Ngôi làng bên cánh sóng với nỗi niềm phát triển du lịch cộng đồng bền vững
Cách thành phố Đồng Hới 10 km, làng cá Nhân Trạch - Quảng Bình là một ngôi làng ven biển hiền hòa, xinh đẹp và không kém phần hiện đại. Sở hữu những nét độc đáo của một làng chài ven biển với đồi cát, bờ biển sạch sẽ, xinh đẹp, nước trong xanh cùng vựa hải sản “ngon tuyệt”. Những năm gần đây, khi dịp hè tới, du khách lại đổ về làng cá vừa thăm quan thưởng ngoạn, vui chơi vừa tham gia các hoạt động cộng đồng cùng người dân trong làng.
Xôn xao làng chài
Những năm trở lại đây làng cá Nhân Trạch - Quảng Bình trở thành địa chỉ “hot” trong bản đồ du lịch tại Quảng Bình. Chợ cá, đồi cát trở thành địa chỉ tìm đến của du khách khi đặt chân đến vùng đất di sản, thấm đẫm văn hóa này.
Người ta đặt tên cho làng cá Nhân Trạch với cái tên đầy chất thơ như: "Ngôi làng bên cánh sóng” hay "Ngôi làng cổ tích”.
Từ 3h đến 4h sáng, khi mặt trời còn chưa thức dậy, chợ cá Nhân Trạch đã nhóm họp, thuyền bè tấp nập. Tiếng cười nói xôn xao, người mua, kẻ bán, thuyền vào ra nhộn nhịp....
Trước kia, chợ cá này chỉ có dân địa phương đến nhóm họp và đưa hải sản đi khắp vùng miền. Những năm gần đây, chợ Nhân Trạch có thêm tiếng nói đến từ nhiều vùng miền của du khách khi tới Quảng Bình du lịch. Khu chợ cá nay thêm phần rộn ràng, hấp dẫn với những âm thanh sống động vào mỗi sáng mai.
Chợ cá Nhân Trạch có đặc trưng riêng khi chỉ diễn ra trong vòng 3 tiếng đồng hồ, từ 3h đến 6h sáng. Du khách về thăm làng cá Nhân Trạch thường phải bắt đầu hành trình từ sáng sớm, như đi chợ cá, rồi trượt cát, tắm biển. và ăn món mì tôm mực nổi tiếng của vùng này.
Và đặc biệt, khi nhắc tới sự hấp dẫn của làng cá thì không chỉ dừng ở những đồi cát, chợ cá sống động, bờ biển xinh đẹp mà còn phải kể tới món ăn vô cùng đặc biệt ở đây - món mực và mì tôm.
Mực ở vùng này vốn ngon nổi tiếng, mu dày và khi đánh bắt lên, con mực còn tươi rói. Du khách mua mực ở chợ mang về nhờ những quán trong làng chế biến... Từ đó, món mực và mì tôm trở nên nổi tiếng đối với du khách gần xa khi đến Quảng Bình.
Còn gì tuyệt vời hơn, khi tới với làng cá, du khách có thể trải nghiệm trượt cát, tắm biển, đi chợ cá, thưởng thức hải sản, ngắm hoàng hôn trên biển, ngắm sự nhộn nhịp của đoàn tàu cập bến mỗi sớm mai hoặc chiều xuống, tham gia hoạt động trải nghiệm cùng dân bản địa như chế biến cá, làm nước mắm....Tất cả tạo nên những trải nghiệm đáng nhớ cho mỗi du khách.
Cần định hướng phát triển du lịch cộng đồng bền vững
Anh Lê Bá Nuyến, hướng dẫn viên và cũng là người con của làng cát, một trong những người có công khuếch trương du lịch làng cát chia sẻ: Vùng quê ven biển này trước đây đơn thuần chỉ có nghề bám biển. Nhưng với khát vọng làm giàu, ngôi làng có đến 50% người dân trong độ tuổi lao động đăng ký đi lao động nước ngoài, 30% theo nghề biển và 20% còn lại hoạt động dịch vụ và công chức.
Làng Nhân Trạch trước kia không giàu có như bây giờ, nhưng nay, nhiều biệt thự và nhà cao tầng, những khu quy hoạch đô thị, nhiều khu nghỉ dưỡng được mở ra.
Anh Nuyến cho hay, quê hương anh được thiên nhiên ưu đãi, bờ biển xinh đẹp, dòng sông Dinh hiền hòa, cùng những cồn cát trắng đặc trưng....
“Tôi mong muốn, có dự án du lịch cộng đồng nhằm thu hút những người dân quê mình tham gia cùng làm du lịch, phát triển làng nghề truyền thống nước mắm, cá khô và phát huy hết những tiềm năng sẵn có”, anh Nuyến tâm sự.
Với những tiềm năng du lịch như vậy, nhưng hiện hoạt động du lịch ở làng cá vẫn chủ yếu mang tính tự phát. Câu chuyện của du lịch cộng đồng nơi đây rất cần hướng tới bảo vệ nguồn tài nguyên sẵn có, phát huy giá trị bền vững, tôn trọng thiên nhiên và môi trường, không can thiệp thô bạo vào thiên nhiên.
Chuyện làm du lịch ở làng cá rất cần có sự giúp sức của những nhà chuyên môn có tâm, có tầm và bàn tay quy hoạch cụ thể để hoạt động du lịch ở đây diễn ra bài bản.
Mặc dù doanh thu từ du lịch cộng đồng tại làng cá chưa cao, nhưng những gì đã diễn ra đang mở ra một hướng phát triển mới trong việc xây dựng nông thôn mới tại một làng chài ven biển tỉnh Quảng Bình.
Với việc phát triển du lịch cộng đồng, người dân sẽ trực tiếp tham gia và thu lợi, từ đó nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, giúp họ có ý thức hơn trong việc giữ gìn cảnh quan tự nhiên, những giá trị vật chất và văn hoá truyền thống để phục vụ du lịch.
6 tháng đầu năm 2024, tổng lượt khách du lịch đến Quảng Bình dự ước đạt khoảng 2.438.549 lượt khách, tăng 23,68% so với cùng kỳ. Trong đó, khách nội địa dự ước đạt 2.350.024 lượt khách, tăng 23,07% so với cùng kỳ, khách quốc tế dự ước đạt 88.525 lượt khách, tăng 42,57% so với cùng kỳ. Tổng thu từ khách du lịch ước đạt 2.804,332 tỷ đồng, tăng 25,87% so với cùng kỳ.