Sử dụng hóa đơn bất hợp pháp là tội phạm trong lĩnh vực thuế

Theo Tổng cục Thuế, thời gian gần đây, tội phạm về thuế có chiều hướng gia tăng, hành vi mua bán hoá đơn ngày một tinh vi, gây khó khăn cho cơ quan chức năng. Các đối tượng lợi dụng quy định trong đăng ký kinh doanh để thành lập một hoặc chuỗi doanh nghiệp, hộ kinh doanh thông qua việc sử dụng giấy chứng minh thư nhân dân/căn cước công dân của một số người thiếu hiểu biết, hám lợi, bị mất cắp hoặc giả mạo, hoạt động trong một chu kỳ ngắn rồi bỏ trốn, mất tích; mua lại các doanh nghiệp, hộ kinh doanh hoạt động yếu kém, sắp giải thể, phá sản sau đó thay đổi người đại diện pháp luật với mục đích để bán hóa đơn không hợp pháp.

Ngoài ra, các đối tượng thành lập doanh nghiệp, hộ kinh doanh tại các vùng, miền có sản phẩm trồng trọt, chăn nuôi, đánh bắt thuỷ hải sản, nguyên nhiên vật liệu,… nhằm hợp pháp hoá nguồn gốc hàng ghi trên các hóa đơn không hợp pháp, tránh nghi ngờ, kiểm soát của cơ quan chức năng.

Đặc biệt, các đối tượng đã lợi dụng sự phát triển của các mạng xã hội trên không gian mạng lập ra nhiều hội, nhóm, tài khoản trên các nền tảng mạng xã hội… nhằm mục đích rao bán các hóa đơn giá trị gia tăng (GTGT) của các “doanh nghiệp ma” với nhiều loại mặt hàng khác nhau để thu lợi bất chính.

Lợi dụng môi trường mạng, một số doanh nghiệp đã dễ dàng móc nối với các đối tượng rao bán hoá đơn để thực hiện hành vi mua hóa đơn không hợp pháp nhằm chiếm đoạt thuế của Nhà nước thông qua việc khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào, giảm số thuế GTGT phải nộp ngân sách nhà nước; Sử dụng hóa đơn để hợp thức hóa cho hàng hóa trôi nổi, hợp thức hoá hàng buôn lậu, tham ô, lập khống chi phí phát sinh, làm giảm chi phí dẫn đến giảm thu nhập chịu thuế và thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp ngân sách nhà nước; Sử dụng hóa đơn đầu vào để tăng số thuế được hoàn...

Tổng cục Thuế khuyến cáo, chỉ cần một lần sử dụng hóa đơn bất hợp pháp mà bị phát hiện sẽ là tội phạm trong lĩnh vực thuế. Do vậy, người dân, người nộp thuế cần chấp hành tốt chế độ hoá đơn, chứng từ theo đúng quy định của pháp luật; kịp thời thông tin đến cơ quan Thuế và cơ quan chức năng những dấu hiệu mua, bán hoá đơn, chứng từ không hợp pháp để tiến hành rà soát, thanh tra, kiểm tra hoặc điều tra và xử lý nếu có vi phạm.

Mới đây, Tổng cục Thuế cũng đã có Công văn số 4786/TCT-TTKT về việc ngăn chặn, xử lý tình trạng rao bán hóa đơn trên không gian mạng gửi Cục Thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương triển khai quyết liệt các giải biện pháp.

Cụ thể, đẩy mạnh thực hiện đồng bộ các giải pháp ngăn chặn tình trạng mua bán hóa đơn trên không gian mạng, chủ động thu thập thông tin về đối tượng rao bán hóa đơn trên không gian mạng trên địa bàn... Đồng thời, có biện pháp ngăn chặn việc phát tán, đăng tải các thông tin rao bán hóa đơn điện tử trên không gian mạng và kịp thời điều tra, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật của các đối tượng.

Tổng cục Thuế cũng chỉ đạo các Cục Thuế chủ động triển khai các giải pháp công nghệ thông tin nhằm thu thập, đánh giá và phân tích thông tin về hóa đơn trên không gian mạng. Bên cạnh đó, các cơ quan thuế cần đẩy mạnh tuyên truyền chính sách và pháp luật thuế trên các phương tiện thông tin đại chúng để người dân và doanh nghiệp hiểu rõ các chế tài xử lý đối với hành vi mua bán hóa đơn, nâng cao ý thức tự giác tuân thủ các quy định pháp luật về thuế và hóa đơn.

Cơ quan Thuế cần tiếp tục tăng cường công tác phối hợp thường xuyên, chặt chẽ hơn với cơ quan Công an và các cơ quan chức năng có liên quan để truy vết, xử lý người nộp thuế mua hóa đơn và xử lý triệt để tình trạng bao che cho những hành vi vi phạm pháp luật trong sử dụng hoá đơn. Trong thời gian tới, cơ quan thuế sẽ tiếp tục phối hợp cung cấp danh sách người nộp thuế có rủi ro cao về hóa đơn sang cơ quan Công an để tiến hành rà soát, điều tra, xử lý nghiêm nếu có vi phạm theo quy định của pháp luật.

Tổng cục Thuế cũng đang xây dựng ứng dụng cảnh báo xuất hóa đơn điện tử để hỗ trợ cơ quan thuế và cơ quan Công an phát hiện các hành vi gian lận hóa đơn điện tử, góp phần tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh trong sản xuất, kinh doanh.

Minh Hoàng