Chính sách hỗ trợ 2% lãi suất có thể sẽ chuyển sang giãn, hoãn thuế, hỗ trợ doanh nghiệp
Theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) Nguyễn Chí Dũng, một trong những lý do dẫn đến việc giải ngân gói hỗ trợ lãi suất 2% chưa đạt kỳ vọng là vì trong chương trình có quy định về "dự án có khả năng phục hồi" khiến người đi vay, đơn vị cho vay đều "ngại" trong việc hiểu thế nào là doanh nghiệp có khả năng phục hồi.
Làm rõ vấn đề tăng trưởng, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, tình hình thế giới khó khăn, nhiều diễn biến nhanh, khó lường, chưa có tiền lệ. Kinh tế trong nước có độ mở lớn, tính chống chịu, tự chủ còn hạn chế, đang chuyển đổi nên chịu nhiều tác động từ bên ngoài. Kết quả đạt được chưa đạt kế hoạch đề ra nhưng vẫn rất đáng trân trọng và tích cực. So với các nước láng giềng cho thấy, kết quả nước ta đạt được là nỗ lực rất lớn của toàn hệ thống chính trị.
"Trong khi các nước khác như Thái Lan dự báo tăng trưởng 2,7%, Malaysia 4%, Indonesia 5%, Trung Quốc 5%", Bộ trưởng Bộ KH&ĐT nói.
Về chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đánh giá, một số chính sách của Nghị quyết 43 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội thực hiện hỗ trợ trực tiếp cho doanh nghiệp, người dân và người lao động đã phát huy hiệu quả, tích cực góp phần vào kết quả cao trong 9 tháng đầu năm nay. Hơn 50% nguồn lực của chương trình đã được dành cho đầu tư hạ tầng kinh tế - xã hội. Những dự án quan trọng, dự án trọng điểm mang tính chiến lược của quốc gia hiện nay đang được triển khai tích cực.
"Chúng ta đã dành 176.000 tỷ đồng/337.000 tỷ đồng của cả chương trình cho đầu tư hạ tầng, bên cạnh việc hỗ trợ cho doanh nghiệp, người dân, người lao động”, Bộ trưởng KH&ĐT cho biết thêm.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT cũng thừa nhận một số chính sách chưa đạt được kết quả như mong muốn, trong đó có gói hỗ trợ lãi suất 2%. Giải thích việc giải ngân gói hỗ trợ lãi suất 2% chậm, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, có hai lý do:
Thứ nhất, do nền kinh tế gặp khó khăn nên nhiều doanh nghiệp có đủ điều kiện vay lại không vay, do đơn hàng suy giảm dẫn đến hoạt động sản xuất cầm chừng. Trong khi đó, một số doanh nghiệp muốn vay lại không đủ điều kiện vay.
Thứ 2, do thiết kế chương trình hỗ trợ rất thận trọng, trong đó có quy định về "dự án có khả năng phục hồi". Quy định này khiến người đi vay, đơn vị cho vay đều "ngại" trong việc hiểu thế nào là doanh nghiệp có khả năng phục hồi. Do đó, chưa đạt kỳ vọng chương trình đưa ra.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, hiện chương trình mới giải ngân được 873 tỷ đồng, gần bằng 2% kế hoạch. Trên cơ sở đánh giá kết quả thực hiện, Chính phủ đã trình Quốc hội cho phép sẽ tiếp tục thực hiện đến hết năm 2023. Nếu không đạt được, sẽ hủy dự toán chương trình này.
"Đây là khoản chúng ta chưa phát hành, chưa huy động nên không ảnh hưởng gì đến bội chi. Thay vào chính sách hỗ trợ 2% lãi suất này, chúng ta sẽ chuyển tiếp sang xin giãn, hoãn thuế giá trị gia tăng cũng như các thuế khác trong thời gian tới để hỗ trợ cho doanh nghiệp”, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT nói thêm.