WB: Việt Nam cần theo dõi chặt chẽ và thận trọng với rủi ro lạm phát

Báo cáo cập nhật kinh tế vĩ mô Việt Nam tháng 5/2022 của Ngân hàng Thế giới (WB) cho thấy, sau khi đạt đỉnh vào tháng 3, số ca nhiễm COVID-19 mới được công bố giảm mạnh trong tháng 4. Xu hướng di chuyển và hoạt động kinh tế tiếp tục phục hồi với chỉ số sản xuất công nghiệp và doanh thu bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng tăng trưởng lần lượt 9,4% và 12,1% (so cùng kỳ năm trước), tương đương tốc độ trước đại dịch.

Trong khi xuất khẩu tăng trưởng nhanh hơn, tăng trưởng nhập khẩu lại đi ngang, phản ánh sự gián đoạn chuỗi cung ứng do tác động của chính sách 'Không-COVID' ở Trung Quốc. Giữa bất định toàn cầu gia tăng, vốn FDI giải ngân vẫn tăng trưởng mạnh trong khi vốn FDI đăng ký giảm tháng thứ 3 liên tiếp. Lạm phát CPI nhích tăng nhẹ từ tỷ lệ 2,4% trong tháng 3 lên 2,6% trong tháng 4, và lạm phát cơ bản tăng lên 1,5% - là tỷ lệ cao trong 17 tháng qua – một phần phản ánh nhu cầu trong nước vốn đang phục hồi lại được đẩy lên bởi chi tiêu tiêu dùng cho hai kỳ nghỉ lễ tăng.

Theo WB, mặc dù tăng trưởng tín dụng lập đỉnh mới với tốc độ 16,4% (so cùng kỳ năm trước), nhưng lãi suất qua đêm liên ngân hàng vẫn giảm còn 1,37% vào cuối tháng 4, thấp hơn nhiều so với lãi suất chiết khấu 2,5% của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, cho thấy thanh khoản dư thừa trên thị trường trong nước. Ngân sách Nhà nước ghi nhận tháng bội thu thứ 4 liên tiếp do kết quả thu vững chắc trong điều kiện nền kinh tế vận hành tốt và chi ngân sách giảm.

: Đóng góp cho lạm phát CPI (% và điểm %, so cùng kỳ năm trước). Nguồn: WB

Ngân hàng Thế giới cho rằng, nền kinh tế Việt Nam đang lấy được đà phục hồi bất chấp bất định toàn cầu gia tăng liên quan đến cuộc xung đột kéo dài ở Ucraina, giá hàng hóa thế giới tăng và điều kiện tài chính toàn cầu đang thắt chặt. Mặc dù vậy, WB khuyến nghị vẫn cần thận trọng với lạm phát và các rủi ro đối với việc duy trì tăng trưởng xuất khẩu mạnh mẽ như hiện nay.

Tăng trưởng tín dụng (%, NSA). Nguồn: WWB

Theo WB, cả lạm phát cơ bản và giá lương thực, thực phẩm đều tiếp tục nhích lên, cho thấy cần phải theo dõi chặt chẽ. Nếu lạm phát tiếp diễn trong trung hạn thì nền kinh tế nên được cho phép điều chỉnh theo mức giá cả cao hơn, với các cấp có thẩm quyền đóng vai trò cung cấp các ưu đãi khuyến khích đầu tư nhằm nâng cao năng suất và tổng cung.

Gián đoạn chuỗi cung ứng có thể tiếp tục nâng giá nhập khẩu và ảnh hưởng tiêu cực đến tỷ giá thương mại vốn đã xấu đi đáng kể trong quý I/2022. Hoa Kỳ, Liên minh Châu Âu và Trung Quốc, ba đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam, được kỳ vọng sẽ đạt tốc độ tăng trưởng thấp hơn dự kiến trong năm 2022, và điều này có thể ảnh hưởng đến viễn cảnh xuất khẩu của Việt Nam.

Cũng theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới, gián đoạn chuỗi cung ứng do phong tỏa ở Trung Quốc có thể ảnh hưởng tiêu cực đến xuất khẩu của Việt Nam trong những tháng sắp tới. Nếu lạm phát tiếp diễn trong trung hạn thì nền kinh tế nên được tạo cho phép điều chỉnh theo mức giá cả cao hơn, với các cấp có thẩm quyền đóng vai trò khuyến khích đầu tư nhằm tăng năng suất và tổng cung. Để giảm nhẹ những rủi ro liên quan đến xuất khẩu, đa dạng hóa đối tác thương mại có thể sẽ là một cân nhắc chiến lược an toàn.

Minh Hoàng