Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản: Rất có thể sẽ tăng lãi suất nếu lạm phát tiếp tục tăng

Sau lần tăng lãi suất lần đầu tiên trong 17 năm tại cuộc họp chính sách hồi tháng 3, Thống đốc Ueda thừa nhận kinh nghiệm của Nhật Bản với lãi suất bằng 0 trong một thời gian dài đồng nghĩa với việc xác định mức lãi suất sẽ tăng cao đến mức nào là một "thách thức".

Tuy nhiên, hiện tại, Thống đốc nhấn mạnh sự cần thiết phải duy trì các điều kiện tài chính hỗ trợ vì lạm phát cơ bản vẫn “thấp hơn một chút” mục tiêu 2% của BOJ, đồng thời cho biết Ngân hàng Trung ương đang theo dõi chặt chẽ tăng trưởng tiền lương và lạm phát giá dịch vụ để đảm bảo rằng lạm phát được giữ ổn định.

Thống đốc Ueda cho biết: “Nếu lạm phát cơ bản tiếp tục tăng, chúng tôi rất có thể sẽ tăng lãi suất”, và cho biết tình huống như vậy là “lành mạnh”.

Thống đốc nói trong một sự kiện do Viện Kinh tế Quốc tế Peterson tổ chức tại Washington: “Chúng tôi đã có được sự linh hoạt hơn về những gì chúng tôi sẽ thực hiện với chính sách của mình. Vì vậy, tùy thuộc vào dữ liệu đến… chúng tôi có thể thay đổi lãi suất chính sách ngắn hạn”.

BOJ hiện giữ lãi suất ngắn hạn trong khoảng từ 0 đến 0,1% kể từ cuộc họp chính sách tháng 3 vừa qua khi cơ quan này chấm dứt chính sách nới lỏng tiền tệ không chính thống.

BOJ cũng chấm dứt chương trình giữ chi phí đi vay ở mức cực thấp bằng cách kiểm soát lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản, mặc dù họ tuyên bố sẽ tiếp tục mua trái phiếu dài hạn để ngăn chặn lợi suất tăng đột ngột sẽ gây tổn hại cho nền kinh tế.

Thống đốc Ueda cho biết, lãi suất dài hạn nên được xác định bởi các lực lượng thị trường, đồng thời bổ sung thêm BOJ sẽ “cần thời gian để xem xét và xác định thời điểm cũng như tốc độ giảm lượng mua trái phiếu chính phủ Nhật Bản”.

BOJ dự kiến ​​tổ chức một cuộc họp bàn bạc chính sách kéo dài hai ngày từ thứ Năm tuần này, tuy nhiên dự kiến ​​sẽ không có thay đổi nào được đưa ra.

Tuy nhiên, BOJ có thể ​​sẽ tăng dự báo lạm phát cho năm tài chính hiện tại vừa kết thúc vào tháng 3 và năm tiếp theo, đồng thời dự đoán lạm phát khoảng 2% trong năm tài chính 2026, năm cuối cùng được nêu trong báo cáo triển vọng sắp tới.

Thống đốc cho biết vào đầu tuần này rằng BOJ sẽ thực hiện thay đổi chính sách nếu tác động của đồng Yên yếu hơn đối với lạm phát trở nên rõ rệt, với việc đồng tiền mất giá mạnh làm tăng chi phí nhập khẩu đối với Nhật Bản, vốn đang khan hiếm tài nguyên trong những năm gần đây.

Thống đốc Ueda cho biết, BOJ cần có "ý tưởng sơ bộ" về phản ứng của nền kinh tế và lạm phát khi xác định mức lãi suất nên tăng.

Ông nói: “Chúng ta không có giai đoạn lãi suất tăng trong một khoảng thời gian kéo dài như trong ba thập kỷ qua. Vì vậy, rất khó để ước tính độ co giãn này bằng cách sử dụng dữ liệu trong quá khứ”.

Thống đốc Ueda cũng nói thêm: “Tôi nghĩ đây sẽ là một thách thức đối với chúng tôi”.

Bình luận về vấn đề tăng lãi suất, Trưởng phái đoàn Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) tại Nhật Bản, bà Nada Choueiri cho biết hôm thứ Sáu rằng BOJ cần phải thận trọng vì một số chỉ số cho thấy kỳ vọng lạm phát vẫn chưa đạt mục tiêu 2%.

Bà Choueiri cho rằng, đồng Yên yếu có tác động tích cực đến tăng trưởng kinh tế Nhật Bản và IMF cũng đồng tình với quan điểm nên cho phép tỷ giá hối đoái di chuyển linh hoạt.

“Chúng tôi tiếp tục tin rằng tỷ giá hối đoái linh hoạt đã phục vụ tốt cho nền kinh tế toàn cầu”, bà Choueiri nói trong cuộc họp mùa xuân của IMF và WB ở Washington, khi được hỏi liệu sự sụt giảm mạnh gần đây của đồng Yên có khiến Tokyo có lý do để can thiệp vào thị trường tiền tệ hay không.

“Tôi tin chắc rằng tất cả các nước G7, bao gồm cả Nhật Bản, đều cam kết thực hiện chế độ tỷ giá hối đoái linh hoạt và đánh giá cao tầm quan trọng của chính sách tỷ giá hối đoái linh hoạt.”

Trong khi đồng Yên yếu thúc đẩy xuất khẩu, nó lại trở thành vấn đề khiến các nhà hoạch định chính sách Nhật Bản đau đầu vì gây tổn hại đến tiêu dùng bằng cách đẩy giá nhiên liệu và thực phẩm nhập khẩu tăng.

Chính quyền Nhật Bản đã nhiều lần đưa ra thông điệp sẽ can thiệp vào thị trường tiền tệ để hỗ trợ đồng Yên, mặc dù trên thực tế lần can thiệp gần nhất được ghi nhận vào cuối năm 2022.

Bà Choueiri cho biết, mức tiêu dùng của Nhật Bản có thể sẽ tăng cường trong nửa cuối năm nay nhờ mức tăng lương "rất mạnh" dự kiến ​​sẽ lan sang các công ty nhỏ hơn.

Bà nói: “Chúng tôi khá tự tin về kỳ vọng về sự phục hồi tiêu dùng”, đồng thời cho biết thêm rằng lạm phát dự kiến ​​sẽ đạt mục tiêu 2% của BOJ vào năm 2026 một cách bền vững.

Do đó, BOJ sẽ có dư địa để tăng lãi suất, mặc dù thời gian và tốc độ của động thái này sẽ phụ thuộc vào dữ liệu sắp tới, do có nhiều rủi ro xung quanh triển vọng kinh tế, bà nói.

Các rủi ro bao gồm ảnh hưởng từ sự phân mảnh toàn cầu và căng thẳng địa chính trị tác động đến xuất khẩu của Nhật Bản, cũng như sự không chắc chắn về sức mạnh tiêu dùng nội địa, bà Choueiri nói.

Bà nói thêm: “Chúng tôi hoàn toàn đồng ý với cách tiếp cận của BOJ là tiến hành dần dần và phân tích dữ liệu khi có”.

“Tôi nghĩ quan điểm tiến từng bước thực sự quan trọng”, bởi vì rủi ro đối với tăng trưởng và lạm phát là ngang nhau.

Vào tháng 3, BOJ đã chấm dứt gần một thập kỷ thực hiện lãi suất âm và chính sách không chính thống của mình, đánh dấu một sự thay đổi mang tính lịch sử thoát ra việc tập trung vào việc điều chỉnh tăng trưởng bằng kích thích tiền tệ khổng lồ duy trì trong nhiều thập kỷ.

Nhiều thành viên tham gia thị trường kỳ vọng BOJ sẽ tăng lãi suất một lần nữa trong năm nay, đặt cược thời điểm vào tháng 7 hoặc trong quý IV.

Trưởng phái đoàn IMF tại Nhật Bản cho biết, có những dấu hiệu cho thấy kỳ vọng lạm phát của doanh nghiệp và hộ gia đình đang bám sát mục tiêu của BOJ. Tuy nhiên, các chỉ số về kỳ vọng lạm phát thị trường vẫn chưa đạt mức 2%.

Bà nói: “Đây là một lý do khác khiến BOJ phải thận trọng, như họ đã giải thích. Chúng tôi nghĩ đó là điều đúng đắn nên làm.”

V.A