Kinh tế 4 tháng đầu năm tiếp tục duy trì đà phát triển tích cực ở cả 3 khu vực nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ

Phát biểu tại họp báo, Bộ trưởng Trần Văn Sơn cho biết, tình hình kinh tế - xã hội tháng 4 tiếp tục chuyển biến tích cực, nhìn chung tốt hơn tháng 3 và 3 tháng đầu năm; tính chung 4 tháng đầu năm 2024 đạt được kết quả tốt hơn cùng kỳ năm 2023 trên hầu hết các lĩnh vực. Nổi bật là:

Kinh tế tiếp tục duy trì đà phát triển tích cực ở cả 3 khu vực nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ. Nông nghiệp phát triển ổn định, trồng trọt, chăn nuôi, khai thác thủy sản đều đạt kết quả tích cực. Sản xuất công nghiệp tháng 4 tăng 0,8% so tháng 3 và tăng 6,3% so cùng kỳ; tính chung 4 tháng tăng 6% (cùng kỳ giảm 2,5%). Khu vực dịch vụ tiếp tục tăng khá cao; tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 4 tăng 2% so tháng 3 và tăng 9% so cùng kỳ; tính chung 4 tháng tăng 8,5%. Lĩnh vực du lịch phục hồi mạnh, khách quốc tế 4 tháng đạt 6,2 triệu lượt, tăng 68,3% so với cùng kỳ 2023 và tăng 3,9% so với cùng kỳ 2019 khi chưa xảy ra dịch COVID-19. Chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) tháng 4 đạt 50,3 điểm, trong đó lượng đơn hàng mới tăng mạnh.

Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 4 tháng tăng 3,93%. Lãi suất huy động và cho vay tiếp tục xu hướng giảm; tỉ giá được điều hành chủ động, linh hoạt, kịp thời.

Các cân đối lớn được bảo đảm, trong đó:

(i) Tổng thu ngân sách nhà nước (NSNN) 4 tháng ước đạt 733,4 nghìn tỷ đồng, bằng 43,1% dự toán năm, tăng 10,1% so với cùng kỳ. Nợ công, nợ chính phủ, nợ nước ngoài quốc gia và bội chi NSNN được kiểm soát tốt, thấp hơn nhiều giới hạn quy định, tạo dư địa chính sách tài khoá.

(ii) Xuất khẩu tiếp tục xu hướng tích cực, xuất siêu tăng, góp phần bảo đảm cán cân thanh toán và ổn định tỷ giá. Tính chung 4 tháng tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 238,9 tỷ USD, tăng 15,2%, trong đó, xuất khẩu tăng 15%; nhập khẩu tăng 15,4%; xuất siêu 8,4 tỷ USD.

(iii) Xuất khẩu gạo đạt trên 3,2 triệu tấn, kim ngạch đạt 2,08 tỷ USD, tăng 11,7% về lượng và 36,5% về trị giá so với cùng kỳ.

(iv) An ninh năng lượng, an ninh lương thực được bảo đảm.

(v) Cân đối cung cầu lao động được bảo đảm.

Đầu tư phát triển tiếp tục đạt kết quả tích cực, tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Giải ngân vốn đầu tư công 4 tháng đạt 17,46% kế hoạch, cao hơn cùng kỳ (15,65%). Thu hút FDI đạt 9,27 tỷ USD, tăng 4,5% so với cùng kỳ; vốn FDI thực hiện đạt 6,28 tỷ USD, tăng 7,4%(và cao nhất trong những năm qua).

Phát triển doanh nghiệp tiếp tục xu hướng tích cực; trong4 tháng có 51.600 doanh nghiệp (DN) đăng ký thành lập mới (tăng 3,4% về số DN và 9,3% về vốn đăng ký với cùng kỳ); đồng thời có hơn 29.700 DN hoạt động trở lại, tăng 2,4%.

Các lĩnh vực văn hóa, xã hội được chú trọng; an sinh xã hội được bảo đảm; đời sống nhân dân được cải thiện; trong tháng 4 có 94,8% số hộ gia đình đánh giá có thu nhập ổn định hoặc cao hơn cùng kỳ (tăng 0,7% so với tháng 3). Trong 4 tháng, đã hỗ trợ cho người dân gần 18,5 nghìn tấn gạo.

Cải cách hành chính được đẩy mạnh, nhất là cắt giảm, đơn giản hoá thủ tục hành chính; phòng chống tham nhũng, tiêu cực được đẩy mạnh, góp phần củng cố niềm tin trong nhân dân.

Chính trị - xã hội ổn định; quốc phòng, an ninh được giữ vững; trật tự an toàn xã hội được bảo đảm; đối ngoại, hội nhập quốc tế được đẩy mạnh; uy tín, vị thế đất nước trên trường quốc tế được nâng lên.

Nhiều tổ chức, chuyên gia uy tín quốc tế tiếp tục đánh giá cao kết quả và triển vọng của kinh tế Việt Nam.

Bên cạnh khẳng định những kết quả đạt được, Bộ trưởng Trần Văn Sơn cho biết vẫn còn những tồn tại, hạn chế, khó khăn, thách thức cần tập trung ứng phó, xử lý, khắc phục, trong đó nổi lên là: (i) Sức ép chỉ đạo điều hành kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát tăng, nhất là về tỷ giá, lãi suất; (ii) Số DN rút khỏi thị trường còn cao; (iii) Thị trường BĐS bước đầu ổn định, nhưng khó khăn, vướng mắc còn chậm được giải quyết, chưa tháo gỡ được nút thắt trong vấn đề pháp lý; nợ xấu có xu hướng tăng; (iv) Còn hơn 32 nghìn tỷ đồng vốn đầu tư công năm 2024 chưa phân bổ; (v) Đời sống một bộ phận người dân còn khó khăn; thiên tai, biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp, nhất là tình trạng nắng nóng, hạn hán nghiêm trọng ở nhiều địa phương; (vi) An ninh, trật tự an toàn xã hội, tình hình tội phạm trên một số địa bàn còn diễn biến phức tạp…

Trên cở sở xác định các nguyên nhân, bài học kinh nghiệm và phân tích tình hình quốc tế, khu vực và trong nước, Thủ tướng Chính phủ nêu rõ các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thời gian tới:

Thứ nhất, phối hợp chặt chẽ, chuẩn bị tốt các nội dung phục vụ Hội nghị Trung ương 9 và Kỳ họp thứ 7 của Quốc hội.

Thứ hai, về chỉ đạo điều hành kinh tế vĩ mô, tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả; phối hợp đồng bộ, hài hòa, chặt chẽ với chính sách tài khóa mở rộng hợp lý; đồng thời, tăng cường chuyển đổi số trong chỉ đạo điều hành các chính sách tiền tệ, tài khóa; tăng cường áp dụng hóa đơn điện tử trong quản lý thu NSNN; đẩy mạnh thu thuế, lệ phí không dùng tiền mặt.

Bảo đảm hài hoà giữa tỷ giá và lãi suất, cung ứng đủ vốn tín dụng cho nền kinh tế; kiểm soát chặt chẽ an toàn hệ thống ngân hàng và tình hình nợ xấu; phấn đấu quyết liệt tăng thu, tiết kiệm chi NSNN; sớm trình cấp có thẩm quyền về miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí nhằm hỗ trợ cho DN, người dân. Phát triển lành mạnh, an toàn, hiệu quả các thị trường chứng khoán, trái phiếu, bất động sản, vàng…; xử lý nghiêm các vi phạm. Tăng cường quản lý giá cả, thị trường, có lộ trình phù hợp điều chỉnh giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý và các dịch vụ công.

Thứ ba, tiếp tục làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống và thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới. Cụ thể:

(i) Về đầu tư: Cắt giảm tối đa các thủ tục hành chính, giảm phiền hà, tăng cường chuyển đổi số để giải quyết nhanh nhất thủ tục, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp trong thu hút, giải ngân đầu tư xã hội; tăng cường các dự án hợp tác công tư, thu hút FDI có chọn lọc…;

(ii) Về xuất khẩu: Đa dạng hóa thị trường, sản phẩm, chuỗi cũng ứng. Củng cố các thị trường truyền thống, mở rộng các thị trường mới (châu Phi, Trung đông, Mỹ latinh, sản phẩm Halal);

(iii) Về tiêu dùng: Tăng cường kết nối cung cầu; có gói khuyến mại kích cầu tiêu dùng trong nước, nhất là cho đồng bào vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo; thực hiện tốt cuộc vận động "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam". Đồng thời, thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới, bao gồm: Đổi mới về thể chế, cơ chế, chính sách; liên kết vùng; chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế tri thức; các ngành, lĩnh vực mới như chíp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo… Quyết liệt cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính; cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh

Thứ tư, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, 3 CTMTQG; coi đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm của bộ, ngành, địa phương. Tiếp tục triển khai hiệu quả hoạt động của 5 Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ; phấn đấu tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 tối thiểu đạt 95%; có phương án sớm phân bổ 33 nghìn tỷ đồng còn lại của kế hoạch đầu tư công 2024. Triển khai quyết liệt hơn nữa các CTMTQG.

Kiên quyết tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về mỏ vật liệu xây dựng, đảm bảo cung ứng đủ cho các dự án giao thông, các công trình trọng điểm, nhất là ở vùng ĐBSCL và các tỉnh phía Nam.

Thứ năm, tập trung hoàn thiện thể chế, pháp luật, cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia. Khẩn trương ban hành đầy đủ các Nghị định, thông tư thi hành các luật về đất đai, tổ chức tín dụng, kinh doanh bất động sản, nhà ở… để trình Quốc hội cho phép có hiệu lực thi hành từ tháng 7/2024. Tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số, thương mại điện tử, thanh toán không dùng tiền mặt; tập trung triển khai thực hiện Đề án 06. Các bộ, ngành, địa phương nghiên cứu xây dựng Đề án thúc đẩy chuyển đổi số tương tự như Đề án 06 của Bộ Công an.

Thứ sáu, tập trung phát triển mạnh các ngành, lĩnh vực chủ yếu. Trong đó: (i) Về công nghiệp, đẩy mạnh cơ cấu lại sản xuất công nghiệp theo hướng hiện đại; thúc đẩy công nghiệp chế biến chế tạo, công nghiệp phụ trợ; đẩy nhanh tiến độ các dự án quy mô lớn, công nghệ cao, lan tỏa mạnh mẽ; bảo đảm cung ứng đủ điện, xăng dầu trong mọi tình huống; (ii) Về nông nghiệp, đẩy mạnh sản xuất theo chuỗi, xây dựng thương hiệu, chỉ dẫn địa lý và vùng nguyên liệu; huy động hiệu quả sự tham gia của nhà đầu tư, nhà khoa học và ngân hàng trong phát triển nông nghiệp; chủ động xây dựng kế hoạch điều tiết, bảo đảm đủ nước cho sản xuất nông nghiệp và đời sống nhân dân; (iii) Về dịch vụ, du lịch, phát triển mạnh các ngành dịch vụ có tiềm năng, lợi thế, ứng dụng công nghệ cao ;đẩy mạnh thu hút du lịch; tăng cường quản lý giá dịch vụ du lịch, lưu trú, ăn uống, nhất là trong mùa du lịch hè sắp tới.

Thứ bảy, chú trọng các lĩnh vực văn hoá, xã hội, môi trường; bảo đảm an sinh xã hội, đời sống nhân dân. Chuẩn bị kỹ, báo cáo cấp có thẩm quyền, bảo đảm tổ chức thực hiện chế độ tiền lương mới kể từ ngày 1/7/2024, nhất là công tác xây dựng thang bảng lương trên tinh thần lương mới phải cao hơn lương cũ. Tổ chức triển khai quyết liệt Phong trào thi đua "Xóa nhà tạm, nhà dột nát", hoàn thành mục tiêu đề ra trong năm 2025. Tăng cường bảo đảm thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế phục vụ công tác khám chữa bệnh cho người dân. Tập trung xây dựng các trung tâm xử lý nước thải, rác thải, nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ môi trường.

Thứ tám, chuẩn bị tổ chức tốt Lễ Kỷ niệm 70 năm Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ. Tăng cường quốc phòng, an ninh; bảo đảm an ninh trật tự, phòng chống tội phạm; đẩy mạnh phòng chống tham nhũng, tiêu cực.

Thứ chín, triển khai chu đáo, thực chất, hiệu quả các hoạt động đối ngoại của Lãnh đạo cấp cao. Nhanh chóng cụ thể hóa, khai thác có hiệu quả các điều ước, thỏa thuận quốc tế.

Thứ mười, tăng cường công tác thông tin, truyền thông, tạo đồng thuận xã hội, nhất là truyền thông chính sách và những vấn đề quan trọng, dư luận xã hội quan tâm; đấu tranh, phản bác các thông tin xấu, độc, chống phá Đảng, Nhà nước, xử lý nghiêm các sai phạm.

Minh Ngọc