Hệ sinh thái trung gian thanh toán Việt Nam đa dạng, đáp ứng nhu cầu trong đời sống tài chính của người dân
Đây là nhận định của ông Lê Anh Dũng, Phó Vụ trường Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước (NHNN), tại Hội thảo "Tương lai của trung gian thanh toán Việt Nam" do Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) phối hợp với Câu lạc bộ Công nghệ Tài chính Ngân hàng Việt Nam (CLB VietFintech) tổ chức vào chiều ngày 31/7/2024.
Theo đó, Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán cho biết, thị trường trung gian thanh toán (TGTT) ở Việt Nam đang phát triển nhanh chóng với hệ thống thanh toán tức thời, sự phổ biến của QR Code cũng như sự “lên ngôi” của thương mại điện tử xuyên biên giới và kinh doanh trên nền tảng số, “số hóa” dịch vụ truyền thống…
Theo dữ liệu về kết quả phát triển Mobile-Money trong tháng 6/2024 từ NHNN, Việt Nam đã đạt 9,13 triệu tài khoản Mobile-Money, 11.885 điểm kinh doanh được thiết lập, 275.575 đơn vị chấp nhận thanh toán và 128 triệu giao dịch trị giá 4.782 tỷ đồng. Trong 6 tháng đầu năm 2024, tăng trưởng thanh toán qua QR Code tăng 104,23% về số lượng và 99,57% về giá trị so với cùng kỳ năm 2023.
Về hoạt động cung ứng dịch vụ TGTT, có 50 tổ chức TGTT được cấp phép, trong đó có 48 tổ chức cung ứng dịch vụ ví điện tử. Tính đến ngày 30/6/2024, có hơn 34 triệu ví điện tử đang hoạt động, chiếm 59% trong tổng số gần 58 triệu ví điện tử đã kích hoạt. Trong 6 tháng đầu năm 2024, lĩnh vực này đạt 2,57 tỷ giao dịch trị giá 896,54 nghìn tỷ đồng, tăng 29% so với cùng kỳ năm 2023.
Theo ông Lê Anh Dũng, các tổ chức cung ứng dịch vụ TGTT tại Việt Nam đang ở thời điểm bước ngoặt, cơ hội, thách thức đan xen nhưng nhìn chung lĩnh vực TGTT vẫn còn nhiều tiềm năng phát triển, khai mở các cơ hội mới từ xu hướng phát triển tích cực "số hóa" dịch vụ, kinh doanh số, thương mại điện tử xuyên biên giới và hành lang pháp lý tạo thuận lợi.
“Hệ sinh thái TGTT phát triển đa dạng, tập trung vào giá trị khách hàng, đáp ứng đầy đủ nhu cầu trong đời sống tài chính của người dân như chuyển tiền, thanh toán trực tuyến, giao dịch tài chính, thương mại… Ngân hàng và TGTT đã, đang và sẽ tiếp tục phối hợp nâng cao trải nghiệm khách hàng”, ông Lê Anh Dũng cho biết.
Sau giai đoạn phát triển nhanh của TGTT, thị trường còn tồn tại thách thức theo xu thế khó khăn của thế giới, cuộc “chạy đua” công nghệ giữa các ngân hàng và trung gian thanh toán ngày càng đòi hỏi nhiều hơn sự đầu tư về nguồn lực, tài chính. Đặc biệt, tình trạng gian lận, lừa đảo ngày càng gia tăng, liên tục “tiến hóa” và trở thành vấn nạn chung của các trung gian thanh toán. Tuy nhiên, ông Dũng cũng đánh giá, các ngân hàng và tổ chức TGTT đã và đang đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ cho các sản phẩm, dịch vụ và ứng dụng nền tảng ngân hàng của mình, hướng tới nâng cao trải nghiệm khách hàng và an toàn bảo mật.
Ngoài ra, đối với các quy định mới trong lĩnh vực TGTT, Chính phủ đã ban hành Nghị định 52/2024/NĐ-CP về TTKDTM, có hiệu lực từ ngày 1/7/2024. Cùng với đó, NHNN đã ban hành các các Thông tư hướng dẫn triển khai Nghị định như: Thông tư 07/2024/TT-NHNN quy định về hoạt động đại lý thanh toán, Thông tư 15/2024/TT-NHNN quy định về hoạt động TTKDTM, Thông tư 18/2024/TT-NHNN quy định về hoạt động thẻ ngân hàng, Thông tư 40/2024/TT-NHNN quy định về hoạt động cung ứng dịch vụ TGTT và Thông tư 41/2024/TT-NHNN quy định về giám sát các hệ thống thanh toán quan trọng, hoạt động cung ứng dịch vụ TGTT.
Các các văn bản quy phạm pháp luật này đã định nghĩa, phân loại lại dịch vụ TGTT, tạo cơ chế cho việc cấp phép thêm các tổ chức cung ứng dịch vụ chuyển mạch tài chính và bù trừ điện tử; đồng thời, quy định ví điện tử là một phương tiện TTKDTM và các quy trình liên quan đến hoạt động cung ứng dịch vụ TGTT theo hướng minh bạch, rõ ràng, đơn giản hóa hơn; góp phần hoàn thiện hành lang pháp lý, tạo thuận lợi cho kinh doanh, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tăng cường an toàn bảo mật, phòng chống lừa đảo gian lận.