HSBC: Du lịch là điểm sáng trong bức tranh kinh tế vĩ mô Việt Nam
Các dữ liệu kinh tế cho thấy, bước vào quý II/2023, thương mại vẫn trên đà suy yếu, xuất khẩu các nhóm ngành nghề chính, bao gồm điện tử, dệt may và nội thất, đều giảm ở mức hai con số. Trong bối cảnh đó, du lịch quốc tế phục hồi được xem là điểm sáng nhờ khách du lịch Trung Quốc trở lại.
Trong báo cáo “Dữ liệu Việt Nam tháng 4 - Kiên trì bám trụ" vừa công bố, HSBC nhận định, sau kết quả GDP quý I/2023 không mấy khả quan, Việt Nam vẫn chưa thoát khỏi khó khăn. Đặc biệt, chưa nhìn thấy ánh sáng cuối đường hầm trên mặt trận thương mại.
Là một quốc gia chịu tác động từ chu kỳ thương mại toàn cầu, những khó khăn ngoại cảnh đã giảm tốc độ tăng trưởng của Việt Nam. Sau khi giảm 12% so với cùng kỳ trong quý I/2023, xuất khẩu tiếp tục mức giảm hai con số - với chỉ số tháng 4/2023 thấp hơn 11,7% so với cùng kỳ.
Khó khăn này diễn ra trên diện rộng, với các ngành xuất khẩu chính như: Dệt may/giày dép, điện thoại thông minh và đồ nội thất gỗ đều sụt giảm đáng kể.
Điểm sáng duy nhất trong dữ liệu tháng 4/2023 trên mặt trận thương mại là các sản phẩm máy tính, tăng 5,4% so với cùng kỳ. Đây là một bất ngờ phát sinh do hiệu ứng cơ sở, chứ không phải do chu kỳ công nghệ chạm đáy. Các chỉ số chính như PMI cho thấy các dấu hiệu ổn định đầu tiên nhưng sẽ mất một thời gian cho tới khi chu kỳ điện tử toàn cầu hồi phục.
“Việt Nam không đơn độc trong hoàn cảnh này. Các khu vực khác như Đài Loan và Hàn Quốc cũng tiếp tục gặp khó trong tình trạng ảm đạm hiện nay của ngành điện tử”, HSBC cho biết.
Mặc cho những khó khăn trong thương mại hàng hóa, ngành dịch vụ tiếp tục đóng góp sự hỗ trợ cần thiết. Gần 1 triệu lượt khách du lịch quốc tế đến Việt Nam trong tháng 4/2023 - chủ yếu là nhờ lượng khách Trung Quốc tăng 70% so với tháng trước. Sự phục hồi tích cực này là nhờ những hạn chế bay được dỡ bỏ và Trung Quốc đã đưa Việt Nam vào danh sách các điểm đến tổ chức du lịch theo đoàn từ giữa tháng 3/2024.
Tuy nhiên, khách du lịch Trung Quốc - vốn chiếm tới 30% lượng khách quốc tế đến Việt Nam từ trước COVID-19, vẫn đang phục hồi với tốc độ còn chậm, mức độ phục hồi chỉ đạt 25% lượng khách cùng kỳ năm 2019. Trong khi đó, một nguồn khách du lịch lớn khác là Hàn Quốc, đã hồi phục đến 77%.
HSBC đánh giá, sự hồi phục của ngành du lịch vẫn còn chậm và chưa đủ để bù đắp những thách thức cho kinh tế Việt Nam trong năm nay.
Thật vậy, trở ngại tăng trưởng vẫn hiện diện thông qua sự tăng trưởng tín dụng cực kỳ chậm chạp. Với mục tiêu tăng trưởng tín dụng ở mức 14 - 15% và việc Ngân hàng Nhà nước hai lần cắt giảm lãi suất cơ bản trong tháng 3/2023 nhưng tính đến giữa tháng 4/2023, tín dụng mới chỉ đạt phân nửa mức tăng trưởng cùng kỳ năm 2022, phản ánh những quan ngại tiếp diễn đối với những khó khăn về kinh tế.
Để kích cầu trong nước, gần đây các cơ quan chức năng đã đưa ra một loạt các hỗ trợ chính sách, gồm có: Gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội, giảm 2% thuế VAT cho đến cuối năm 2023 và kế hoạch tái cấu trúc một số khoản vay….
Về lạm phát, HSBC đánh giá các tín hiệu về làm phát đã tốt hơn, qua đó giúp các nhà hoạch định chính sách dễ thở hơn. Cụ thể, lạm phát toàn phần trong tháng 4/2023 giảm 0,3% so với tháng trước, giúp lạm phát cùng kỳ năm dưới mức 3% - thấp hơn nhiều so với trần lạm phát 4,5% của Ngân hàng Nhà nước.
Nguyên nhân lạm phát giảm trong tháng 4/2023 được HSBC đưa ra là do: Đầu tiên là lạm phát thực phẩm tiếp tục giảm, nhờ giá thịt heo giảm 1,6% so với tháng trước. Trong khi đó, giá năng lượng lại cho thấy những xu hướng trái chiều. Trong khi chi phí vận tải tăng nhẹ do giá dầu cao, các loại lạm phát năng lượng khác, như điện và gas, lại giảm. Do đó, vẫn cần thận trọng với lạm phát phía nhóm cung. Sau cùng, quyết định cắt giảm sản lượng dầu của OPEC và tăng giá điện của EVN vẫn chưa cho thấy tác động cụ thể.
Nhìn chung, Việt Nam tiếp tục đối mặt với các thách thức trong quý II/2023 sau những kết quả kinh tế của quý I/2023 không mấy khả quan.
“Dù khả năng tăng trưởng suy giảm trong nửa đầu năm 2023, chúng tôi vẫn kỳ vọng ngành dịch vụ sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ và làn sóng thương mại sẽ chuyển hướng trong nửa cuối năm, đưa tăng trưởng cả năm 2023 đạt mức 5,2%”, HSBC kỳ vọng.