Thông tin tài khoản ngân hàng phục vụ cho việc giám sát các giao dịch với Google, Facebook, Youtube về Việt Nam

Ngân hàng chỉ cung cấp thông tin tài khoản khi có yêu cầu từ cơ quan thuế

Theo Nghị định 126/2020/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế, các ngân hàng thương mại (NHTM) có trách nhiệm cung cấp các thông tin về tài khoản thanh toán của người nộp thuế mở tại ngân hàng cho cơ quan quản lý thuế. Việc cung cấp thông tin về tài khoản theo quy định trên được thực hiện lần đầu trong thời gian 90 ngày kể từ ngày 5/12/2020 là ngày Nghị định 126 chính thức có hiệu lực thi hành; việc cập nhật các thông tin về tài khoản được thực hiện hàng tháng trong 10 ngày của tháng kế tiếp.

Nghị định 126 cũng quy định các NHTM khấu trừ, nộp thay nghĩa vụ thuế phải nộp của nhà cung cấp ở nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh dựa trên nền tảng số với tổ chức, cá nhân ở Việt Nam (sau đây gọi là nhà cung cấp ở nước ngoài).

Tại cuộc họp báo chuyên đề về Nghị định 126/2020/NĐ-CP diễn ra chiều ngày 1/12, ông Đặng Ngọc Minh - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế - cho biết, Luật Quản lý thuế số 38 (Khoản 2, Khoản 3 Điều 27) có quy định về trách nhiệm của NHTM trong vấn đề này. Căn cứ Luật Quản lý thuế, Nghị định 126 (Khoản 2, Khoản 3 Điều 30) đã quy định, NHTM có trách nhiệm cung cấp các thông tin về tài khoản thanh toán của người nộp thuế mở tại ngân hàng cho cơ quan quản lý thuế.

Đồng thời, khấu trừ, nộp thay nghĩa vụ thuế phải nộp của nhà cung cấp ở nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh dựa trên nền tảng số với tổ chức, cá nhân ở Việt Nam.

Trách nhiệm của NHTM là chỉ cung cấp định danh tài khoản cho cơ quan thuế, như ngày mở, đóng tài khoản, mã số của người nộp thuế mà không phải là nội dung giao dịch, số dư tài khoản. Những thông tin này chỉ cần cung cấp khi cơ quan thuế có yêu cầu cụ thể.

Ông Đặng Ngọc Minh cho biết thêm, việc cung cấp thông tin không gây ảnh hưởng cho khách hàng, hay làm khó cho ngân hàng, vì sẽ có hướng dẫn cụ thể đảm bảo bí mật thông tin của người nộp thuế. Các thông tin tài khoản được cung cấp sẽ phục vụ cho việc giám sát các giao dịch xuyên biên giới của Google, Facebook, Youtube về Việt Nam. Khi tài khoản giao dịch của người Việt có phát sinh giao dịch nhưng cá nhân hoặc doanh nghiệp không nộp đúng, đủ, cơ quan thuế sẽ thực hiện các biện pháp quản lý.

Cùng với đó, cơ quan thuế sẽ hỗ trợ các NHTM trong việc gắn mã số thuế cá nhân đối với các khách hàng đã có thông tin định danh, xây dựng cơ sở dữ liệu hợp tác giữa ngân hàng và cơ quan thuế, từ đó có cơ sở để truy thu thuế, nhất là đối với những giao dịch thương mại điện tử, giao dịch xuyên biên giới.

Nhưng ngân hàng còn băn khoăn

Theo ghi nhận của phóng viên, có ngân hàng tỏ ra băn khoăn vì các quy định mới của Nghị định 126. Đại diện lãnh đạo một NHTM cho biết, khối lượng khách hàng, số lượng tài khoản rất lớn, lên tới hàng triệu tài khoản, tuy nhiên, Nghị định 126 lại chưa có hướng dẫn cụ thể về cách thức cung cấp, đầu mối để thực hiện.

Cũng tại Nghị định 126, NHTM có nghĩa vụ khấu trừ thuế thu nhập tại nguồn với các giao dịch điện tử, phát sinh của người nộp thuế liên quan các nhà cung cấp ở nước ngoài như: Facebook, Google, YouTube… Ngân hàng và các tổ chức trung gian thanh toán chỉ là đơn vị cung ứng dịch vụ thanh toán nên thiếu thông tin để xác định rằng khoản tiền nào là liên quan tới thu nhập của người nộp thuế phải xác định nghĩa vụ thuế. Điều này dẫn tới việc ngân hàng gặp rất nhiều khó khăn để thực hiện quy định của Nghị định 126.

Theo tìm hiểu của phóng viên thitruongtaichinhtiente.vn, Nghị định 126 quy định NHTM có trách nhiệm cung cấp các "Thông tin về tài khoản..." sau khi có đề nghị của cơ quan quản lý thuế. Theo qui định pháp luật về thuế thì các cơ quan quản lý thuế gồm nhiều đơn vị như: Tổng cục Thuế, Cục Thuế, Chi cục Thuế, Chi cục Thuế khu vực... Do vậy, để đảm bảo kết nối, báo cáo điện tử, bảo đảm kiểm soát an toàn, bảo mật... thì cần phải giao cho một cơ quan quản lý thuế có thẩm quyền thực hiện đưa ra đề nghị này.

Hiện các NHTM không yêu cầu chủ tài khoản cá nhân cung cấp thông tin mã số thuế. Việc cơ quan thuế yêu cầu cung cấp thông tin theo mã số thuế thì các ngân hàng sẽ gặp khó khăn. Trong trường hợp, NHTM phải yêu cầu khách hàng cung cấp mã số thuế thì việc này cần có thời gian để thu thập, ghi nhận, cập nhật trên hệ thống dữ liệu. Vì vậy, cơ quan thuế cần xem xét cách thức thực hiện để tạo thuận lợi cho cả 2 bên. 

Cũng theo quy định tại Nghị định 126, việc NHTM cung cấp thông tin giao dịch qua tài khoản, số dư tài khoản, số liệu giao dịch theo đề nghị của Thủ trưởng cơ quan quản lý thuế để phục vụ cho mục đích thanh tra, kiểm tra xác định nghĩa vụ thuế phải nộp và thực hiện các biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế theo quy định của pháp luật về thuế.

Có ý kiến cho rằng về nguyên tắc, việc yêu cầu cung cấp thông tin cần phù hợp với việc cơ quan quản lý thuế công khai thông tin người nộp thuế theo qui định tại Điều 29 Nghị định 126. Theo đó, một số trường hợp phải công khai thông tin người nộp thuế bao gồm trốn thuế, tiếp tay cho hành vi trốn thuế, không nộp hồ sơ khai thuế theo quy định, các hành vi vi phạm pháp luật về thuế… Nếu không thuộc trường hợp công khai thông tin thì cơ quan quản lý thuế không được yêu cầu cung cấp thông tin.