Sự cố thẻ Eximbank: Không nên đánh đồng mà lãng quên lợi ích từ thẻ tín dụng ngân hàng

Chỉ là tai nạn nghề nghiệp

Những ngày qua, báo chí và dư luận xã hội xôn xao về vụ việc khách hàng Phạm Huy Anh ở Quảng Ninh có khoản nợ thẻ tín dụng 8,5 triệu đồng từ năm 2013, tính đến năm 2023 nợ đã tăng lên con số bất thường là 8,8 tỷ đồng. Những phản ứng từ dư luận đang gây ảnh hưởng tiêu cực tới thị trường thẻ ngân hàng, cùng quá trình thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt.

Trên thực tế, sự vụ tại Eximbank vừa qua chỉ là tai nạn nghề nghiệp bởi theo lý giải của ông Nguyễn Hồ Hoàng Vũ, Phó Tổng Giám đốc Eximbank tại cuộc họp báo với báo chí chiều ngày 21/3, đối với sản phẩm thẻ tín dụng quốc tế, ngân hàng trước khi đưa ra chính sách về lãi và phí đều tham khảo các thông lệ trên thị trường, cũng như các sản phẩm của các ngân hàng tương đồng và có xét đến yếu tố cạnh tranh.

Ở trường hợp của khách hàng Phạm Huy Anh, nợ thẻ quá hạn đến 11 năm, quy trình thông thường thì cán bộ xử lý thẻ của ngân hàng phải căn cứ tình hình nợ để đề xuất cấp lãnh đạo một mức thu phí trước khi làm việc với khách hàng. Ông Nguyễn Hồ Hoàng Vũ cho biết, để xảy ra vụ việc này là do cán bộ thực hiện công tác xử lý nợ đã không thực hiện theo quy trình, mà gửi một thông báo hết sức máy móc đến khách hàng, dẫn đến sự bức xúc của khách hàng.

"Chúng tôi rất lấy làm tiếc về sự việc xảy ra và đã rất tích cực làm việc với khách hàng. Sáng ngày 19/3, đại diện của Eximbank đã gặp gỡ khách hàng và cùng trao đổi thẳng thắn trên tinh thần hợp tác, thấu hiểu và chia sẻ", ông Hồ Hoàng Vũ thông tin và khẳng định: "Chắc chắn là sẽ không có chuyện ngân hàng thu phí 8,8 tỷ đồng mà sẽ tính toán mức hợp lý".

Nhiều lợi ích nhưng cần sử dụng hiệu quả và an toàn

Với những lợi ích (an toàn, giải pháp dự phòng tài chính hữu hiệu, chi tiêu ngắn hạn được miễn lãi, thuận tiện khi thanh toán, quản lý chi tiêu dễ dàng…) thẻ tín dụng góp phần thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt.

Thẻ tín dụng góp phần giúp chủ thẻ quản lý tài chính khoa học, bởi khi thanh toán bằng thẻ tín dụng, tất cả giao dịch được lưu lại và gửi đến chủ thẻ mỗi tháng dưới dạng sao kê. Các chủ thẻ cũng có thể kiểm tra các giao dịch ngay trên smartphone thông qua ứng dụng của ngân hàng. Trong khi sử dụng tiền mặt, người dùng khó có thể nhớ hết các chi tiêu, thậm chí có lúc tiêu quá số tiền cho phép.

Lợi ích vượt xa tiền mặt của một chiếc thẻ tín dụng là khả năng huy động tiền ngay cả khi khách hàng “rỗng túi”. Khi phát sinh nhu cầu cần chi tiêu ngay, chủ thẻ tín dụng không cần đi vay mượn người thân, đồng nghiệp mà đã có nguồn vốn theo hạn mức với ưu đãi miễn lãi lên đến 45 ngày hoặc hơn tùy theo quy định của ngân hàng, thậm chí có nhiều loại thẻ còn được tham gia trả góp lãi suất 0% cho mọi giao dịch. Ngoài ra, tùy theo loại thẻ tín dụng, chủ thẻ còn nhận được nhiều ưu đãi hoàn tiền và quà tặng từ ngân hàng…

Cũng như trên thế giới, thẻ tín dụng ở thị trường Việt Nam có lãi suất thường cao hơn lãi suất vay tiêu dùng. Vì với thẻ tín dụng, nó vừa là một phương tiện cung cấp tín dụng cho khách hàng, vừa là một phương tiện thanh toán, kèm theo đó ngân hàng cũng cung cấp rất nhiều ưu đãi gắn với sản phẩm thẻ tín dụng. Để khách hàng nắm rõ lãi suất và phí thẻ, trước khi cấp thẻ các ngân hàng đều tư vấn rõ với khách hàng, ngoài ra, biểu lãi suất và phí đều được cập nhật và niêm yết công khai trên các website ngân hàng.

Bà Nguyễn Hồng Thanh - Trưởng Tiểu ban chính sách - Chi hội thẻ, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cho biết, thẻ tín dụng là hình thức chi tiêu trước, trả tiền sau và có thời gian ân hạn miễn lãi lên đến 45 - 55 ngày. Đây là một ưu đãi rất lớn cho khách hàng và khách hàng khi sử dụng thẻ hoàn toàn có thể dựa vào ưu đãi này để tận dụng ứng vốn của ngân hàng mà không phải trả lãi cho ngân hàng. Cụ thể, khách hàng có thể theo dõi bảng sao kê hàng tháng mà ngân hàng gửi và khi khách hàng thanh toán đầy đủ số tiền dư nợ sao kê vào đúng thời hạn thanh toán theo quy định của ngân hàng thì được hoàn toàn miễn lãi cho tất cả giao dịch đã chi tiêu.

Dưới góc độ cơ quan quản lý, ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chi nhánh TP. Hồ Chí Minh cũng nhấn mạnh, thẻ tín dụng là loại thẻ ngân hàng cho phép khách hàng chi tiêu trước, trả tiền sau trong một khoảng thời gian quy định để khách hàng trả nợ mà không phải chịu lãi suất. Sau thời gian này, ngân hàng sẽ tính lãi suất phạt trả chậm theo quy định.

Về bản chất đây là khoản tiền khách hàng vay và với ưu điểm không phải trả lãi vay trong một khoảng thời gian nhất định, vì vậy sử dụng thẻ tín dụng cũng mang lại sự tiện ích và lợi ích tốt cho khách hàng, trong chi tiêu và tiêu dùng cá nhân và mang lại lợi ích chung trong nền kinh tế: khách hàng, ngân hàng và nền kinh tế khi tiếp cận những lợi ích về kích thích tiêu dùng, kích thích thương mại, dịch vụ và du lịch phát triển; kích thích các dịch vụ ngân hàng phát triển… nếu thẻ tín dụng được khách hàng sử dụng hiệu quả và đúng quy định.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Đức Lệnh cũng lưu ý, tiền trên tài khoản thẻ để thanh toán, sử dụng là tiền ngân hàng ứng trước, tiền vay ngân hàng. Vì vậy khách hàng phải có trách nhiệm hoàn trả và về mặt pháp lý khách hàng sử dụng thẻ tín dụng phải tuân thủ theo quy định về quy chế cho vay của NHNN (các điều khoản quy định liên quan đến thẻ tín dụng tại thông tư 39/2016/ TT -NHNN).

Bà Thanh cũng cho biết, khi khách hàng không thanh toán đúng hạn thì sẽ phát sinh lãi và lãi đó khách hàng có thể theo dõi trên hướng dẫn của ngân hàng. “Thông thường các ngân hàng tính trên giá trị giao dịch gốc, không có tình trạng lãi chồng lãi”, bà Thanh nhấn mạnh.

Việc chậm trả không chỉ khiến số tiền khách hàng phải trả tăng lên, mà còn ảnh hưởng đến điểm tín dụng cá nhân của khách hàng khi khoản chi tiêu đó chuyển thành nợ xấu. Do vậy, bà Thanh lưu ý, khách hàng nên thanh toán đầy đủ, đúng hạn thì điểm hành vi, điểm tín dụng sẽ được lưu trên hệ thống và được ghi nhận. Sau đó, trong tương lai, khi có nhu cầu tài chính khác nhau phục vụ mua nhà, mua ô tô, các khoản vay đó dựa trên điểm tín nhiệm xây dựng được từ quá trình sử dụng thẻ tín dụng nên khách hàng có thể đăng ký khoản vay lớn hơn để phục vụ nhu cầu tài chính cá nhân của mình.