Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam - Hội tụ sức mạnh niềm tin

Chính sách BHTG -  điểm tựa niềm tin người gửi tiền

Nếu như Nghị định 89/NĐ-CP năm 1999 và Nghị định 109/NĐ-CP năm 2005 là những “viên gạch đầu tiên” tạo dựng nền tảng cho hoạt động BHTG tại Việt Nam thì Luật BHTG có hiệu lực từ ngày 1/1/2013, đã đánh dấu một bước ngoặt lớn khi quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về BHTG được thể chế hóa bằng hành lang pháp lý cao nhất là Luật BHTG; qua đó giúp củng cố vị trí, vai trò của BHTGVN trong mạng an toàn tài chính quốc gia.

Cùng với các văn bản hướng dẫn thi hành Luật BHTG được ban hành đồng bộ, ngày 1/4/2016, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định 527/QĐ-TTg chuyển đổi mô hình hoạt động của BHTGVN trở thành “tổ chức tài chính Nhà nước theo mô hình Công ty TNHH một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn Điều lệ”. Bước chuyển này có ý nghĩa quan trọng, là tiền đề để BHTGVN - tổ chức trực tiếp thực thi chính sách BHTG thực hiện tốt hơn vai trò bảo vệ quyền lợi của người gửi tiền và góp phần đảm bảo an toàn hoạt động của các TCTD, ngày càng gia tăng niềm tin công chúng vào hệ thống ngân hàng quốc gia.

Qua 20 năm hoạt động, BHTGVN với mạng lưới hoạt động gồm trụ sở chính tại Hà Nội và 8 chi nhánh trải dài khắp các khu vực kinh tế trọng điểm của đất nước, giúp triển khai kịp thời và đồng bộ các hoạt động nghiệp vụ BHTG, từ đó góp phần bảo vệ tốt hơn quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền.

Hiện BHTGVN đang bảo vệ cho hơn 5 triệu tỷ đồng tiền gửi Việt Nam đồng của cá nhân tại gần 1.300 tổ chức tham gia BHTG thông qua các nghiệp vụ: Cấp, thu hồi chứng nhận tham gia BHTG được thực hiện chính xác, kịp thời tạo điều kiện thuận lợi cho các TCTD huy động hiệu quả nguồn vốn nhàn rỗi trong dân cư, góp phần phát triển kinh tế và ổn định xã hội. 

Thu phí BHTG đầy đủ tạo nguồn  chủ yếu bổ sung vào Quỹ dự phòng nghiệp vụ. Đặc biệt, từ nguồn vốn ban đầu được cấp 1.000 tỷ đồng, tính đến năm 2019, tổng tài sản của BHTGVN đã đạt gần 58.000 tỷ đồng nhờ tích lũy, quản lý và đầu tư bài bản... Đây là nguồn lực tài chính đáng kể giúp BHTGVN sẵn sàng chi trả khi cần thiết và tham gia có hiệu quả vào quá trình tái cơ cấu hệ thống các TCTD thông qua hoạt động hỗ trợ tài chính.

BHTGVN thực hiện giám sát thường xuyên và kiểm tra định kỳ đối với 100% các tổ chức tham gia BHTG, đồng hành cùng mỗi bước đi của TCTD, để họ biết mình mạnh yếu ra sao, đón lường các rủi ro tiềm ẩn, từ đó có biện pháp chấn chỉnh để hoạt động ngày càng an toàn, hiệu quả hơn.

Trong trường hợp TCTD chẳng may gặp sự cố, BHTGVN sẽ thay mặt Chính phủ đứng ra chi trả cho người gửi tiền. Đến nay, tổ chức BHTG đã chi trả đầy đủ, kịp thời để bảo vệ quyền lợi cho người gửi tiền tại 39 quỹ tín dụng nhân dân (QTDND) bị giải thể bắt buộc. Người dân được chi trả đầy đủ tiền bảo hiểm đã bày tỏ lòng tin đối với Nhà nước và hệ thống ngân hàng, góp phần ổn định trật tự kinh tế - chính trị - xã hội trên địa bàn và đẩy lùi nạn “tín dụng đen”.

Bảo vệ quyền lợi người gửi tiền song hành với việc nâng cao nhận thức người dân về hoạt động ngân hàng - lĩnh vực kinh doanh vô cùng nhạy cảm và có hiệu ứng lan truyền cao. Những năm qua, BHTGVN luôn tích cực đẩy mạnh công tác tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng dưới nhiều hình thức đa dạng. Chính sách BHTG ngày càng đi vào cuộc sống, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa nơi người dân ít được tiếp cận với thông tin và cũng là những đối tượng dễ bị tổn thương nhất. Nắm bắt kịp thời xu thế Cách mạng công nghiệp 4.0, BHTGVN tích cực đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chủ động hoàn thiện Dự án “Hệ thống thông tin quản lý và hiện đại hóa ngân hàng” hợp phần BHTGVN để ngày càng tối ưu hóa hiệu quả hoạt động của tổ chức trên nền tảng công nghệ hiện đại và tiệm cận thông lệ quốc tế.

Những năm qua, BHTGVN không những chứng tỏ vai trò ngày càng quan trọng trong hệ thống tài chính quốc gia, mà còn phát huy vị thế, uy tín của tổ chức đối với các đối tác quốc tế. Là thành viên tích cực của Hiệp hội BHTG Quốc tế (IADI), Ủy ban châu Á - Thái Bình Dương (APRC), những đóng góp thiết thực của BHTGVN đã góp phần đẩy mạnh mối quan hệ hợp tác chặt chẽ với các tổ chức BHTG trên thế giới, từ đó giúp BHTGVN tận dụng được kiến thức và kinh nghiệm quốc tế để ngày càng hoàn thiện mô hình BHTG hiệu quả tại Việt Nam.

Vững bước tới  tương lai

Có thể thấy, sự phát triển của BHTGVN gắn liền với sự phát triển lớn mạnh của hệ thống TCTD, góp phần duy trì ổn định hệ thống, bảo vệ quyền lợi của người gửi tiền. Mọi hoạt động của BHTGVN đều nhằm thực hiện tốt mục tiêu này, phù hợp với định hướng tổng thể Chiến lược phát triển ngành Ngân hàng và thực tiễn tại Việt Nam cũng như đáp ứng các thông lệ quốc tế về BHTG.

Đặc biệt, trong bối cảnh Chính phủ và NHNN đang quyết liệt tái cơ cấu hệ thống các TCTD gắn với xử lý nợ xấu, BHTGVN được giao thêm nhiều nhiệm vụ mới, trong đó có việc hỗ trợ tài chính, xử lý khó khăn của các QTDND; tăng cường vai trò tham gia, hỗ trợ chức năng kiểm tra, giám sát của NHNN đối với các QTDND và nghiên cứu đề xuất việc sửa đổi Luật BHTG để sử dụng nguồn kết dư phí BHTG vào việc xử lý các TCTD yếu kém. Đây là vận hội mới nhưng cũng là thử thách mới đối với tổ chức BHTG ở tuổi 20 và kiến tạo nên tương lai bền vững.

Phát huy mạnh mẽ nội lực để vững bước trong giai đoạn phát triển mới, Ban lãnh đạo BHTGVN đề ra định hướng:

Chủ động triển khai “Chiến lược phát triển BHTGVN đến năm 2025, tầm nhìn đến 2030” ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Bên cạnh đó, BHTGVN sẽ tập trung nguồn lực triển khai có hiệu quả các nghiệp vụ BHTG, tăng cường giám sát, kiểm tra các tổ chức tham gia BHTG để ngăn ngừa rủi ro, bảo đảm hoạt động an toàn lành mạnh của các TCTD, bảo vệ tốt quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền.

Nghiên cứu đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật BHTG nhằm tạo cơ sở pháp lý để BHTGVN ngày càng phát huy vai trò tích cực của mình trong tiến trình này; đồng thời tăng cường  quản lý có hiệu quả và nâng cao năng lực tài chính để sẵn sàng chi trả tiền gửi cho người gửi tiền khi cần thiết; xây dựng nền tảng vững chắc phục vụ việc hỗ trợ có hiệu quả quá trình tái cơ cấu hệ thống các TCTD thông qua hoạt động hỗ trợ tài chính đối với các tổ chức tham gia BHTG tạm thời gặp khó khăn về thanh khoản.

Đặc biệt, tầm quan trọng của tuyên truyền chính sách ngày càng được đề cao khi xảy ra sự cố tại các QTDND, niềm tin được củng cố, nguy cơ rủi ro từ đó được ngăn chặn.

Tích cực nâng cao chất lượng hoạt động, hiện đại hóa quy trình nghiệp vụ, ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại; đổi mới sáng tạo đi đôi với phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; đẩy mạnh hợp tác trong nước, quốc tế để đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ ngày càng cao, đồng thời phát triển hệ thống BHTG hiệu quả theo thông lệ quốc tế.