Làm gì để có ngày rằm tháng 7 trọn vẹn và ý nghĩa?
Năm nay, rằm tháng 7 (còn được biết đến là Lễ Vu Lan, Lễ Xá tội vong nhân) rơi vào ngày 18/8 dương lịch (ngày Chủ nhật). Đây không chỉ là ngày lễ quan trọng trong đời sống tâm linh của người Việt, mà còn là dịp để mỗi người tìm về với những giá trị cội nguồn. Để ngày lễ diễn ra trọn vẹn và ý nghĩa, có một số điều quan trọng cần lưu ý.
Chuẩn bị mâm cúng đúng cách
Trong ngày rằm tháng 7, các gia đình thường chuẩn bị hai mâm cúng: một mâm cúng gia tiên và một mâm cúng cô hồn. Mâm cúng gia tiên thường bao gồm những món ăn truyền thống, trái cây, và các lễ vật như trà, rượu, nhang, đèn.
Đối với mâm cúng cô hồn, các lễ vật thường là bánh kẹo, cháo loãng, gạo muối, và tiền vàng mã. Mâm cúng cô hồn thường được đặt ở ngoài sân hoặc trước cửa nhà, nhằm thể hiện sự quan tâm đến những linh hồn không nơi nương tựa. Một lưu ý là sau khi cúng cô hồn, không nên đem các vật phẩm vào nhà mà hãy phân phát cho người khác hoặc để ngoài trời.
Ngoài 2 mâm cúng trên, thường những người theo đạo Phật sẽ chuẩn bị thêm mâm cúng Phật. Mâm cỗ cúng Phật thường không cần phải chuẩn bị cầu kỳ, thường là mâm cúng chay hoặc bày biện đĩa hoa quả tươi để dâng lên ban thờ Phật.
Tùy theo phong tục từng vùng miền, mâm cúng có thể có những món ăn khác nhau, nhưng quan trọng nhất là sự tôn kính và lòng thành của gia chủ.
Thời gian cúng và cách thức cúng
Cúng rằm tháng 7 cũng có những ngày giờ và cách thức khác nhau với từng mâm cúng.
Năm Giáp Thìn 2024, tháng 7 âm lịch kéo dài từ ngày 4/8 (Mùng 1) đến hết 2/9 (30 tháng 7 âm lịch).
Theo quan niệm dân gian, người ta thường cúng Rằm tháng 7 từ ngày mùng 2 đến trước 12 giờ trưa ngày 15 tháng 7. Vì vậy, ngoài ngày Rằm, bạn cũng có thể chọn các ngày khác trong khoảng thời gian này để cúng bái.
Theo các chuyên gia tư vấn, về thời gian cúng rằm tháng 7 đối với việc cúng Phật, các vị thánh thần, có thể diễn ra vào bất kỳ ngày nào trong tháng 7 âm lịch, nhưng thường được chọn vào Rằm tháng 7. Năm nay, thật may mắn với các chị em đang đi làm khi Rằm tháng 7 rơi vào Chủ nhật ngày 18/8 dương lịch. Mâm lễ cúng Phật nên thực hiện vào buổi sáng hoặc 10-12 giờ trưa.
Cúng gia tiên cũng nên được thực hiện vào ban ngày từ 10-12 giờ. ngày được các chuyên gia gợi ý là ngày 13/7 âm lịch (tức ngày 16/8 dương lịch) - Ngày Đường Phong, tốt cho xuất hành, cầu tài, mọi điều như ý, quý nhân phù trợ; hoặc ngày 14/7 âm lịch (tức ngày 17/8 dương lịch): Ngày Thiên Đức, ngày tốt cho cầu tài, cầu phúc, cầu lộc, cầu danh.
Riêng cúng chúng sinh nên được thực hiện vào buổi chiều tối hoặc tối hẳn vì theo quan niệm dân gian, đây là lúc các linh hồn được thả ra và đi tìm đồ cúng. Dù chọn giờ nào thì việc cúng chúng sinh phải được thực hiện trước 12h ngày 15/7 âm lịch vì sau thời gian đó cửa địa ngục đóng lại. Do đó, cúng chúng sinh rằm tháng 7 vào ngày nào hoàn toàn phụ thuộc vào từng gia đình, miễn là trước thời gian trên là được.
Khi cúng, gia chủ cần giữ tâm thế trang nghiêm, thể hiện lòng thành kính và cầu nguyện cho tổ tiên, người đã khuất được an nghỉ.
Khi thực hiện nghi lễ cúng cô hồn, nên cúng ở ngoài trời, tuyệt đối không cúng trong nhà để tránh những điều không may mắn. Đặc biệt, trong quá trình cúng, nên tránh đụng chạm vào đồ cúng hoặc có những lời nói thiếu tôn trọng.
Không đốt quá nhiều vàng mã
Một trong những phong tục phổ biến trong ngày rằm tháng 7 là đốt vàng mã. Tuy nhiên, việc đốt quá nhiều vàng mã không chỉ lãng phí mà còn gây hại cho môi trường. Theo truyền thống, việc đốt vàng mã là để gửi tiền, đồ dùng cho người đã khuất, nhưng nên thực hiện một cách vừa phải và có ý nghĩa.
Ngày nay, nhiều người lựa chọn hạn chế đốt vàng mã và thay vào đó là những hành động thiện nguyện, giúp đỡ người nghèo khó, nhằm lan tỏa lòng từ bi và tạo phước đức cho bản thân và gia đình.
Phóng sinh đúng cách
Phóng sinh cũng là một hoạt động ý nghĩa trong ngày rằm tháng 7, thể hiện lòng từ bi và mong muốn mang lại sự an lành cho muôn loài. Tuy nhiên, để việc phóng sinh thực sự có ý nghĩa, cần thực hiện đúng cách. Nên mua những loài động vật khỏe mạnh, thả chúng về môi trường tự nhiên mà chúng có thể sống sót và phát triển.
Tránh mua những loài động vật yếu, hoặc mua ở những nơi mà sau khi thả, chúng sẽ bị bắt lại. Phóng sinh không chỉ là một nghi lễ, mà còn là cách chúng ta thể hiện trách nhiệm và tình yêu thương đối với mọi sinh linh.
Giữ tâm trạng thanh tịnh
Ngày rằm tháng 7 không chỉ là dịp để thực hiện các nghi lễ mà còn là lúc để mỗi người giữ cho mình một tâm trạng thanh tịnh, bình an. Tránh những hành động, lời nói gây tổn thương đến người khác, giữ cho tâm hồn mình trong sạch, hướng thiện. Điều này không chỉ giúp bạn có một ngày lễ ý nghĩa mà còn mang lại sự bình yên và may mắn cho cả gia đình.
Rằm tháng 7 là dịp quan trọng trong năm để mỗi người thể hiện lòng thành kính với tổ tiên, chia sẻ với những linh hồn không nơi nương tựa và làm việc thiện nguyện. Bằng cách chú ý đến các nghi lễ và phong tục truyền thống, chúng ta không chỉ tôn trọng giá trị văn hóa mà còn giúp ngày lễ diễn ra trọn vẹn và mang lại nhiều ý nghĩa. Hãy đón nhận ngày rằm tháng 7 với tâm thế an lành, để cảm nhận được những giá trị sâu sắc của ngày lễ này trong cuộc sống hiện đại.