Giá trị trái phiếu doanh nghiệp giảm mạnh

Báo cáo Thị trường TPDN tháng 8/2020 vừa được Công ty CP Chứng khoán VNDIRECT công bố cho biết, trong tháng 7/2020, tổng giá trị TPDN phát hành ra thị trường đạt 26.945 tỷ đồng, giảm 41,1% so với tháng trước, trong đó có 19.944 tỷ đồng phát hành riêng lẻ (giảm 56,4% so với tháng trước) và 7.000 tỷ đồng phát hành ra công chúng. Bên cạnh đó, dù giá trị TPDN riêng lẻ đăng ký phát hành tăng 23,7% so với tháng 6/2020 lên mức 75.592 tỷ đồng, tỷ lệ phát hành thành công chỉ đạt 26,4%, thấp hơn nhiều so với con số 74,9% của tháng trước.

Cơ cấu TPDN phát hành riêng lẻ theo ngành

Thống kê cho thấy, những doanh nghiệp có giá trị phát hành trái phiếu riêng lẻ lớn nhất trong tháng 7/2020 là: LienVietPostBank (3.000 tỷ đồng), HDBank (2.400 tỷ đồng) và Công ty CP bất động sản Mỹ (2.300 tỷ đồng).

Tỷ trọng nhà đầu tư tổ chức tham gia thị trường giảm nhẹ từ mức trung bình 90,8% trong 6 tháng đầu năm 2020 xuống 82,6% trong tháng 7/2020, tương ứng tỷ trọng các nhà đầu tư cá nhân tăng lên mức 17,4%, cao hơn so với mức trung bình 9,2% trong 6 tháng đầu năm.

Lũy kế 7 tháng đầu năm 2020, tổng giá trị TPDN phát hành thành công đạt 196.500 tỷ đồng, tăng 48,5% so với cùng kỳ năm ngoái, trong đó: Giá trị trái phiếu phát hành riêng lẻ đạt 179.500 tỷ đồng, tăng 37,0% so với cùng kỳ năm trước.

Có 2 nguyên nhân chính dẫn đến sự sụt giảm sức cầu đối với TPDN trong tháng 7 vừa qua, đó là:

Thứ nhất, kể từ đầu tháng 6/2020, Bộ Tài Chính liên tục phát đi cảnh báo rủi ro sau khi hoạt động phát hành TPDN tăng đột biến trong tháng 5/2020 và tỷ lệ nhà đầu tư cá nhân tham gia các đợt phát hành riêng lẻ có xu hướng tăng lên, điều này đã khiến tâm lý nhà đầu tư có phần thận trọng hơn trong tháng 6&7/2020.

Thứ hai, làn sóng COVID-19 thứ 2 bùng phát từ cuối tháng 7/2020 khiến nhu cầu nắm giữ tiền mặt tăng lên để phòng ngừa rủi ro, đặc biệt đối với các nhà đầu tư tổ chức (là chủ thể chính tham gia vào thị trường TPDN), làm giảm sức cầu đối với TPDN.

Bên cạnh đó, Luật Doanh Nghiệp sửa đổi được Quốc hội thông qua ngày 17/6/2020 sẽ chính thức “cấm cửa” các nhà đầu tư không chuyên mua bán TPDN phát hành riêng lẻ từ ngày 1/1/2021. Quyết định này có thể làm giảm sức cầu từ các nhà đầu tư cá nhân (vốn chủ yếu là các nhà đầu tư không chuyên) đối với các đợt phát hành trái phiếu riêng lẻ trong thời gian tới.

Ghi nhận từ thị trường cho thấy, trong tháng 7/2020, giá trị TPDN phát hành riêng lẻ của nhóm ngành Tài chính – Ngân hàng giảm 58,9% so với tháng trước, đạt 8.881 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 44,5% tổng giá trị phát hành riêng lẻ. Trong đó, chủ yếu là các ngân hàng với giá trị phát hành thành công đạt 8.134 tỷ đồng, còn lại 700 tỷ đồng từ Công ty CP Chứng khoán Rồng Việt (400 tỷ đồng) và Công ty CP Chứng khoán ACB (300 tỷ đồng).

Nhóm ngành Bất động sản ghi nhận giá trị phát hành thành công đạt 6.154 tỷ đồng, giảm 44,1% so với tháng trước và chiếm 30,9% tổng giá trị phát hành riêng lẻ. Trong đó, đáng chú ý là các đợt phát hành khối lượng lớn như: Công ty TNHH Saigon Glory (1.000 tỷ đồng), Công ty CP Tập đoàn Đầu tư Địa ốc No Va (500 tỷ đồng), Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Sunrise Việt Nam (500 tỷ đồng).

Nhóm tập đoàn đa ngành ghi nhận hoạt động phát hành TPDN tích cực hơn khi giá trị phát hành tăng 35,8% so với tháng trước, đạt 2.100 tỷ đồng, chiếm 10,5% tổng giá trị phát hành riêng lẻ. Tất cả các đợt phát hành đều thuộc về CTCP Tập đoàn Sovico (2.100 tỷ đồng)…

Lũy kế 7 tháng đầu năm 2020, nhóm Tài chính – Ngân hàng dẫn đầu với giá trị phát hành thành công là 58.700 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 32,7% tổng giá trị phát hành riêng lẻ. Đứng thứ 2 là nhóm ngành Bất động sản với giá trị phát hành đạt 47.646 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 26,5% tổng giá trị phát hành. Nhóm tập đoàn đa ngành có giá trị phát hành đạt mức 11.676 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 6,5%. Các ngành còn lại đạt mức 61.427 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 34,2%.

Lãi suất TPDN giảm mạnh

Số liệu thống kê cho thấy, lãi suất trái phiếu có xu hướng giảm ở các nhóm ngành, trừ nhóm Tài chính - Ngân hàng. Cụ thể, trong tháng 7/2020, các doanh nghiệp có xu hướng phát hành tập trung ở các kỳ hạn ngắn và trung hạn, bao gồm 37 đợt phát hành kỳ hạn 3 năm (tổng giá trị phát hành đạt 12.928 tỷ đồng) và 50 đợt phát hành kỳ hạn 5 năm (tổng giá trị phát hành đạt 2.364 tỷ đồng). Toàn bộ 50 đợt phát hành kỳ hạn 5 năm đều đến từ CTCP Bất động sản Mỹ.

Còn đối với nhóm ngành Tài chính - Ngân hàng. Tháng 7/2020 vừa qua có 19 đợt phát hành, trong đó 11 đợt tập trung ở kỳ hạn 3 năm trở xuống. Lãi suất của nhóm Tài chính – Ngân hàng trong tháng này dao động trong khoảng từ 5,8 - 9,0%. Lãi suất trái phiếu cao nhất thuộc về Chứng khoán Rồng Việt (9,0%), tiếp đến là Ngân hàng TMCP Tiên Phong (8,9%)… Lãi suất bình quân của nhóm Tài chính – Ngân hàng trong tháng 7/2020 đạt mức 6,4%, tăng 24 điểm cơ bản so với tháng 6/2020.

Trong tháng 7/2020, nhóm ngành bất động sản có 58 đợt phát hành, trong đó: kỳ hạn 3 và 5 năm chiếm tỷ trọng lớn nhất. Khoảng 50 đợt phát hành trong tháng có lãi suất từ 8,0 - 11,5%. Lãi suất cao nhất thuộc về trái phiếu của Công ty bất động sản Phát Đạt (13,0%), Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Sunrise Việt Nam (12,0%), Công ty CP Bất động sản Vĩnh Xuân (11,5%). Lãi suất bình quân của nhóm Bất động sản trong tháng 7 đạt mức 9,9%, giảm tới 67 điểm cơ bản so với tháng 6/2020.

Với nhóm tập đoàn đa ngành: CTCP Tập đoàn Sovico phát hành 19 đợt trong tháng 7/2020, chủ yếu ở kỳ hạn 3 năm. Lãi suất dao động từ 9,0 - 10,0% và lãi suất bình quân đạt mức gần 10%, giảm 89 điểm cơ bản so với tháng 6/2020.

Tháng 7/2020 có 10 đợt phát hành của nhóm ngành khác, chủ yếu ở các kỳ hạn ngắn từ 1 - 3 năm. Lãi suất dao động từ 6 - 9%. Trong đó, cao nhất là CTCP Thương Tín Tàu Cuốc (11,0%), Công ty TNHH Điện Mặt Trời Trung Nam Thuận Nam (10,5%). Lãi suất bình quân của các nhóm ngành khác đạt mức 8,7%, giảm tới 170 điểm cơ bản so với tháng 6/2020.

Đánh giá chung, báo cáo của VNDIRECT cho biết, lãi suất TPDN bình quân của các đợt phát hành riêng lẻ trong tháng 7/2020 đang ở mức 8,05%; giảm 89 điểm cơ bản so với tháng 6/2020.