Thủ tướng Phạm Minh Chính: Minh chứng rõ nét cho vị thế và sự lớn mạnh của các NHTM Việt Nam trong việc thu xếp vốn cho các dự án phức tạp và quy mô lớn

Chiều ngày 1/6, tại Hà Nội, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Lễ ký kết Hợp đồng cấp tín dụng tài trợ Dự án thành phần 3 – Các công trình thiết yếu trong Cảng hàng không thuộc Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế (CHKQT) Long Thành.

Hợp đồng cấp vốn tín dụng có tổng trị giá 1,8 tỷ USD do 3 ngân hàng thương mại (NHTM): Vietcombank (ngân hàng đầu mối thu xếp vốn), VietinBank và BIDV tài trợ. Trong đó, Vietcombank tài trợ 1 tỷ USD, VietinBank tài trợ 450 triệu USD, BIDV tài trợ 350 triệu USD.

Phát biểu ý kiến tại lễ ký, Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ vui mừng về tiến độ triển khai nhanh Dự án CHKQT Long Thành và đang nỗ lực triển khai ngay giai đoạn 2 của Dự án, chứng minh nếu chúng ta quyết tâm, nỗ lực lớn, tất cả vì lợi ích chung thì không gì không thể, không gì là không làm được; nêu rõ, Đảng, Nhà nước ta xác định xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng là 1 trong 3 khâu đột phá chiến lược để phát triển và hiện đại hóa đất nước.

Cụ thể, tập trung phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, trong đó hạ tầng giao thông (hệ thống đường bộ cao tốc, đường sắt, cảng biển, cảng hàng không…) là trụ cột quan trọng, tạo không gian phát triển mới, động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, đẩy mạnh đối ngoại, hội nhập quốc tế. Dự án này thể hiện tinh thần đi lên từ nội lực, lấy nội lực là cơ bản, chiến lược, lâu dài, quyết định.

Thủ tướng nhấn mạnh, dự án xây dựng CHKQT Long Thành là dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm của ngành Giao thông vận tải, là công trình cấp đặc biệt, có ý nghĩa quan trọng chiến lược đối với sự phát triển kinh tế - xã hội Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, cũng như với sự phát triển của ngành hàng không Việt Nam và kinh tế - xã hội đất nước ta trong những năm tới. Dự án đã được Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư từ năm 2015 với mục tiêu xây dựng sân bay Long Thành trở thành CHKQT quan trọng của quốc gia, với diện tích hơn 5.000 ha lớn nhất Việt Nam, công suất hoạt động đón 100 triệu hành khách và 5 triệu tấn hàng hóa/năm, áp dụng các công nghệ tiên tiến, hiện đại trong quản lý và vận hành. Đây sẽ là CHKQT thông minh và trở thành đô thị sân bay.

Theo đó, cùng với CHKQT Tân Sơn Nhất (mở rộng), CHKQT Long Thành sẽ tạo thành một cụm CHKQT hiện đại, có quy mô và sức chứa lớn, năng lực khai thác đồng bộ, chất lượng, trở thành trung tâm trung chuyển hàng không, logistics với tầm cỡ hàng đầu khu vực và quốc tế.

“Phát triển kinh tế hàng không ngày càng có vai trò quan trọng trong nền kinh tế. Chúng ta có đủ năng lực, điều kiện để phát triển hệ thống này trong thời gian tới. vấn đề là có tìm ra cơ chế, chính sách hợp lý, quyết tâm làm hay không? Phải quyết tâm với tinh thần "chỉ bàn làm, không bàn lùi"”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng cho biết, năm 2020, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt quyết định đầu tư giai đoạn 1 cho dự án CHKQT Long Thành với quy mô 1 đường cất hạ cánh, 1 nhà ga hành khách, công suất vận chuyển 25 triệu hành khách và 1,2 triệu tấn hàng hóa/năm. Trong đó, ACV được giao là chủ đầu tư Dự án thành phần 3 - “Các công trình thiết yếu trong Cảng hàng không” - thành phần đặc biệt quan trọng, có quy mô lớn và tính chất kỹ thuật công nghệ phức tạp nhất đối với toàn bộ giai đoạn 1 của Dự án xây dựng CHKQT Long Thành. Tổng mức đầu tư khái toán cho toàn bộ sân bay Long Thành là hơn 16 tỷ USD, chia thành 3 giai đoạn. Tổng vốn đầu tư cho giai đoạn 1 là hơn 5,4 tỷ USD, trong đó dự án thành phần 3 có nhu cầu vay vốn tính đến ngày 13/12/2023 là 1,8 tỷ USD (33%).

Trên cơ sở được chủ đầu tư ACV chỉ định là ngân hàng đầu mối thu xếp vốn cho Dự án thành phần 3 thuộc giai đoạn 1 của Dự án xây dựng CHKQT Long Thành, Vietcombank đã cùng các ngân hàng hợp vốn là VietinBank, BIDV triển khai thẩm định, trình Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) chấp thuận chủ trương cho vay bằng ngoại tệ trung dài hạn đối với Dự án với tổng giá trị tài trợ rất lớn là 1,8 tỷ USD (trong đó, Vietcombank tham gia tài trợ 1 tỷ USD, VietinBank 450 triệu USD và BIDV 350 triệu USD).

Thủ tướng đánh giá: Kết quả này thể hiện một bước phát triển bứt phá của các NHTM trong nước về thu xếp vốn ngoại tệ cho khách hàng, cụ thể: đây là dự án có tổng số tiền tài trợ và đặc biệt là bằng ngoại tệ lớn nhất từ trước đến nay bởi các NHTM Việt Nam, đặc biệt là bởi các NHTM Nhà nước. Đồng thời, đây cũng là dự án đầu tiên được thu xếp hoàn toàn bằng nguồn vốn vay USD trung dài hạn từ các NHTM Việt Nam, với các điều kiện cạnh tranh hơn so với phương án vay vốn trực tiếp từ các định chế tài chính quốc tế.

Ngoài việc góp phần thúc đẩy tăng trưởng tín dụng an toàn và bền vững, khoản tài trợ 1,8 tỷ USD cho một dự án lớn như CHKQT Long Thành là minh chứng rõ nét cho vị thế và sự lớn mạnh của các NHTM Việt Nam trong việc thu xếp vốn cho các dự án phức tạp và quy mô lớn; đồng thời, tạo tiền lệ mới tích cực giúp khuyến khích, phát huy sự chủ động của các nhà đầu tư trong nước không phải phụ thuộc quá nhiều nguồn vốn vay nước ngoài trong thời gian tới.

“Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng nhiệt liệt hoan nghênh, biểu dương nỗ lực tích cực của NHNN, Bộ Tài chính, Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, các ngân hàng Vietcombank, VietinBank, BIDV cùng sự theo dõi, phối hợp chặt chẽ của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, đã nhanh chóng giúp thu xếp được số tiền tài trợ lớn 1,8 tỷ USD để hỗ trợ kịp thời cho Chủ đầu tư ACV thực hiện ký kết các hợp đồng thi công với nhà thầu, đáp ứng tiến độ triển khai Dự án theo yêu cầu, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ”, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh.

Tuy nhiên, Thủ tướng cũng lưu ý, đây mới chỉ là kết quả bước đầu, chúng ta tuyệt đối không được lơ là, chủ quan, “ngủ quên trên chiến thắng”. Trong thời gian tới, Thủ tướng đề nghị các đồng chí tiếp tục nêu cao tinh thần trách nhiệm, phát huy hơn nữa quyết tâm “chỉ bàn làm, không bàn lùi”, “đã nói là làm”, “làm đi đôi với nói”, “nói đi đôi với làm”, “vượt nắng, thắng mưa”, làm “3 ca, 4 kíp” để đẩy nhanh tiến độ thi công, nâng cao chất lượng hoàn thành các công trình, hạng mục của Dự án, đáp ứng và vượt các mục tiêu, chỉ tiêu đề ra.

Bên cạnh đó, Thủ tướng giao một số nhiệm vụ cụ thể đối với Bộ Giao thông vận tải, NHNN, Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và đầu tư, Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, các bộ, cơ quan liên quan, gồm:

Tập trung hơn nữa các nguồn lực phát triển các dự án hạ tầng chiến lược, nhất là các dự án đường bộ cao tốc, đường sắt tốc độ cao, sân bay, bến cảng, vừa góp phần tăng cường thu hút đầu tư, tạo năng lực sản xuất mới cho nền kinh tế; khơi thông huy động và sử dụng mọi nguồn vốn hợp pháp cho các dự án kết cấu hạ tầng chiến lược gồm vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước, vốn đầu tư xã hội, khu vực tư nhân, hợp tác công tư, đầu tư nước ngoài…, đặc biệt, cần huy động hiệu quả hơn nữa nguồn vốn còn rất lớn trong nhân dân cho phát triển sản xuất, kinh doanh, phục vụ các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội;

Rà soát, có cơ chế, chính sách phù hợp, hỗ trợ, thúc đẩy, khuyến khích các NHTM, tổ chức tín dụngcho vay vốn với điều kiện ưu đãi, phù hợp, đưa dòng vốn tín dụng vào các lĩnh vực ưu tiên như đầu tư phát triển hạ tầng, sản xuất, kinh doanh. Tiếp tục mở rộng hình thức tài trợ cho vay vốn, phát huy vai trò của các NHTM, trong đó nòng cốt là NHTM nhà nước cho vay vốn đối với các dự án lớn, có vai trò quan trọng trong nền kinh tế, góp phần chủ động nguồn lực và thu xếp vốn trong nước, giảm phụ thuộc nguồn vốn bên ngoài;

Tập trung quản lý các dự án hiệu quả, bảo đảm phát huy vai trò trách nhiệm của chủ đầu tư, bảo đảm yêu cầu chất lượng của dự án, vừa giúp các NHTM thu hồi vốn và lãi, bảo đảm phương châm cùng làm, cùng hưởng, cùng thắng và phát triển, góp phần xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng;

Đối với chủ đầu tư ACV và Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, Thủ tướng hoan nghênh nỗ lực của ACV thời gian qua. Thủ tướng yêu cầu ACV tiếp tục phối hợp, đồng hành cùng các ngân hàng hợp vốn triển khai Dự án CHKQT Long Thành đáp ứng cam kết vay vốn, giải ngân hiệu quả đúng tiến độ và đảm bảo chất lượng. Trong đó, đặc biệt lưu ý khớp nối tiến độ, thời gian hoàn thành các gói thầu còn lại để tránh xung đột, giao cắt trong quá trình thi công, bảo đảm tính liên kết và tiến độ của cả dự án. Sớm nghiên cứu, đề xuất phương án triển khai công tác chuẩn bị phục vụ thi công giai đoạn 2 để không làm ảnh hưởng đến hoạt động khai thác của giai đoạn 1, trên cơ sở điều chỉnh chủ trương đầu tư giai đoạn 1;

Đối với các NHTM Việt Nam (Vietcombank, VietinBank, BIDV) và NHNN, Thủ tướng yêu cầu NHNN chỉ đạo và thúc đẩy các NHTM tham gia các dự án trọng điểm; các NHTM nhà nước nói riêng và ngành Ngân hàng nói chung tiếp tục nghiên cứu, tham gia thu xếp vốn cho các dự án quan trọng quốc gia; khuyến khích nhà đầu tư trong nước phát huy tinh thần chủ động, nâng cao tính tự chủ, hợp tác đầu tư phát triển.

NHNN tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng cung ứng dịch vụ ngoại hối theo quy định của pháp luật; đồng thời, phải có kiểm tra, giám sát hoạt động ngoại hối nhằm ổn định giá trị đồng tiền, tỷ giá và cải thiện cán cân thanh toán quốc tế, góp phần tăng cường ổn định kinh tế vĩ mô và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội;

Đối với Bộ Giao thông vận tải, Thủ tướng yêu cầu chịu trách nhiệm tổng điều phối, thực hiện kỷ cương, kỷ luật trong cập nhật, theo dõi tiến độ, kết nối toàn bộ các dự án thành phần; lưu ý bảo đảm tính tổng thể, khớp nối của các dự án thành phần với các gói thầu thi công hạ tầng giao thông kết nối CHKQT Long Thành với các tỉnh, thành phố. Chủ trì, chỉ đạo triển khai lựa chọn nhà đầu tư Dự án thành phần 4 “Các công trình khác”, đảm bảo đưa Dự án CHKQT Long Thành giai đoạn 1 vào khai thác vận hành đúng tiến độ đã cam kết.

Sớm báo cáo việc thực hiện chủ trương đầu tư xây dựng các khu tái định cư phục vụ dự án CHKQT Long Thành; nghiên cứu đề xuất điều chỉnh chủ trương đầu tư giai đoạn 1 để tận dụng hiệu quả nguồn lực nhằm chuẩn bị cho việc triển khai thi công giai đoạn 2 song song với giai đoạn 1 tại CHKQT Long Thành;

Đối với UBND tỉnh Đồng Nai: đẩy nhanh tiến độ công tác giải phóng mặt bằng để hoàn thành bàn giao mặt bằng; phải cam kết không làm chậm tiến độ thi công của dự án; đôn đốc hoàn thành giải phóng mặt bằng, di dời hạ tầng kỹ thuật đối với 2 tuyến giao thông kết nối và 2 tuyến thoát nước nằm ngoài ranh giới dự án, trong đó tuyến giao thông kết nối số 1 là tuyến huyết mạch đảm bảo công tác vận chuyển hàng hóa, vật tư, thiết bị thi công phục vụ thi công nhà ga hành khách và các hạng mục công trình khác. Tăng cường làm việc trực tiếp với người dân, thực hiện công tác dân vận, nắm bắt tâm tư nguyện vọng, vận dụng linh hoạt, hiệu quả các quy định của pháp luật để giải quyết các khiếu nại, kiến nghị...

Thủ tướng tin tưởng, với quyết tâm, trí tuệ, tinh thần đoàn kết, đổi mới sáng tạo của chủ đầu tư ACV và liên danh nhà thầu cho dự án CHKQT Long Thành, cùng sự đồng hành, hỗ trợ, phối hợp chặt chẽ của NHTM tài trợ vốn dưới sự chỉ đạo NHNN, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, Bộ Giao thông vận tải, UBND tỉnh Đồng Nai và các cơ quan liên quan, chúng ta nhất định sẽ hoàn thành thi công và khai thác kỹ thuật đường cất hạ cánh của sân bay Long Thành trước ngày 30/4/2025 (vượt tiến độ 3 tháng so hợp đồng), lập thành tích xuất sắc chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), tiến đến 6 tháng đầu năm 2026, tập trung hoàn thành, bàn giao đưa vào khai thác toàn bộ Dự án CHKQT Long Thành, đi đôi với việc bảo đảm chất lượng, yêu cầu kỹ mỹ thuật, an toàn lao động, vệ sinh môi trường…; đặc biệt quan tâm, có chính sách hỗ trợ, động viên cán bộ, kỹ sư, công nhân làm việc ngày đêm "3 ca, 4 kíp".

Thủ tướng đánh giá cao việc phối hợp thu xếp vốn thành công vừa qua của 3 ngân hàng Vietcombank, VietinBank và BIDV cho dự án CHKQT Long Thành và tin tưởng rằng, đây sẽ là bước khởi đầu tích cực, tạo tiền đề quan trọng để khuyến khích các NHTM Việt Nam tiếp tục chủ động hợp tác trong các dự án lớn, quan trọng quốc gia, góp phần nâng cao uy tín, vị thế của ngành Ngân hàng Việt Nam và vai trò chủ đạo của các doanh nghiệp Nhà nước đối với sự nghiệp phát triển đất nước.