Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc: Thách thức còn lớn, không chủ quan ở bất kỳ mặt trận nào

Kiên quyết không để COVID-19 quay lại nước ta

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, đến nay, Việt Nam đã đẩy lùi và kiểm soát tốt đại dịch COVID-19; các hoạt động của đời sống xã hội đang nhanh chóng thiết lập trạng thái bình thường mới, tạo tiền đề quan trọng để phục hồi và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Kết quả này là thành công lớn, quan trọng của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta, được các quốc gia và tổ chức quốc tế đánh giá cao, đưa Việt Nam trở thành điểm sáng trong phòng, chống đại dịch.

Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 tác động mạnh, gây ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế nước ta trong quý II, nhất là tháng 4 và 5. Do vậy, trong bối cảnh hiện nay, nhiệm vụ phục hồi, phát triển kinh tế trở nên cấp bách hơn bao giờ hết. “Một tinh thần chỉ đạo kiên quyết là không để COVID-19 quay lại nước ta nhưng đồng thời chúng ta phải tiến công mạnh mẽ để phát triển kinh tế, phục hồi tăng trưởng”, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu khai mạc

Theo Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, tình hình kinh tế thế giới đang xấu đi nhanh chóng do đại dịch COVID-19 tiếp tục diễn biến phức tạp trên toàn cầu. Ở trong nước, ảnh hưởng tiêu cực của COVID-19 thể hiện rõ hơn trong quý II, khi tăng trưởng chỉ đạt 0,36%, thấp nhất trong 30 năm qua. Tính chung cả 6 tháng năm 2020, tăng trưởng đạt 1,81%.

Tuy nhiên, nhìn tổng thể, “tăng trưởng thấp, nhưng trong bối cảnh quốc tế như vậy, đây cũng là một kết quả rất tích cực. Chúng ta cần bình tĩnh, chủ động, vững tin trong nhận định, đánh giá tình hình, không chủ quan nhưng tuyệt đối không được bi quan”, Thủ tướng nhấn mạnh và cho biết, đối với đất nước ta, mỗi khi gặp gian khó cũng chính là thời điểm để bản lĩnh, trí tuệ Việt Nam và sự đoàn kết, chung sức, đồng lòng của dân tộc ta tỏa sáng. Đó là thời điểm “lửa thử vàng, gian nan thử sức”, càng khó khăn, càng nỗ lực vượt khó vươn lên, càng nung nấu quyết tâm hơn.

Nhắc lại “mục tiêu kép”, không để dịch bệnh trở lại, xóa đi thành quả mà chúng ta đã phấn đấu; không vì kinh tế mà dễ dãi để dịch bệnh ảnh hưởng đến đời sống, sức khỏe của nhân dân, đồng thời phát triển kinh tế xã hội, bảo đảm tăng trưởng, Thủ tướng đã gợi mở một số vấn đề để các đại biểu tập trung thảo luận, trong đó nhấn mạnh: mặc dù kinh tế vĩ mô nhìn chung ổn định nhưng vẫn còn tiềm ẩn nhiều rủi ro, vì vậy, các cấp, các ngành cần nhận diện, xác định rõ các rủi ro bên ngoài và bên trong để có biện pháp điều hành đồng bộ, hiệu quả, kịp thời; cần có những biện pháp cụ thể để mở rộng thị trường quốc tế, thúc đẩy thị trường trong nước, kích cầu tiêu dùng nội địa; quyết liệt hơn nữa trong thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công; tập trung rà soát, hoàn thiện các quy định pháp luật và cắt giảm thủ tục hành chính để tạo thuận lợi, tiết giảm chi phí cho người dân, doanh nghiệp.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng đề nghị lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương tập trung thảo luận, đề xuất các giải pháp phát triển một số lĩnh vực kinh tế mới như kinh tế ban đêm, kinh tế số; chú trọng khơi thông nguồn lực, thúc đẩy thu hút mạnh mẽ đầu tư xã hội, đầu tư tư nhân, nguồn vốn FDI; phát huy vai trò, động lực của các địa phương, nhất là các "đầu tàu kinh tế", các vùng kinh tế trọng điểm, các tỉnh, thành phố lớn; có giải pháp hiệu quả để vực dậy khu vực dịch vụ, du lịch - khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh…

Dự trữ ngoại hối tăng, tỷ giá ổn định

Thảo luận tại phiên họp, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương cho rằng, trong bối cảnh tình hình hết sức khó khăn, thách thức trong những tháng đầu năm 2020, nhất là những tác động tiêu cực của đại dịch COVID-19 gây ra, song dưới sự chỉ đạo điều hành chủ động, quyết liệt, sáng tạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, đất nước ta tiếp tục đạt được kết quả tích cực. Nền tảng vĩ mô duy trì ổn định, lạm phát được kiểm soát; nền kinh tế không bị rơi vào suy thoái, tốc độ tăng trưởng GDP 6 tháng đầu năm 2020 đạt 1,81%, thấp nhất 10 năm qua nhưng là mức tăng khá so với các nước trong khu vực và trên thế giới. Các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm. Xuất siêu đạt mức 4 tỷ USD, trong đó xuất khẩu khu vực trong nước đạt khá cao. Cán cân thanh toán được cải thiện; dự trữ ngoại hối tăng, tỷ giá ổn định. Công tác bảo đảm an sinh xã hội, phúc lợi xã hội được triển khai sâu rộng, hiệu quả. An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững…

Tuy nhiên, các thành viên Chính phủ, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương cũng cho rằng thách thức phía trước còn rất lớn, trong đó hoạt động sản xuất kinh doanh tiếp tục có những khó khăn về thị trường; hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa vẫn chịu ảnh hưởng của đại dịch; thời tiết cực đoan, hạn hán, xâm nhập mặn tiếp tục diễn ra gay gắt; tình hình lao động, việc làm chịu nhiều ảnh hưởng do tình hình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn; áp lực lạm phát lớn…

Đại diện lãnh đạo các bộ, ngành tham dự

Từ sự phân tích, nhận định tình hình, các thành viên Chính phủ đã đóng góp nhiều ý kiến về các giải pháp tháo gỡ khó khăn, phát triển sản xuất kinh doanh, kiểm soát lạm phát, giữ vững ổn định vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng trong trạng thái bình thường mới, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế gắn với triển khai đồng bộ, hiệu quả công tác phòng chống dịch bệnh, bảo đảm an sinh xã hội, phúc lợi xã hội, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội...

Đồng thời, đề xuất cần quan tâm tập trung xử lý dứt điểm những nhiệm vụ, công việc còn tồn đọng; phát huy tiềm năng, lợi thế của từng ngành, từng lĩnh vực, từng địa phương để thu hút đầu tư, phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; chủ động cơ cấu lại thị trường khách du lịch, thúc đẩy du lịch nội địa phù hợp với các biện pháp phòng, chống dịch; tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, minh bạch hóa thị trường, tạo điểu kiện thuận lợi nhất cho người dân, doanh nghiệp đầu tư phát triển, sản xuất kinh doanh...

Không được chủ quan ở bất kỳ mặt trận nào

Kết luận Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, tình hình kinh tế thế giới xấu hơn do đại dịch COVID-19 tiếp tục diễn biến phức tạp. Dịch bệnh hoành hành ở nhiều nước với số ca nhiễm và tử vong ngày càng tăng cao. Nhiều nền kinh tế ở các khu vực tăng trưởng âm rất sâu. Trước tình hình này, chúng ta không được chủ quan ở bất kỳ mặt trận nào; phải tiếp tục theo dõi để đề phòng nguy cơ dịch quay trở lại, đồng thời phải nắm bắt cơ hội để từ đó có đối sách đúng và kịp thời hơn, trên tinh thần vừa phòng thủ chống dịch COVID-19 vừa tấn công trên mặt trận kinh tế, thực hiện thành công mục tiêu kép đã đặt ra…

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, tại Hội nghị này, Chính phủ đưa ra một số định hướng chủ đạo, đó là: kiên quyết không để dịch bệnh quay lại, đây là điều kiện tiên quyết để phục hồi và phát triển bền vững kinh tế. Ưu tiên hỗ trợ phát triển sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng, tạo việc làm, thu nhập, bảo đảm đời sống nhân dân. Điều hành chính sách tài khóa tiền tệ chủ động hơn, linh hoạt hơn, hiệu quả hơn, kích thích tổng cầu, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế phù hợp, đồng thời duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát tốt lạm phát và bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. 

Bên cạnh đó là kiểm soát tốt giá cả thị trường, kích thích tăng trưởng, kiềm chế lạm phát nhưng không thắt chặt tiền tệ. Hỗ trợ hiệu quả các thành phần kinh tế, không để đứt gãy nền kinh tế. Có cơ chế, chính sách phù hợp để kích thích mạnh mẽ các động lực phát triển kinh tế. Tiếp tục kích cầu du lịch nội địa, các ngành, lĩnh vực ứng dụng công nghệ cao, ngành dịch vụ; các vùng kinh tế trọng điểm, các đô thị lớn phải là đầu tàu, nhất là TP. Hồ Chí Minh. Chú trọng thực hiện đồng bộ, hiệu quả công tác bảo đảm an sinh xã hội, lưu ý bảo đảm việc làm và thu nhập cho người lao động, hỗ trợ kịp thời cho người dân bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh. Tiếp tục thực hiện tốt nhiệm vụ phòng chống tham nhũng, lãng phí, bảo đảm quốc phòng, an ninh, đối ngoại, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; phục vụ tốt và tổ chức thành công đại hội Đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.

Trên tinh thần các định hướng nêu trên, Thủ tướng Chính phủ đã nhấn mạnh các nhiệm vụ trọng tâm, trong đó trước hết là theo dõi, phân tích kỹ tình hình thế giới để quyết định mở cửa đất nước, trên cơ sở bảo đảm an toàn trước tình hình dịch bệnh vẫn đang diễn biến phức tạp; tiếp tục phát huy hiệu quả vai trò của các lực lượng nòng cốt là y tế, quân đội, công an, các cấp chính quyền… trong công tác phòng chống dịch.

Quyết liệt hơn nữa trong đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, trong đó kịp thời giải quyết các vướng mắc, nhất là về công tác giải phóng mặt bằng đối với các công trình; thành lập đoàn kiểm tra ở một số địa phương, đơn vị để theo dõi tiến độ, kiên quyết điều chỉnh vốn ngay nếu để xảy ra tình trạng trì trệ trong triển khai thực hiện; coi đây là căn cứ đánh giá việc hoàn thành nhiệm vụ năm của các cơ quan, đơn vị. 

Tiếp tục chỉ đạo hiệu quả việc thực hiện chính sách gia hạn nợ; các ngân hàng thương mại phải chia sẻ với doanh nghiệp trong bối cảnh khó khăn. Có các chính sách hỗ trợ hiệu quả về tín dụng đối với người dân, doanh nghiệp để thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh. Chú trọng điều hành linh hoạt các công cụ, chính sách tiền tệ, kết hợp chặt chẽ giữa chính sách tài khóa, tiền tệ và các chính sách vĩ mô khác gắn liền với kiểm soát tốt lạm phát. Về tài khóa, cần triển khai ngay các luật, nghị quyết của Quốc hội về tháo gỡ khó khăn liên quan đến thuế, phí, lệ phí trên các lĩnh vực… 

Tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại, thúc đẩy xuất nhập khẩu, mở rộng thị trường trong và ngoài nước; không để quy trình, thủ tục hành chính gây khó khăn cho doanh nghiệp, cho các hoạt động xuất nhập khẩu. Các ngành, các cấp, các địa phương phấn đấu không giảm chỉ tiêu xuất khẩu.

Triển khai đồng bộ các biện pháp phát triển nông nghiệp, tái cơ cấu nông nghiệp gắn với thúc đẩy phát triển; dành nguồn lực thỏa đáng cho triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới; thực hiện tốt công tác phòng chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn, thiên tai, bão lụt… Thúc đẩy phát mạnh mẽ tiến độ triển khai các công trình xây dựng, công nghiệp, nhất là công trình năng lượng, bảo đảm đủ điện cho phát triển - kinh tế xã hội.

Về cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cần tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung các chính sách nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Thực hiện đúng quy định về thanh tra, kiểm tra, không để công tác này gây cản trở, làm gián đoạn hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Chú trọng phát triển mạnh các lĩnh vực văn hóa xã hội, y tế, giáo dục, thể dục thể thao; thực hiện tốt chính sách người có công, dạy nghề, tạo việc làm, tăng thu nhập cho người lao động. Tổ chức tốt Kỳ thi Trung học phổ thông và chuẩn bị năm học mới 2020-2021; tổ chức hoạt động sinh hoạt hè bổ ích cho học sinh, sinh viên. Triển khai thực hiện hiện quả công tác khám chữa bệnh cho nhân dân, nhân rộng mô hình khám chữa bệnh từ xa…