Phân tích thị trường chứng khoán dựa trên ứng dụng của mô hình PEST
Mô hình PEST là một trong những mô hình được sử dụng phổ biến để hỗ trợ nghiên cứu thị trường phục vụ đầu tư, kinh doanh. Đây là công cụ đo lường để đánh giá thị trường cho một nhu cầu hay một phương thức tiếp cận đầu tư tại thời điểm cụ thể để thực hiện đánh giá. Bài viết với mục tiêu vận dụng mô hình PEST để đánh giá, phân tích xu hướng vận động của thị trường chứng khoán tại Việt Nam hiện nay dựa vào bốn yếu tố ảnh hưởng của mô hình.
Chính trị (Political)
Chính trị là tập hợp gồm nhiều yếu tố con, tuy nhiên, có hai yếu tố chính đó là:
Thứ nhất là chính sách. Có thể thấy hiện nay, chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp nói chung cũng như các chính sách tháo gỡ khó khăn về thanh khoản cho các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản nói riêng đang rất tích cực. Qua đó, tạo điều kiện thuận lợi để thúc đẩy thị trường chứng khoán vận động và tăng trưởng ổn định. Ngoài ra, các chính sách hỗ trợ về giảm thuế, giảm lãi suất cũng tạo điều kiện tốt cho thị trường ổn định trong thời gian tới.
Thứ hai là môi trường đầu tư và sự ổn định. Môi trường kinh doanh, đầu tư tại Việt Nam được đánh giá là ổn định và an toàn cho nhà đầu tư trong nước cũng như tạo điều kiện tốt thu hút dòng vốn nước ngoài tham gia. Quan trọng hơn, thị trường chứng khoán Việt Nam đã trải qua 20 năm hình thành và phát triển, đã không ngừng hoàn thiện về cấu trúc, phát triển ổn định và mạnh mẽ, trở thành một thị trường có quy mô đáng kể.
Nhìn chung, yếu tố chính trị trong nước là thuận lợi cho thị trường chứng khoán phát triển và ủng hộ cho nhà đầu tư.
Kinh tế (Economic)
Mô hình phân tích PEST đề cập đến những vấn đề kinh tế bên ngoài, đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của thị trường chứng khoán.
Có nhiều yếu tố tác động khi phân tích về kinh tế trong mô hình PEST, các yếu tố quan trọng hiện nay cần quan tâm, đó là: khả năng tiếp cận tín dụng, tỷ giá và lãi suất, lạm phát nền kinh tế. Nếu xét ba yếu tố này thì hiện nay, thị trường chứng khoán đang chịu tác động mạnh từ khả năng tiếp cận tín dụng, lãi suất, tỷ giá và lạm phát. Riêng với lạm phát, đây đang là yếu tố ảnh hưởng chung cho đến các nền kinh tế trên thế giới.
Những yếu tố này có mối quan hệ nhân quả và tác động qua lại lẫn nhau. Nới một cách khái quát, các điều kiện kinh tế khó khăn hiện nay không hỗ trợ cho sự phát triển chung của thị trường tài chính, chứng khoán trong nước, là yếu tố dẫn đến xu hướng giằng co và tích luỹ trên thị trường.
Xã hội (Social)
Yếu tố xã hội có khá nhiều tác động đối với môi trường kinh doanh, đầu tư cũng như ảnh hưởng đến hành vi của nhà đầu tư tại thị trường tài chính được đưa ra xem xét.
Các yếu tố quan trọng cần đánh giá đó là: xu hướng, hành vi nhà đầu tư; kiến thức và nhân khẩu học. Đây là các yếu tố tác động đến xu hướng vận động của thị trường.
Có thể thấy, hiện nay thị trường đa phần là nhà đầu tư cá nhân không tự chủ trong các quyết định đầu tư mà dễ dàng bị hội nhóm dẫn dắt, thông tin chưa xác thực định hướng. Do đó, đây là yếu tố không tích cực tồn tại trên thị trường chứng khoán.
Công nghệ (Technological)
Công nghệ đóng vai trò quan trọng trong quá trình vận hành thị trường. Hệ thống giao dịch với nền tảng công nghệ hiện đại sẽ giúp quy trình giao dịch thuận tiện, thị trường vận hành thông suất.
Sắp tới, hệ thống KRX sẽ được đưa vào vận hành trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Đây là yếu tố tích cực, là động lực thúc đẩy sự phát triển của thị trường và hướng đến mục tiêu nâng hạng thị trường. Công nghệ trí tuệ nhân tạo và chế độ bảo mật tuyệt đối được kỳ vọng sẽ tạo ra môi trường đầu tư bền vững giúp theo kịp các thị trường chuyên nghiệp của thế giới.
Phân tích PEST đã giúp cho các nhà đầu tư cổ phiếu có góc nhìn tổng quát nhất bức tranh tăng trưởng cũng như những hạn chế cần vượt qua của thị trường chứng khoán trong thời gian tới, đồng thời mang lại những kiến thức tham khảo cần thiết trong đầu tư cổ phiếu trong bối cảnh thị trường đang khó xác định xu hướng như hiện nay.