Ngày 15/7/2024, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) đã có buổi làm việc với Tổ chức thẻ quốc tế Visa. Tại buổi làm việc, Visa đã cập nhật các xu hướng gian lận thanh toán tại thị trường Việt Nam và một số khu vực trên thế giới.
Tham dự cuộc họp, về phía Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam có: ông Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký; ông Nguyễn Ngọc Quý, Trưởng Tiểu ban Quản lý rủi ro, Chi hội Thẻ Ngân hàng và một số thành viên của Tiểu ban Quản lý rủi ro.
Về phía Visa có: bà Đặng Tuyết Dung, Giám đốc Visa Việt Nam và Lào; ông Rahim Abdul, Giám đốc cấp cao Quản lý rủi ro, Visa Đông Nam Á; bà Nguyễn Thị Bá Linh, Giám đốc Quản lý Rủi ro, Visa Việt Nam và Lào; ông Kelvin Utomo, Giám đốc Sản phẩm và Giải pháp, Visa Việt Nam và Lào; ông Nguyễn Hữu Giáp, Trưởng ban Quan hệ Chính phủ, Visa Việt Nam và Lào.
Tại buổi làm việc, bà Nguyễn Thị Bá Linh, Giám đốc Quản lý Rủi ro, Visa Việt Nam đã cập nhật tình hình gian lận rủi ro thanh toán tại Việt Nam.
Theo đó, đối với hoạt động sử dụng thẻ (issuing), trong quý I/2024, tổng giá trị gian lận tại Việt Nam giảm 16% so với quý trước đó, nhưng tăng tới 139% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, hơn 99% các hành vi gian lận thực hiện thanh toán qua kênh CNP (card-not-present - giao dịch thanh toán mà trong giao dịch không có sự xuất hiện của chủ thẻ và thẻ, ví dụ thanh toán qua internet, điện thoại, email…). Các đối tượng lừa đảo tiếp cận và thực hiện hành vi gian lận chủ yếu qua loại hình dịch vụ quảng cáo (91,9%), nhà cung cấp sản phẩm số (1,7%), công ty du lịch (0,5%)…
Riêng với giao dịch xuyên biên giới, trong quý I/2024, tổng giá trị gian lận là 8,11 triệu USD, giảm 17% so với quý IV/2023. Tỷ lệ gian lận cũng giảm từ 66,1% trong quý cuối năm 2023 xuống 57,5% vào quý đầu năm nay…
Đối với hoạt động chấp nhận thẻ (acquiring), cả giá trị và tỷ lệ gian lận trong quý I/2024 đều giảm so với quý trước đó. Trong đó, 59% gian lận thực hiện qua kênh CP (card-present - giao dịch thanh toán mà trong giao dịch có sự xuất hiện của chủ thẻ và thẻ), 41% qua kênh CNP…
Theo đánh giá của Visa, Việt Nam làm tốt hơn các nước Đông Nam Á khác đối với giao dịch xuyên biên giới, đồng thời có sự cải thiện so với quý trước, tuy nhiên tỷ lệ gian lận thanh toán ở Việt Nam vẫn ở mức cao.
Từ các phân tích, đại diện Visa cũng đã đưa các rủi ro chính trong hoạt động thanh toán tại Việt Nam nói riêng và của Đông Nam Á nói chung đối với cả hoạt động sử dụng thẻ và hoạt động chấp nhận thẻ.
Ông Rahim Abdul, Giám đốc cấp cao Quản lý rủi ro, Visa Đông Nam Á cho biết, nhằm phòng chống các rủi ro gian lận thanh toán, cơ quan quản lý tại một số nước Đông Nam Á hoặc đã có quy định rõ ràng hoặc đưa ra khuyến nghị đối với ngân hàng phát hành chuyển từ xác thực SMS/OTP sang xác thực sinh trắc học, chẳng hạn ở Singapore hay chính tại Việt Nam.
“Có thể thấy, các cơ quan quản lý đã xác định được, khách hàng chính là mắt xích lớn nhất trong chuỗi thanh toán này. Chính vì vậy, họ đưa ra các giải pháp mạnh mẽ hơn để ngăn ngừa các hình thức gian lận đánh cắp thông tin từ khách hàng”, ông Rahim Abdul cho biết.
Bên cạnh đó, ông Rahim Abdul, đã chia sẻ tổng quan về các mối đe dọa hàng đầu trên không gian mạng đối với hoạt động thanh toán, bao gồm: các chiêu thức lừa đảo phổ biến, xu hướng và sự phát triển của các hình thức gian lận thanh toán mới, thống kê tỷ lệ gian lận tại các khu vực trên thế giới, thông tin về phần mềm lừa đảo và đánh cắp dữ liệu. Đồng thời, đưa ra các dự báo, cảnh báo nhằm ngăn chặn các cuộc tấn công số.
Tại buổi làm việc, bà Đặng Tuyết Dung, Giám đốc Visa Việt Nam và Lào, cho biết, đối với mỗi rủi ro, Visa đều có các giải pháp sát với các trường hợp xảy ra trong thực tiễn. Qua làm việc với các ngân hàng, Visa có giải pháp riêng cho từng ngân hàng, giúp hệ thống cảnh báo trong trường hợp xuất hiện giao dịch đáng ngờ…
Thời gian tới, Visa sẽ tiếp tục làm việc với Meta, Google và các đơn vị khác để nắm bắt, chủ động, cung cấp thông tin cho các ngân hàng nhằm hạn chế tình trạng lừa đảo thông qua quảng cáo. Đồng thời, đại diện Visa bày tỏ mong muốn có được sự phối hợp, trao đổi thông tin kịp thời của các ngân hàng dưới góc nhìn tổng thể và sự hỗ trợ từ Hiệp hội Ngân hàng trong công tác truyền thông.
Trao đổi tại cuộc họp, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký VNBA Nguyễn Quốc Hùng đánh giá cao nghiên cứu cập nhật, thông tin chi tiết về bức tranh rủi ro và gian lận thanh toán qua thẻ tại Việt Nam của Visa. Ông Nguyễn Quốc Hùng đồng thời khẳng định, gian lận trong hoạt động thanh toán hiện tại là một vấn đề cấp bách, đáng báo động, uy tín của ngành Ngân hàng cũng bị ảnh hưởng lớn do sự phát triển của các hành vi gian lận.
Do đó, các tổ chức tín dụng rất cần những giải pháp sát thực tiễn, hiệu quả, làm sao để quản trị, đánh giá rủi ro một cách tối ưu, từ đó vừa có thể bảo vệ khách hàng, vừa đảm bảo an toàn hệ thống, đồng thời vẫn nâng cao được trải nghiệm cho khách hàng mà vẫn cân bằng được bài toán chi phí.
Trên cơ sở đó, ông Nguyễn Quốc Hùng đề nghị Visa tiếp tục làm việc với Hiệp hội Ngân hàng và Chi hội thẻ Ngân hàng nhằm tăng cường truyền thông mạnh mẽ hơn nữa, cảnh báo rủi ro và gian lận thanh toán đến cơ quan quản lý, các ngân hàng, khách hàng và toàn xã hội. Đồng thời, đề nghị Visa bên cạnh việc tiếp tục làm việc trực tiếp với từng ngân hàng để có các giải pháp và hỗ trợ phù hợp, cần có thêm buổi họp chung để thống nhất, đồng bộ ý kiến của các ngân hàng về lộ trình triển khai các giải pháp…