Bức tranh thị trường văn phòng tương lai tại Việt Nam sẽ theo xu hướng nào?
Có đến 82% nhân viên được khảo sát cho biết, họ chưa áp dụng mô hình làm việc kết hợp. Trong khi, số còn lại đã triển khai chính sách làm việc từ xa nhưng tỷ lệ người thực hiện vẫn dưới 25%. Khu vực trung tâm thành phố với hơn 1,6 triệu m2 văn phòng hạng A và B vẫn tiếp tục là địa chỉ ưa thích để doanh nghiệp đặt trụ sở chính.
Người lao động vẫn cần một không gian làm việc như văn phòng
Nhằm thể hiện tương lai của văn phòng và vai trò của chúng trong việc gia tăng giá trị cho nhân viên và doanh nghiệp, Cushman & Wakefield Việt Nam đã tiến hành khảo sát từ hơn 2.500 nhân viên của khoảng 550 công ty, có quy mô từ 25 đến trên 1.000 nhân viên, với 15 ngành nghề khác nhau.
Theo đó, có đến 82% nhân viên được khảo sát cho biết công ty họ chưa áp dụng mô hình làm việc kết hợp. Trong khi, số còn lại đã triển khai chính sách làm việc từ xa nhưng tỷ lệ người thực hiện vẫn dưới 25%.
Theo khảo sát, đa số người lao động tại Việt Nam vẫn cần có một không gian làm việc như văn phòng để có thể làm việc hiệu quả hơn. Văn phòng là nơi giúp họ tiếp cận các thiết bị và công nghệ cần thiết, tương tác với đồng nghiệp, đồng thời giúp nhân viên tăng cường đổi mới và sáng tạo.
Ngoài ra, nhiều ý kiến cho rằng văn phòng là nơi giúp họ cải thiện được sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống, đóng góp vào bản sắc và văn hóa công ty. Thậm chí, họ còn mong muốn có được đầy đủ các tiện ích xung quanh như cửa hàng bán lẻ, nhà hàng, quán cà phê, cửa hàng tiện lợi, bãi đậu xe, dịch vụ chăm trẻ, không gian xanh, ...
Đặc biệt, văn phòng phải dễ dàng tiếp cận các khu vực cộng đồng như các nơi diễn ra các sự kiện xã hội. Một xu hướng mới cũng đang "nở rộ" là làm việc tại những địa điểm thứ ba (third-place) như coworking hay quán café và tất cả những điều này có thể định hình lại bức tranh thị trường văn phòng trong tương lai.
Kết luận rút ra từ khảo sát là có tới 78% số người tham gia cho rằng, công suất sử dụng văn phòng sẽ không thay đổi hoặc tiếp tục tăng thêm trong ba năm tới. Trong đó, hiệu quả về chi phí vẫn là ưu tiên hàng đầu của các doanh nghiệp. Tiếp đến là các yếu tố về phân hạng, thiết kế, đặc điểm kỹ thuật và dịch vụ quản lý của tòa nhà. Yếu tố nổi bật hơn trong khảo sát thuộc về các chỉ tiêu ESG, tòa nhà có thiết kế bền vững.
Bà Trang Bùi, Tổng Giám đốc Cushman & Wakefield Việt Nam cho biết, từ năm 2020, đã có nhiều tập đoàn đa quốc gia triển khai mô hình làm việc tại nhà hoặc kết hợp. Tuy nhiên, tại các đô thị lớn ở Việt Nam, khảo sát lại cho thấy nhu cầu nhân viên đến làm việc tại văn phòng cao hơn.
“Tại các thành phố lớn như TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội, lực lượng lao động chủ yếu là nhóm người trẻ tuổi, không gian nhà ở chưa chú trọng nhiều vào việc xây dựng thêm phòng làm việc. Bên cạnh đó, những ảnh hưởng của tiếng ồn, thiếu ánh sáng, kích thước bàn ghế không đủ chuẩn để ngồi làm việc trong thời gian dài, các vấn đề về kết nối internet, điện thoại hoặc máy in là những lý do để khẳng định rằng văn phòng vẫn sẽ góp phần quan trọng trong công việc”, Tổng Giám đốc Cushman & Wakefield Việt Nam nhấn mạnh.
Tại khu vực trung tâm thành phố với hơn 1,6 triệu m2 văn phòng hạng A và B vẫn tiếp tục là địa chỉ ưa thích để doanh nghiệp đặt trụ sở chính, một số tập đoàn mới vào Việt Nam cũng đang lựa chọn các không gian làm việc chung, với chi phí ban đầu phải chăng hơn và linh hoạt đáp ứng nhu cầu mở rộng của họ trong tương lai.
Khảo sát của Cushman & Wakefield và CoreNet về khách thuê văn phòng cho thấy, đến năm 2029, có 20% lực lượng lao động toàn cầu sẽ sử dụng không gian làm việc chung, tăng so với mức 16% hiện tại.
Xu hướng mới sẽ khác hơn về chất
Bà Lương Thị Mỹ Thanh, Tổng Giám đốc The Executive Centre Việt Nam (TEC), một trong những coworking mới nhất tại TP. Hồ Chí Minh và là nơi tiên phong trong việc thay đổi tính năng một không gian trong từng thời điểm cho biết, đối với không gian làm việc chung như TEC, một không gian làm việc sẽ không còn là chiến lược ngắn hạn nữa mà phải được thiết kế toàn diện để đáp ứng nhu cầu của người sử dụng lâu dài hơn. Sức khỏe người lao động, tính bền vững về mặt thiết kế và trang thiết bị là rất cần thiết.
“Hơn nữa, không gian làm việc sẽ cần có mảng xanh, được cung cấp tối đa ánh sáng tự nhiên, thông gió tốt và khả năng kiểm soát nhiệt độ môi trường bên trong tòa nhà. Từ năm 2022, TEC cam kết chỉ mở văn phòng mới trong các tòa nhà được chứng chỉ xanh, hiện có khoảng 70% danh mục đầu tư của chúng tôi là các công trình xanh”, bà Mỹ Thanh khẳng định.
Bà Lê Hoàng Lan Như Ngọc, Giám đốc cấp cao bộ phận kinh doanh tại Cushman & Wakefield Việt Nam cho biết, những bất động sản đạt được chứng chỉ xanh cũng có tác động tích cực cho chủ tòa nhà lẫn doanh nghiệp.
Tòa nhà bền vững có khả năng sử dụng hiệu quả nguồn năng lượng, tích hợp thiết lập năng lượng tái tạo sẽ giảm đáng kể lượng khí thải, tạo ra các cộng đồng thân thiện với môi trường hơn, từ đó đạt được mức giá thuê cao hơn, có tỷ lệ trống thấp hơn so với các tòa nhà không có chứng chỉ xanh. Các doanh nghiệp đã có những cam kết về năng lượng ròng bằng 0 cũng sẽ nhanh chóng đạt được mục tiêu vì từ đây đến năm 2030 không còn nhiều thời gian nữa.
“Việc cân bằng giữa những điều nhân viên mong muốn và những mục tiêu công ty hướng tới là chìa khóa duy trì năng suất và sự gắn kết của lực lượng lao động.
Tuy nhiên, sẽ không có một giải pháp hoàn hảo nào thỏa mãn được tất cả mọi nhu cầu ở mọi nơi. Nhìn chung, văn phòng sẽ vẫn là một phần quan trọng trong cảnh quan đô thị trong tương lai tại Việt Nam. Song sẽ khác hơn về chất như: Đa mục đích, linh hoạt, dễ thích nghi, tập trung vào người làm việc. Các tòa nhà sẽ cần cung cấp một loạt các dịch vụ tiện ích bổ sung nhằm tạo ra sự khác biệt và đáp ứng được nhu cầu ngày càng thay đổi của thị trường lao động”, bà Như Ngọc nói.