Rửa tiền trong thế giới kỹ thuật số

Sự phổ biến của các trang web ngang hàng, ngân hàng trực tuyến và tiền điện tử đang có tác động rất lớn đến cách thức bọn tội phạm rửa sạch tiền thu được từ các hoạt động bất hợp pháp.

Rửa tiền qua thương mại điện tử

Thương mại điện tử hiện đại đang  châm ngòi các mánh khóe rửa tiền sử dụng các trang web hợp pháp làm nơi thanh toán. Điều này có nghĩa là tội phạm có thể thực hiện mua hàng bất hợp pháp trực tuyến và dưới dạng các giao dịch hợp pháp trên bảng sao kê ngân hàng.

Tiền bẩn được chuyển thẳng đến các trang thương mại  trực tuyến,  hoặc có thể chuyển tiền qua các hệ sinh thái thanh toán hợp pháp khác cho các mục đích hình sự như tài trợ cho hoạt động khủng bố.

Năm ngoái, người ta đã cáo buộc một nhân viên ISIS ở Mỹ đã giả vờ bán máy in trên eBay để thực hiện hành vi rửa tiền. Người này đã nhận được các khoản thanh toán cho các giao dịch "giả mạo" này từ tài khoản ở nước ngoài thông qua PayPal.

Thị trường ngang hàng

Một số thị trường lớn trên Internet đang bị những kẻ rửa tiền khai thác nhờ hệ thống thanh toán trực tuyến dễ sử dụng và có quy mô toàn cầu (cho phép bọn tội phạm ẩn nấp trong hàng ngàn người dùng khác).

Năm 2017, các báo cáo đã phát hiện ra bọn tội phạm đã đặt chỗ ở giả tại ứng dụng đặt phòng Airbnb với các máy chủ đồng lõa để rửa tiền bẩn. Tội phạm đã sử dụng thẻ tín dụng bị đánh cắp để đặt phòng thông qua nền tảng ngang hàng và trả tiền cho “lưu trú”  trực tuyến, biến số tiền kiếm được bất hợp pháp thành thu nhập hợp pháp. Các nguồn tin tiết lộ rằng một số diễn đàn trực tuyến của một nước Đông Âu liên kết tội phạm với các máy chủ tham nhũng, cho phép chúng nhanh chóng và dễ dàng rửa tiền, trong nhiều trường hợp xuyên biên giới.

Một kế hoạch tương tự đã được phát hiện với những kẻ lừa đảo rửa tiền thông qua các giao dịch giả mạo Uber. Tại đây, những người trung gian sử dụng thẻ tín dụng bị đánh cắp để đặt “những chuyến xe ma” - những chuyến đi không bao giờ thực sự xảy ra. Những người trung gian và tài xế cắt lại phần của số tiền đã được rửa với khách hàng.

Sự dễ dàng rửa tiền trên thế giới trực tuyến  khiến các cơ quan giám sát rất khó khăn trong việc kiểm soát các giao dịch ngang hàng trên nhiều lãnh thổ.

Lừa đảo trên truyền thông xã hội

Một số báo cáo gần đây đã nhấn mạnh rằng phương tiện truyền thông xã hội đang ngày càng được sử dụng để tuyển dụng những người trẻ tuổi như những “con la chở tiền”. Báo cáo hàng năm từ cơ quan phòng chống gian lận Cifas cho thấy số lượng người trong độ tuổi  từ 14 đến 24 tuổi cho phép tài khoản ngân hàng của họ được sử dụng để di chuyển số tiền kiếm được đã lên tới  32.000 trong năm 2017, tăng 27% so với năm 2016.

Chủ tài khoản trẻ tuổi bị dụ dỗ vào các chương trình thông qua hình ảnh của những người thích lối sống đắt tiền, được quảng bá trên phương tiện truyền thông xã hội. Phương tiện truyền thông xã hội ngày càng được sử dụng để tuyển dụng những “con la chở tiền” vô tình thông qua những lời đề nghị kiếm tiền nhanh chóng hoặc những lời mời làm việc giả. WhatsApp cũng là một phương thức liên lạc được sử dụng bởi bọn tội phạm để liên lạc với các nạn nhân.

Quy mô của vấn đề

Rửa tiền thông qua các nền tảng trực tuyến rất hấp dẫn đối với bọn tội phạm vì sự đơn giản, tốc độ và chi phí thấp, cũng như phạm vi toàn cầu của nó. Sử dụng các nền tảng này, không cần phải tạo ra một doanh nghiệp giả hoặc danh tính khác, và không cần phải di chuyển hàng hóa để duy trì ảo tưởng về tính hợp pháp.

Doanh số thương mại điện tử bán lẻ trên toàn thế giới được ước tính lên tới 2,2 nghìn tỷ USD hàng năm (số liệu đến 2018), có thể là nơi để tội phạm che giấu các hoạt động rửa tiền của chúng trong số lượng lớn các giao dịch hợp pháp. Tương tự như vậy, sự gia tăng của tiền điện tử và các nền tảng thanh toán thay thế làm dấy lên mối lo ngại về các công nghệ như vậy có thể giúp việc rửa tiền  được dễ dàng hơn.

Giải pháp là kỹ thuật số

Thế giới kỹ thuật số ngày càng mở rộng đang mở ra những con đường mới cho bọn tội phạm sáng tạo rửa tiền theo những cách khác nhau. Nhưng chính công nghệ đang hỗ trợ rửa tiền cũng là giải pháp cho vấn đề này. Việc phát triển công nghệ giám sát các giao dịch đang giúp xác định các giao dịch đáng ngờ giữa khối lượng khổng lồ các khoản thanh toán và tương tác hợp pháp.

Phân tích dữ liệu lớn (big data analytics) đang được sử dụng bởi phần mềm giám sát theo ngữ cảnh để tạo liên kết giữa các giao dịch và các bên, qua các nguồn dữ liệu bên thứ ba và bên ngoài. Mục đích là để đặt mỗi giao dịch vào một bối cảnh rộng lớn hơn. Chỉ bằng cách nhìn vào mạng lưới rộng hơn này, các công ty mới có thể có được cái nhìn đầy đủ về khách hàng của họ và xác định các giao dịch bất thường, bất hợp pháp một cách nhất quán và chính xác giữa hàng ngàn tương tác thực.