Nhóm ngành nhiệt điện: Nơi lãi nghìn tỷ, nơi lỗ ròng

Theo báo cáo Chiến lược đầu tư năm 2021 của Công ty chứng khoán VNDirect, trong 10 tháng đầu năm 2020, tiêu thụ điện của Việt Nam giảm 2,3% do các hoạt động sản xuất bị đình trệ trong các đợt giãn cách xã hội do COVID-19 (hai lần vào tháng 4/2020 và tháng 8/2020). VNDirect cho rằng tăng trưởng nhu cầu điện sẽ giảm xuống mức 6,0% trong 2020 so với 9,1% trong 2019. Tuy nhiên, kết quả kinh doanh của một số doanh nghiệp trong nhóm ngành nhiệt điện có sự phân hóa rõ rệt, có doanh nghiệp báo lãi lớn cũng có doanh nghiệp tiếp tục gia tăng số lỗ lũy kế.

Theo báo cáo tài chính quý IV/2020, Nhiệt điện Hải Phòng (mã Upcom HND) đạt  doanh thu 2.428 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế là 531 tỷ đồng.

Lũy kế năm 2020, Nhiệt điện Hải Phòng đạt doanh thu 10.865 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 1.451 tỷ đồng, EPS đạt 2.903 đồng. Lợi nhuận năm 2020 tăng 23,8% so với năm 2019.

Trong đó, giá vốn hàng bán giảm 577 tỷ đồng, chi phí quản lý doanh nghiệp giảm 37 tỷ đồng, chi phí tài chính chủ yếu là chi phí lãi vay giảm 115 tỷ đồng đã góp phần gia tăng lợi nhuận của Nhiệt điện Hải Phòng. Công ty có 1.440 tỷ đồng vay và nợ thuê tài chính ngắn hạn, 1.989 tỷ đồng vay và nợ thuê tài chính dài hạn.

Trên thị trường, giá cổ phiếu HND đang giao dịch quanh mức 20.000 đồng/cổ phiếu. Ngay trong tháng 1/2021, Nhiệt điện Hải Phòng đã tạm ứng cổ tức năm 2020 cho các cổ đông với mức cổ tức 2,5% (một cổ phiếu nhận được 250 đồng).

Trong năm 2020, SCIC đã đưa ra chào bán cạnh tranh 45 triệu cổ phần của Nhiệt điện Hải Phòng, tương ứng với 9%, giá khởi điểm 26.000 đồng/cổ phần. Tuy nhiên, phiên chào bán không thành công do không có nhà đầu tư nào đăng ký tham gia.

Về cơ cấu cổ đông, Nhiệt điện Hải Phòng có 4 cổ đông lớn sở hữu đến 93,18% vốn điều lệ công ty. Trong đó ngoài SCIC còn có Tổng công ty phát điện 2 (51%), CTCP Nhiệt điện Phả Lại (25,97%) và Tổng công ty điện lực TKV – CTCP (7,21%).

Đối với Công ty cổ phần Nhiệt điện Phả Lại (mã Hose: PPC), quý IV/2020, Công ty có doanh thu 1.872 tỷ đồng chỉ bằng 82% so với quý IV/2019, lợi nhuận sau thuế đạt 502 tỷ đồng, tăng nhẹ so với mức 484 tỷ đồng của cùng kỳ năm ngoái. Lũy kế cả năm 2020, công ty đạt doanh thu 7.929 tỷ đồng, giảm nhẹ so với 8.182 tỷ đồng của năm ngoái, lợi nhuận cũng giảm từ 1.260 tỷ đồng xuống còn 1.007 tỷ đồng.

Đáng chú ý, trong năm 2020, Nhiệt điện Phả Lại có một tranh chấp dân sự với Công ty TNHH Quản lý quỹ Bảo Việt và đã được giải quyết ở cấp phúc thẩm. Theo đó, năm 2007, Nhiệt điện Phả Lại ủy thác quản lý danh mục đầu tư với Công ty Quản lý quỹ Bảo Việt, số tiền 150 tỷ đồng. Quá trình thực hiện giao dịch này, Công ty Quản lý quỹ Bảo Việt đã đầu tư vào Công ty cho thuê tài chính ALC II.

Sau đó, tại ALCII đã xảy ra nhiều vi phạm nghiêm trọng dẫn đến vụ án hình sự và cuối cùng bị phá sản. Khoản đầu tư vào Công ty cho thuê tài chính ALC II không thể thu hồi. Điều này dẫn đến tranh chấp giữa Nhiệt điện Phả Lại và Công ty Quản lý quỹ Bảo Việt. Bản án phúc thẩm có hiệu lực kể từ ngày tuyên án đã chấp nhận yêu cầu khởi kiện của Nhiệt điện Phả Lại, buộc Công ty Quản lý quỹ Bảo Việt phải trả nốt số tiền hơn 14 tỷ đồng cho Nhiệt điện Phả Lại.

Trái ngược với khoản lãi nghìn tỷ của một số doanh nghiệp cùng nhóm ngành, Công ty cổ phần Nhiệt điện Cẩm Phả (mã Upcom: NCP) bất ngờ báo lỗ hơn 580 tỷ đồng. Quý IV/2020, Công ty đạt doanh thu 1.132 tỷ đồng, tăng nhẹ so với 1.040 tỷ đồng cùng kỳ năm ngoái, lỗ 464 tỷ đồng trong khi cùng kỳ năm ngoái lãi 82 tỷ đồng.

Lũy kế cả năm, công ty đạt doanh thu 4.230 tỷ đồng, tăng 5% so với năm ngoái, lỗ 580 tỷ đồng trong khi năm ngoái vẫn có lãi hơn 2 tỷ đồng. Số lỗ 580 tỷ đồng năm 2020 cũng làm cho khoản lỗ lũy kế chưa phân phối đến hết năm của công ty tăng lên đến 1.653 tỷ đồng. Vốn chủ sở hữu còn hơn 316 tỷ đồng trong khi vốn góp chủ sở hữu gần 1.970 tỷ đồng.

So với năm 2019, giá vốn hàng bán của Nhiệt điện Cẩm Phả tăng thêm 325 tỷ đồng dẫn đến lợi nhuận gộp mất gần 100 tỷ đồng, chi phí tài chính là 775 tỷ đồng, tăng hơn gấp đôi so với năm ngoái, đồng thời mất đi hơn 18 tỷ đồng thu nhập khác. Các yếu tố này đều góp phần làm nên khoản lỗ 580 tỷ đồng.