Kết quả kinh doanh quý III: Lợi nhuận ngân hàng giảm tốc, "sàn diễn" thuộc về Thép và Dịch vụ tài chính

Theo ước tính của Công ty chứng khoán VNDIRECT, trong quý III/2021, tổng lợi nhuận của các công ty niêm yết trên ba sàn (HOSE, HNX, UPCOM) tăng 17,8% so với cùng kỳ, thấp hơn so với quý I/2021 và quý II/2021 lần lượt là 92,0% và 72,3%. Trong bối cảnh GDP quý III/2021 giảm 6,2% so với cùng kỳ trong bối cảnh giãn cách xã hội trên toàn quốc nghiêm ngặt, việc tổng lợi nhuận của các công ty niêm yết vẫn tăng là điều khá bất ngờ. Lợi nhuận lũy kế 9 tháng đầu năm 2021 tăng mạnh 54,6% so với cùng kỳ. Trong 51 công ty VNDIRECT xem xét, 53% doanh nghiệp có lợi nhuận theo sát dự phòng, 18% vượt kỳ vọng và 29% thấp hơn dự phòng.

Các doanh nghiệp thép hưởng lợi từ cả sản lượng tăng và giá bán bình quân cao hơn, ghi nhận mức tăng trưởng lợi nhuận 17,2% so với cùng kỳ trong quý III/2021. Với các doanh nghiệp dịch vụ tài chính (chủ yếu là các công ty chứng khoán), lợi nhuận quý III/2021 tăng 119,3% so với cùng kỳ trong bối cảnh thị trường chứng khoán tăng mạnh cả về điểm số lẫn thanh khoản. Lợi nhuân quý III/2021 của ngành ngân hàng giảm tốc, ghi nhận tăng trưởng chỉ đạt 13,1% so với cùng kỳ so với mức tăng 79,0% và 34,3% so với cùng kỳ trong quý I/2021 và quý II/2021 do các ngân hàng tăng trưởng tín dụng chậm lại và tăng trích lập dự phòng. Lợi nhuận ngành Bất động sản chỉ tăng 6% so với cùng kỳ, thấp hơn so với mức 96% trong quý II/2021 và 18% trong quý III/2020.

Do các biện pháp đóng cửa và hạn chế di chuyển trong tháng 8-9, ngành Đồ uống, Ô tô, Bán lẻ, Vận tải ghi nhận sự sụt giảm lợi nhuận ròng nặng nề trong quý III/2021 với mức giảm lần lượt giảm 65%, 54%, 53%, 18% so với cùng kỳ. Bên cạnh đó, các ngành khác tăng trưởng lợi nhuận âm bao gồm Xây dựng và Vật liệu (giảm 32% so với cùng kỳ), Khai khoáng (giảm 37% so với cùng kỳ).

Giá hàng hóa toàn cầu tăng mạnh tác động trái chiều đến các doanh nghiệp niêm yết. Tính đến cuối quý III/2021, chỉ số S&P GSCI tăng 44,7% so với đầu năm và 64,6% so với cùng kỳ, thúc đẩy tăng trưởng lợi nhuận của một số ngành nhất định, bao gồm: Hóa chất (tăng 172,1% so với cùng kỳ), Lâm nghiệp và Giấy. Nhóm ngành thực phẩm ghi nhận tác động trái chiều, trong đó các doanh nghiệp được hưởng lợi là xuất khẩu gạo và đường, trong khi các doanh nghiệp sản xuất sữa, thức ăn chăn nuôi, dầu ăn và sản xuất thịt đối mặt với áp lực từ giá nguyên liệu đầu vào tăng. Nhìn chung, nhóm ngành thực phẩm công bố tăng trưởng lợi nhuận quý III/2021 hồi phục 5,1% so với cùng kỳ, cao hơn một chút so với mức 18,2%.