Ban hành Quy chế thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025: Những điểm mới đáng chú ý

Bên cạnh việc kế thừa nội dung của các Quy chế đã được triển khai thực hiện thuận lợi, ổn định các năm qua nhất là năm 2023 và 2024, Quy chế thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 cũng có nhiều điểm mới đáng chú ý.

Cụ thể, theo Điều 3 Quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ thông ban hành kèm theo Thông tư 24/2024/TT-BGDĐT thì tổ chức kỳ thi gồm 3 buổi thi: 1 buổi thi môn Ngữ văn, 1 buổi thi môn Toán và 1 buổi thi của bài thi tự chọn gồm 2 môn thi trong số các môn: Vật lí, Hóa học, Sinh học, Lịch sử, Địa lí, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Tin học, Công nghệ định hướng Công nghiệp (gọi tắt là Công nghệ Công nghiệp), Công nghệ định hướng Nông nghiệp (gọi tắt là Công nghệ Nông nghiệp), Ngoại ngữ (Tiếng Anh, Tiếng Nga, Tiếng Pháp, Tiếng Trung Quốc, Tiếng Đức, Tiếng Nhật và Tiếng Hàn).

Như vậy, so với những năm trước, Quy chế mới đã giảm 1 buổi thi, giảm 2 môn thi, qua đó giảm áp lực, giảm chi phí xã hội nhưng vẫn bảo đảm chất lượng Kỳ thi.

Theo Quy chế mới, điểm xét tốt nghiệp THPT (quy định tại Điều 44) sẽ gồm 3 loại điểm là điểm các môn thi tốt nghiệp (thang điểm 10), điểm trung bình cộng tất cả các môn học trong 3 năm học cấp THPT cùng điểm ưu tiên, khuyến khích (nếu có). Điểm trung bình học bạ các năm được tính theo trọng số, lớp 10 là trọng số 1 (x1), lớp 11 trọng số 2 (x2) và lớp 12 trọng số 3 (x3).

Điều này nhằm đánh giá sát hơn về năng lực người học theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 (gồm nhiều năng lực khác mà bài thi tốt nghiệp không đánh giá hết), đồng thời, thúc đẩy việc dạy và học ngay từ khi học sinh bước vào bậc học trung học phổ thông.

Về điểm khuyến khích (Điều 43), các trường hợp được cộng điểm khuyến khích xét công nhận tốt nghiệp THPT là: đoạt giải cá nhân trong kỳ thi chọn học sinh giỏi; đoạt giải cá nhân và đồng đội trong các kỳ thi do ngành Giáo dục phối hợp với các ngành chuyên môn từ cấp tỉnh trở lên tổ chức. Những người học đoạt nhiều giải khác nhau trong nhiều cuộc thi/kỳ thi chỉ được hưởng một mức cộng điểm của loại giải cao nhất.

Như vậy, so với Quy chế cũ, Quy chế thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 đã bỏ cộng điểm chứng chỉ nghề đối với tất cả các thí sinh; bỏ cộng điểm chứng chỉ tin học, ngoại ngữ, bằng trung cấp nghề đối với thí sinh giáo dục thường xuyên. Điều này tạo sự bình đẳng bởi học sinh tốt nghiệp hệ giáo dục chính quy và thường xuyên đều được cấp chung một loại bằng tốt nghiệp.

Tại khoản 3, Điều 39 của Quy chế mới cũng quy định miễn thi môn Ngữ văn trong xét công nhận tốt nghiệp THPT cho người nước ngoài có chứng chỉ tiếng Việt theo Khung năng lực tiếng Việt dùng cho người nước ngoài (đạt từ bậc 3 trở lên) được miễn thi môn Ngữ văn trong xét công nhận tốt nghiệp THPT. Đối với người có đủ điều kiện miễn thi môn Ngữ văn nhưng vẫn muốn tham gia thi môn Ngữ văn trong kỳ thi tốt nghiệp thì phải sử dụng kết quả thi môn Ngữ văn để tính điểm xét tốt nghiệp THPT.

Nội dung này nhằm tạo điều kiện thuận lợi trong việc xét công nhận tốt nghiệp cho người nước ngoài học chương trình giáo dục phổ thông ở Việt Nam nhưng vẫn bảo đảm được học vấn cơ bản của môn Ngữ văn thông qua việc học môn Ngữ văn trên lớp và việc thi để lấy chứng chỉ tiếng Việt.

Ngoài ra, Quy chế thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 cũng tiếp tục sử dụng chứng chỉ ngoại ngữ để miễn thi trong xét công nhận tốt nghiệp nhưng không được quy đổi thành điểm 10 trong xét công nhận tốt nghiệp như trước đây; công thức tính điểm xét tốt nghiệp không có điểm ngoại ngữ trong trường hợp này. Cách thức này tiếp tục khuyến khích việc học ngoại ngữ nhưng hướng tới công bằng hơn trong xét đỗ tốt nghiệp. Ví dụ, trước đây, học sinh có chứng chỉ IELTS 4.0 cũng quy đổi thành điểm 10 như học sinh đạt điểm IETLS 8.5.

Bên cạnh đó, lần đầu tiên trong Kỳ thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông có thêm phương thức vận chuyển đề thi từ địa điểm Hội đồng ra đề thi tới điểm in sao đề thi của 63 tỉnh, thành phố qua hệ thống đường truyền mã hóa và bảo mật của Ban Cơ yếu Chính phủ. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc ứng dụng công nghệ vào các khâu trọng yếu của quy trình tổ chức kỳ thi. Phương thức vận chuyển đề thi mới này giúp chuyển đề thi gốc nhanh, kịp thời, giảm bớt được thời gian và nhân sự vận chuyển đề thi như phương pháp truyền thống đang áp dụng. Đây cũng là bước chuẩn bị từ sớm, từ xa và quan trọng trong việc thực hiện phương án thi theo lộ trình chuyển đổi hình thức từ thi trên giấy sang thi trên máy tính đã công bố.

M.Đ