Phê duyệt Chiến lược phát triển VAMC đến năm 2025, định hướng đến năm 2030

Mục tiêu tổng quát của chiến lược là phát triển VAMC trở thành trung tâm trong hoạt động xử lý nợ xấu gắn với cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng (TCTD), thúc đẩy sự phát triển của thị trường mua bán nợ, đảm bảo sự phát triển an toàn, bền vững của các TCTD, có đủ năng lực và nguồn lực để thực hiện chức năng và nhiệm vụ mua, bán và xử lý nợ xấu, định giá, đấu giá tài sản.

Hình minh họa  -  Nguồn: Internet

Chiến lược vạch ra các mục tiêu cụ thể trong từng giai đoạn cụ thể cho VAMC, đó là:

Giai đoạn từ năm 2018-2020: Tổng nợ xấu mua lũy kế hết năm 2020 tối thiểu 330.000 tỷ đồng. Trong đó, VAMC mua nợ xấu theo giá trị thị trường hết năm 2020 đạt tối thiểu 12.000-13.000 tỷ đồng theo giá mua nợ. Từ năm 2019, VAMC mua nợ xấu bằng trái phiếu đặc biệt (TPĐB) của các TCTD yếu kém, có thể gây rủi ro cho hệ thống, các TCTD có tỷ lệ nợ xấu lớn hơn 3%. Phạm vi, số lượng nợ xấu mua thanh toán bằng TPĐB theo quyết định của NHNN, bảo đảm ổn định và an toàn hệ thống.

Hết năm 2020, hoàn thành về cơ bản xử lý số nợ xấu đã mua (không tính các khoản nợ xấu mua bằng TPĐB của các TCTD yếu kém, có thể gây rủi ro cho hệ thống). Đồng thời, hoàn thành cơ bản xử lý số nợ xấu đã mua theo Quyết định 1058/QĐ-TTg.

Trong giai đoạn 2018-2020, hình thành và phát triển thị trường mua bán nợ, trong đó, VAMC sẽ đóng vai trò trung tâm của thị trường mua bán nợ, mục tiêu: Xây dựng Đề án thành lập Sàn giao dịch nợ trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Sau khi được NHNN phê duyệt thành lập Sàn giao dịch nợ, VAMC sẽ thiết lập, vận hành Sàn giao dịch nợ theo Đề án đã được phê duyệt, đồng thời thành lập và duy trì hoạt động Câu lạc bộ xử lý nợ AMCs với các thành viên là VAMC và các công ty quản lý nợ và khai thác tài sản của các TCTD (AMC).

Giai đoạn 2021-2025: VAMC phải hoàn thiện việc thành lập, đưa vào vận hành Sàn giao dịch nợ. Đồng thời, tiến hành xây dựng trung tâm dữ liệu về khoản nợ/tài sản tại VAMC, hướng tới việc đề xuất được thực hiện triển khai kết nối thông tin với Trung Tâm Thông Tin Tín Dụng Quốc Gia (CIC) và các TCTD nếu đủ điều kiện nhằm tạo nguồn dữ liệu để khai thác, lựa chọn xử lý các khoản nợ/tài sản.

Chiến lược yêu cầu VAMC tập trung hoàn thành chỉ tiêu mua nợ theo giá trị thị trường được phê duyệt, phấn đấu hàng năm hoàn thành thành vượt mức chi tiêu này 5-10%.

Ngoài ra, VAMC phải tăng cường xử lý nợ xấu đã mua theo giá trị thị trường, tiếp tục xử lý số nợ xấu đã mua bằng TPĐB của các TCTD yếu kém, có thể gây rủi ro cho hệ thống.

Giai đoạn 2026-2030: Chiến lược đề xuất mở rộng lĩnh vực hoạt động của VAMC, hướng tới việc mua, bán nợ và tài sản của mọi thành phần trong nền kinh tế; đẩy mạnh các hoạt động đầu tư và khai thác tài sản, tư vấn môi giới mua bán tài sản, định giá tài sản...; Đề xuất hình thành và vận hành sàn giao dịch đấu giá trực tuyến nhằm đẩy mạnh hoạt động đấu giá tài sản tại VAMC. Tiếp tục cùng cố, hoàn thiện và phát triển hoạt động của Sàn giao dịch nợ.

Chiến lược cũng đặt ra mục tiêu đẩy mạnh hoạt động đầu tư tài chính, hướng tới xây dựng VAMC thành một định chế có vai trò trung gian để thực hiện các dịch vụ như: Tư vấn tài chính, đối tác xây dựng chiến lược cho các nhà đầu tư trên cơ sở hiểu biết về mục tiêu, các ngành kinh tế, ngành công nghiệp của VAMC. VAMC cũng được đề xuất thực hiện hoạt động tái cơ cấu doanh nghiệp và mua bán, sáp nhập doanh nghiệp.

Nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động mua bán, xử lý nợ của VAMC, chiến lược hướng đến việc đẩy mạnh hoạt động mua bán nợ theo giá thị trường, trong đó: Ưu tiên chuyển các khoản nợ xấu đã mua bằng trái phiếu đặc biệt sang mua theo giá thị trường; thực hiện lựa chọn mua theo từng khoản nợ xấu hoặc mua theo lô để đẩy nhanh quá trình mua bán và xử lý nợ xấu qua VAMC.

Đối với việc tạo lập thị trường mua bán nợ xấu tập trung, Chiến lược xác định VAMC đóng vai trò là trung tâm thị trường. Chiến lược đặt ra nhiệm vụ xây dựng trung tâm dữ liệu về khoản nợ tài sản tại VAMC, hướng tới đề xuất được thực hiện triển khai kết nối thông tin với CIC và các TCTD nếu đủ điều kiện, nhằm tạo nguồn dữ liệu đáp ứng yêu cầu phân loại, đánh giá khả năng xử lý, thu hồi nợ đối với các khoản nợ xấu, tài sản bảo đảm mà VAMC đã mua, phục vụ công tác quản lý theo dõi, xử lý các khoản nợ và đáp ứng nhu cầu thông tin đối với các nhà đầu tư.

VAMC chủ động tìm kiếm và mở rộng đối tác, các nhà đầu tư để thực hiện tư vấn, môi giới mua, bán nợ xấu và tài sản bảo đảm của khoản nợ, trên cơ sở danh mục nợ xấu đã mua được phân loại.

Chiến lược cũng xác định rõ: “Thiết lập, vận hành Sàn giao dịch nợ VAMC, trong đó VAMC là trung tâm thúc đẩy sự phát triển của thị trường mua bán nợ xấu”.

Để thực hiện những nhiệm vụ trên, Chiến lược cũng hướng đến việc nâng cao năng lực tài chính, cơ sở vật chất, nguồn nhân lực và nâng cao năng lực tài chính… Theo đó, NHNN cho biết sẽ trình các cấp có thẩm quyền bổ sung vốn điều lệ cho VAMC để đạt 10.000 tỷ đồng trong giai đoạn 2020-2021. NHNN chỉ đạo VAMC sử dụng có hiệu quả đối với vốn điều lệ được NHNN cấp, đảm bảo an toàn, hiệu quả cao trong hoạt động, như đẩy mạnh hoạt động xử lý thu hồi nợ và mua nợ theo giá trị thị trường, tăng cường cơ sở vật chất, đầu tư nâng cấp hệ thống CNTT và trụ sở làm việc, thiết lập và vận hành Sàn giao dịch nợ VAMC, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và nâng cao năng lực tài chính, uy tín thị trường cho VAMC.

NHNN cũng đề xuất cho VAMC được huy động vốn của các tổ chức, cá nhân trong nước và quốc tế theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, VAMC thực hiện trích vào chi phí hàng năm quỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệ (tổng mức trích quỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệ tối đa bằng vốn điều lệ VAMC được cấp) trên nguyên tắc đảm bảo cân bằng thu - chi và đúng quy định pháp luật.

Ngoài ra, NHNN yêu cầu VAMC hợp tác với các nhà đầu tư trong và ngoài nước tham gia tái cấu trúc doanh nghiệp, mua bán doanh nghiệp theo quy định pháp luật trong quá trình xử lý nợ xấu.

Để đảm bảo thực hiện các mục tiêu chiến lược, mô hình tổ chức của VAMC cần được hoàn thiện theo hướng chuyên nghiệp hóa nhằm triển khai có hiệu quả các nghiệp vụ theo từng giai đoạn. Kiện toàn bộ máy quản trị, điều hành, đảm bảo cản bộ quản lý, điều hành có năng lực tốt về đầu tư dự án, pháp luật, quản trị doanh nghiệp, định giá... Thuê hoặc tuyển dụng chuyên gia về xử lý nợ, mua bán nợ xấu theo giá thị trường.

Chiến lược cũng yêu cầu tăng cường công tác kiểm tra, giám sát nội bộ: Kiểm tra, giám sát việc - thực hiện chức năng, nhiệm vụ của các đơn vị thuộc VAMC và kiểm tra, giảm sát việc ủy quyền của VAMC tại các TCTD trong việc quản lý các khoản nợ để phát hiện kịp thời các sai sót, vi phạm nhằm hạn chế rủi ro trong hoạt động.