Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trả lời chất vấn trước Quốc hội

Phát biểu mở đầu phiên chất vấn, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, các đại biểu Quốc hội đã có nhiều đánh giá sâu sắc, trí tuệ, trách nhiệm. Hầu hết ý kiến thống nhất nội dung các báo cáo của Chính phủ, đánh giá cao những kết quả đạt được trong bối cảnh nhiều khó khăn thách thức.

“Chính phủ cảm ơn các đại biểu đã chỉ ra những hạn chế, khó khăn, vướng mắc cần giải quyết và góp ý cho Chính phủ về các giải pháp cần thực hiện. Chính phủ cảm ơn, lắng nghe và nghiêm túc tiếp thu các ý kiến xác đáng của các đại biểu Quốc hội cùng cử tri cả nước”, Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ.

Toàn cảnh phiên chất vấn và trả lời chất vấn của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính

Kinh tế xã hội tiếp tục phục hồi tích cực

Báo cáo về tình hình kinh tế - xã hội, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, với sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, sự đồng hành giám sát của Quốc hội, sự nỗ lực của Chính phủ cùng sự đồng lòng chung sức của các bộ, ngành, địa phương, cộng đồng doanh nghiệp, toàn thể nhân dân, tình hình kinh tế xã hội 10 tháng qua tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực, thu ngân sách nhà nước tăng 16,2 % so với cùng kỳ, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu tăng 14,1%.

Để đạt được các chỉ tiêu đề ra, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, thời gian tới Chính phủ, chính quyền địa phương tiếp tục lãnh đạo chỉ đạo thực hiện tốt nhiệm vụ đề ra, khắc phục tồn tại yếu kém, thực hiện tốt kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quyết tâm đạt được những chỉ tiêu đã đề ra.

Theo đó, trong công tác chỉ đạo điều hành kinh tế vĩ mô, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh cần tuyệt đối không lơ là, nhưng cũng không hoang mang dao động, cần bình tĩnh, linh hoạt, nâng cao năng lực dự báo, kiên định mục tiêu đã đặt ra, đặt lợi ích của nhân dân lên trên cùng, củng cố niềm tin của nhân dân, góp phần phục hồi, phát triển bền vững.

Thủ tướng cho biết, thị trường chứng khoán, trái phiếu, bất động sản, thời gian qua Chính phủ từng bước chỉ đạo nâng cao khung khổ pháp lý về thị trường chứng khoán. Đến nay thị trường vốn đã phát triển đầy đủ với quy mô tăng mạnh. Tuy nhiên có hiện tượng tăng trưởng nóng, nhiều rủi ro. Chính phủ đã chỉ đạo sửa đổi các quy định pháp luật liên quan, thực hiện nhiều biện pháp hiệu quả để đảm bảo thị trường lành mạnh, bền vững.

“Thời gian tới, Chính phủ đề nghị Quốc hội sửa đổi pháp luật về chứng khoán, tài chính, rà soát chấn chỉnh nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ chức đầu tư, kịp thời tháo gỡ khó khăn vướng mắc, góp phần phát triển bất động sản, nhà ở cho đối tượng yếu thế với tinh thần không để ai bị bỏ lại phía sau”, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị.

Về điều hành giá và nguồn cung xăng dầu, Chính phủ đã có điều chỉnh kịp thời, chủ động chỉ đạo sản xuất hai nhà máy lọc dầu trong nước, đảm bảo nhu cầu của người dân. Thời gian tới, Chính phủ sẽ chỉ đạo các cơ quan nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, tăng cường phòng chống buôn lậu, điều hành giá xăng dầu linh hoạt, nâng tổng mức dự trữ quốc gia, sửa đổi các quy định còn bất cập.

Về giải ngân đầu tư công, Thủ tướng Chính phủ xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm. Hiện nay, Chính phủ đang thực hiện đồng bộ giải pháp để thực hiện tốt các mục tiêu đề ra. Tuy nhiên, tình hình giải ngân vẫn chưa đạt yêu cầu, số vốn chưa giải ngân còn khá lớn. Việc triển khai chính sách hỗ trợ 2% còn rất chậm.

Thủ tướng cho biết, những hạn chế này xuất phát từ công tác lập kế hoạch vốn, chuẩn bị đầu tư ở một số cơ quan chưa sát với thực tế, quy trình thủ tục mất thời gian, sự phối hợp giữa các cơ quan còn chưa chặt chẽ, người đứng đầu e ngại trách nhiệm. Chính phủ đang khắc phục những hạn chế, kiến nghị cấp có thẩm quyền tháo gỡ vướng mắc, đẩy mạnh sự phối hợp giữa các cơ quan trong công tác này.

Về tình hình thiếu thuốc, vật tư y tế, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, bên cạnh nguyên nhân khách quan, còn có tâm lý sợ trách nhiệm, quy định pháp luật còn vướng mắc. Để sớm khắc phục tình trạng này, các bộ, ngành địa phương cần nghiên cứu kỹ càng, rà soát tổng thể, đề xuất sửa đổi các quy định pháp luật bất cập, đề cao trách nhiệm, đạo đức công vụ của người đứng đầu, đẩy mạnh kiểm tra giám sát, đảm bảo công tác đấu thầu minh bạch, khách quan.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trả lời các vấn đề ĐBQH quan tâm

Giải pháp phục hồi kinh tế sau đại dịch

Trả lời đại biểu Trịnh Xuân An, Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai về những kinh nghiệp rút ra từ đại dịch COVID-19 trong công tác điều hành kinh tế vĩ mô, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu rõ qua 2 năm chống dịch chưa từng tiền lệ, không thể dự báo và mất rất nhiều công sức, đến nay vẫn chưa thể dành được thời gian để tổng kết. Song Ban Chỉ đạo thống nhất sẽ phải tiến hành tổng kết để rút ra được bai học kinh nghiệm.

Về sơ bộ, Thủ tướng Chính phủ cho biết kinh nghiệm trong quá trình chống dịch cho thấy đã đưa ra được 3 trụ cột chính là: xét nghiệm - cách ly - điều trị; đồng thời đưa ra được công thức chống dịch: 5K + vaccine + thuốc + điều trị + công nghệ + ý thức của người dân và nhiều cộng nữa để có dư địa, không gian sáng tạo.

Thủ tướng Chính phủ cho biết: “trên thực tế đã làm đúng tinh thần. Trong giai đoạn 1 khi chưa tiếp cận được vaccine, chưa hiểu biết hết được về virut đã buộc chúng ta phải dùng biện pháp hành chính. Sau khi nhấn thấy biện pháp hành chính rất khó thành công thì chúng ta đã thúc đẩy vaccine. Theo đó đã xây dựng chiến lược vaccine cùng với là ý thức người dân là 2 thành tố quan trọng từ đó đẩy lùi được dịch bệnh”.

Với quan điểm chống dịch “đặt sức khỏe và tính mạng của người dân lên trên hết và trước hết” và “chống dịch từ sớm, từ xa”, có sự lãnh đạo của Đảng, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự ủng hộ của Nhân dân, doanh nghiệp, sự giúp đỡ, chia sẻ của bạn bè quốc tế, Thủ tướng khẳng định: nước ta đã thành công.

Thủ tướng Chính phủ cũng chỉ rõ thời gian tới cần tiếp tục là phải tổng kết để rút ra bài học kinh nghiệm. Tuy nhiên có thể thấy rõ nhấn là tinh thần đại đoàn kết dân tộc rất là quan trọng. Trên cơ sở lời kêu gọi Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thì tinh thần đại đoàn kết dân tộc ta khi gặp khó khăn đã biến nguy thành cơ. Cùng với sức mạnh dân tộc, chúng ta cũng đã kết hợp với sức mạnh của bên ngoài, sức mạnh của thời đại bởi đây là vấn đề toàn cầu.

Về bài học phục hồi kinh tế sau COVID-19, Thủ tướng Chính phủ làm rõ, có 3 nền tảng liên quan đến vĩ mô là tăng trưởng, chống lạm phát, kiên trì mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô. Trong bối cảnh nguồn vốn có hạn nên cần tập trung vào 3 động lực tăng trưởng là tiêu dùng, đầu tư và xuất khẩu.

Với các câu hỏi liên quan đến chỉ số CPI, vừa qua Việt Nam kiên trì mục tiêu kiểm soát lạm phát, Thủ tướng cho biết, có hai nội hàm cần quan tâm trong kìm hãm lạm phát: "cầu kéo" giảm đi, "cung đẩy" phù hợp. Theo đó, cần tìm điểm cân bằng quan trọng giữa kiểm soát lạm phát và thúc đẩy tăng trưởng.

“Với kinh nghiệm nhiều năm kiểm soát lạm phát, chúng ta phân tích được những rổ hàng tác động đến tình hình lạm phát trong nước, trong đó rổ lớn nhất là vấn đề ăn uống, sau đó đến xây dựng, trang thiết bị đồ gia dụng, ăn mặc, giáo dục, y tế. Các rổ hàng này chiếm tỷ trọng lớn, nên trong kiểm soát lạm phát cần tính đến các lĩnh vực này”, Thủ tướng cho biết.

Qua đó, Thủ tướng nêu rõ kinh nghiệm của Việt Nam là: “chúng ta tự chủ lương thực thực phẩm, với nông nghiệp là trụ đỡ, tích cực rà soát việc lên giá của vật liệu”.

Về an sinh xã hội, Thủ tướng cho rằng, cần thực hiện các biện pháp đảm bảo công ăn việc làm, chế độ cho người có công, xóa đói giảm nghèo, đảm bảo bảo hiểm xã hội cho các đối tượng khác nhau… đây là sự chung tay của cả hệ thống chính trị, có đống góp lớn của đại biểu Quốc hội. Thời gian sắp tới, cần xem xét những vấn đề bất cập như xây dựng căn hộ cho người có thu nhập thấp, tăng lương, phụ cấp cho người lao động, góp phần đảm bảo an sinh xã hội cho người có công.

Với câu hỏi chất vấn của đại biểu Nguyễn Mạnh Hùng, Đoàn ĐBQH TP. Cần Thơ về giải pháp để đạt được mục tiêu về kinh tế số, Thủ tướng Chính phủ nêu rõ, chuyển đổi số là xu thế, được đưa vào Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII. Thủ tướng Chính phủ nêu rõ, kinh tế số sẽ len lỏi vào mọi ngành, mọi lĩnh vực, nên cần tăng cường quản lý nhà nước, xây dựng thể chế phù hợp, khả thi, đảm bảo phát triển đúng hướng, bền vững, nhanh, kiểm soát những điều chưa đúng hướng, chưa lành mạnh.

Nhấn mạnh con người là chủ thể, động lực cho sự phát triển, Thủ tướng Chính phủ cho rằng, cần có giải pháp tăng cường nguồn nhân lực; trong đó có quan tâm đến khu vực vùng sâu vùng xa, biên giới hải đảo, không ai bị bỏ lại phía sau trong phát triển chuyển đổi số. Nguồn lực đầu tư phát triển hạ tầng số, cần huy động nguồn lực lớn, cần dựa vào xã hội hóa, hợp tác công tư, vay vốn nước ngoài để đáp ứng tốc độ phát triển. Các cấp các ngành đều phải tích cực nhập cuộc.

Cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh phân cấp phân quyền

Trả lời chất vấn của đại biểu Ma Thị Thúy, Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang về việc làm rõ quan điểm chính, trụ cột trong cải cách thể chế, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định, cải cách thể chế là một trong ba đột phá chiến lược, cách thể chế phải bám sát thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn và tôn trọng thực tiễn khách quan, phục vụ lợi ích của người dân, lấy người dân làm trung tâm, là chủ thể.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính

Các trụ cột cần tập trung vào là xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa với quan điểm xuyên suốt lấy con người làm trung tâm, làm chủ thể là mục tiêu, là động lực, nguồn lực cho sự phát triển.

“Mỗi tháng Chính phủ đều tổ chức phiên họp chuyên đề bàn về cách thể chế, bàn về xây dựng pháp luật. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Chính phủ đã xem xét gần 70 luật và đang trình Quốc hội hơn 10 dự án luật”, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết.

Liên quan đến các câu hỏi của các ĐBQH về phân cấp, phân quyền, Thủ tướng Chính phủ nêu rõ, chủ trương của Đảng và Nhà nước đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, đảm bảo thực hiện nhiệm vụ tốt nhất và nhanh nhất. Để làm tốt việc này cần đảm bảo phân bổ nguồn lực nâng cao năng lực thực thi. Cần rà soát hệ thống văn bản để thực hiện; nâng cao năng lực cán bộ, công chức; giám sát, kiểm tra thường xuyên tránh lạm quyền. Đây là những vấn đề cần tập trung đề làm tốt phân cấp, phân quyền.

Về vấn đề tinh gọn bộ máy ở chính quyền địa phương, Thủ tướng cho biết, công việc ở cơ sở vốn đã nhiều sẽ càng nhiều hơn khi có dịch bệnh. Vì vậy, phải thực hiện tinh giản biên chế gắn với nâng cao chất lượng công vụ của cán bộ, công chức, nhưng phải đảm bảo sát với tình hình thức tế. Thủ tướng cho biết, chính sách hiện nay được thiết kế cho toàn hệ thống, chưa đảm bảo được tính đặc thù của chính quyền cơ sở ở nông thôn. Vì vậy, cần tổng kết, đánh giá việc thực hiện chính sách, đảm bảo dung hòa giữa điểm chung, điểm riêng, đặc thù vùng miền trong công tác này.

“Chính phủ đang phấn đấu trong tháng 11 này hoàn thành các Nghị định cơ cấu tổ chức, tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức viên chức. Kết quả đến nay, Chính phủ đã giảm được các cơ quan trung gian, tuy công tác này thực hiện chậm nhưng có được hiệu quả rõ nét, cần được tiếp tục thực hiện”, Thủ tướng cho biết.

Với các câu hỏi liên quan đến chất vấn của đại biểu công tác cải cách hành chính, ý thức, thái độ của cán bộ, Thủ tướng cho biết, Việt Nam là quốc gia đang đang phát triển, đang trong quá trình chuyển đổi, trong 35 năm đổi mới, đạt được thành tích rất lớn, trong đó có sự đóng góp không nhỏ của cán bộ, công chức, viên chức. Trong quá trình vận hành, trưởng thành lớn lên cùng đất nước, lớn lên cùng sự phát triển chung, chúng ta phải kiên trì hoàn thiện thể chế, dùng rất nhiều biện pháp để đơn giản bộ máy, tinh giản biên chế, thu hút người tài…

Thủ tướng nhấn mạnh, các cơ quan trong hệ thống chính trị phải rà soát, tổng kết một số nghị quyết của Đảng, với tinh thần chung là chỉ ra kết quả, bất cập để có giải pháp tốt hơn đối với công tác xây dựng đội ngũ công chức, viên chức trong sạch, tận tụy phục vụ Nhân dân, với quan điểm của Đảng lấy xây là chiến lược về cơ bản, lâu dài, chống là quan trọng, thường xuyên.

Đối với chất vấn về còn tình trạng “trên nóng, dưới lạnh”, Thủ tướng cho rằng, tình trạng này đang từng bước được cải thiện nhưng cần kiên trì. Bên cạnh triển khai các biện pháp đồng bộ, cũng cần động viên tinh thần, khen thưởng kịp thời, xử lý vi phạm phải nghiêm minh, công tác cán bộ phải dân chủ, phải công khai, minh bạch…

Tăng cường nhận thức về giá trị thương hiệu của Việt Nam

Với các câu hỏi đại biểu Nguyễn Lân Hiếu, Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định về việc hợp tác công tư đang gặp rất nhiều khó khăn trong việc định giá thương hiệu, Thủ tướng Chính phủ chỉ ra rằng, việc xây dựng thương hiệu đối với các nước trên thế giới khá bài bản và được tiến hành từ khá lâu. Theo đó, khi định giá cơ sở, tổ chức nào đó thì bao gồm cơ sở vật chất, con người, trong đó có thương hiệu.

“Tới đây, Việt Nam cần quan tâm hơn nữa đến xây dựng giá trị thương hiệu, không chỉ ở khu vực công mà ở cả khu vực tư. Cần tăng cường nhận thức về thương hiệu và giá trị thương hiệu, thực hiện hợp tác công tư, nhất là lĩnh vực y tế, giáo dục. Khi hợp tác công tư phải tính giá trị thương hiệu của mình…”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Với các câu hỏi về định hướng đối ngoại, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu rõ, chúng ta theo đuổi đường lối đối ngoại độc lập tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa, là bạn bè tốt, là đối tác tin cậy với tất cả các nước trên thế giới, vì sự phát triển, là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế. Việt Nam thực hiện đường lối này với 3 trụ cột chính: ngoại giao chính trị, kinh tế, văn hóa và thu được nhiều kết quả quan trọng, ứng phó linh hoạt với các sự kiện quốc tế.

“Đường lối đối ngoại của Việt Nam là không chọn bên, mà chọn công lý và lẽ phải. Thủ tướng biểu dương Bộ Ngoại giao đã tích cực thực hiện Chiến lược vaccine với phần công việc ngoại giao vaccine. Với sự giúp đỡ của bạn bè quốc tế, Việt Nam đã đảm bảo việc chăm sóc sức khỏe của người dân mà vẫn đảm bảo tiết kiệm chi phí…”, Thủ tướng nhấn mạnh