.000 tàu đi qua hàng năm – đã khiến các công ty vận tải toàn cầu phải định tuyến lại quanh Mũi Hảo Vọng, do đó kéo dài hành trình, gây ra sự chậm trễ trong vận chuyển, làm cho chi phí giao hàng cao hơn và sự gián đoạn trong mạng lưới vận chuyển. Điều này sẽ gây tổn hại không chỉ cho người tiêu dùng và người sử dụng cuối cùng, mà cả các nhà xuất khẩu, nhà sản xuất và chuỗi cung ứng trên toàn thế giới, bao gồm cả Việt Nam, vì các đơn đặt hàng sẽ bị ảnh hưởng bởi sự chậm trễ và chi phí cao hơn, và do đó ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất.

Một yếu tố khác cần xem xét là việc thực hiện Thuế tối thiểu toàn cầu (GMT) tại Việt Nam đối với các doanh nghiệp đa quốc gia (MNE), có hiệu lực từ ngày 1/1/2024. Theo ước tính, có khoảng 122 công ty nước ngoài sẽ bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi này, với mức tăng doanh thu thuế hàng năm là 14,6 nghìn tỷ đồng (601 triệu USD) cho nhà nước.

Vấn đề quan trọng hơn là các ưu đãi thuế khác nhau như thuế suất ưu đãi, miễn thuế, cùng nhiều ưu đãi khác dành cho các MNE đã giúp giảm thuế suất doanh nghiệp xuống 20%. Với sự thay đổi hiện nay, các nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là các MNE sẽ cần tính đến chi phí thuế cao hơn trong kế hoạch kinh doanh trong tương lai. Điều quan trọng là phải thực hiện các biện pháp để bù đắp GMT, chẳng hạn như giảm chi phí và nâng cao năng suất lao động, nhằm duy trì khả năng cạnh tranh của Việt Nam như một điểm đến đầu tư.

Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, triển vọng của Việt Nam được củng cố nhờ sự phục hồi nhu cầu ngành bán dẫn, tăng trưởng ổn định ở Trung Quốc và khu vực, cũng như sự chuyển dịch chuỗi cung ứng phần lớn có lợi cho Việt Nam và các nước ASEAN khác.

“Chúng tôi duy trì dự báo tăng trưởng của Việt Nam ở mức 6,0% cho năm 2024, nằm trong mục tiêu chính thức là 6,0-6,5%. Áp lực lạm phát sẽ tiếp tục tăng, với dự báo CPI sẽ tiếp tục tăng ở mức 3,7% vào năm 2024, từ mức 3,25% vào năm 2023”, các chuyên gia UOB dự báo.

Đánh giá về điều hành chính sách tiền tệ của NHNN, các chuyên gia của UOB cho rằng, NHNN đã phản ứng nhanh chóng vào đầu năm 2023 trước tình trạng suy thoái kinh tế và những thách thức với các đợt cắt giảm lãi suất liên tiếp nhanh chóng. Lần giảm lãi suất chính sách cuối cùng diễn ra vào tháng 6 năm 2023 khi lãi suất tái cấp vốn được cắt giảm tổng cộng 150 điểm cơ bản, xuống còn 4,5%.

Tuy nhiên, với tốc độ hoạt động kinh tế đang phục hồi và triển vọng tốt hơn vào năm 2024, khả năng cắt giảm lãi suất hơn nữa đã giảm đi. Vì vậy, các chuyên gia UOB dự báo: “NHNN sẽ duy trì lãi suất tái cấp vốn ở mức hiện tại là 4,5%”.

Với việc Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua, có hiệu lực từ ngày 1/7/2024, sẽ tạo khuôn khổ cho các khoản vay đặc biệt từ NHNN, bao gồm các khoản vay không lãi suất và các khoản vay không cần thế chấp, từ đó có thể hướng tới các mục tiêu chính sách cụ thể cho phép hỗ trợ các lĩnh vực quan trọng và để triển khai hoạt động thanh khoản khẩn cấp khi cần thiết. Điều này phản ánh cam kết của chính phủ trong việc hỗ trợ các lĩnh vực quan trọng và ứng phó với các tình huống khẩn cấp.

Đoàn Hằng