IFC và SECO hợp tác thúc đẩy tài chính chuỗi cung ứng tại Việt Nam

Việt Nam là một trong những nền kinh tế mở nhất thế giới, với khoảng một nửa tổng sản phẩm quốc nội. Tuy nhiên, các nhà cung cấp và xuất khẩu Việt Nam đang gặp khó khăn về vốn lưu động do thời gian thanh toán kéo dài, thường từ 30-60 ngày sau khi giao hàng. Điều này hạn chế khả năng nhận đơn hàng lớn và phát triển quan hệ kinh doanh mới. Theo khảo sát của Ngân hàng Thế giới, năm 2023, chỉ có chưa đến một phần năm doanh nghiệp Việt Nam tham gia chuỗi giá trị toàn cầu.

Việc tiếp cận tốt hơn với tài chính chuỗi có thể giải quyết những hạn chế về vốn lưu động bằng cách chuyển đổi các khoản phải thu và hàng tồn kho thành tiền mặt, đồng thời giúp các doanh nghiệp giảm chi phí vay vốn. Nhờ đó, chu kỳ thương mại được đẩy nhanh và liên kết với chuỗi giá trị toàn cầu được tăng cường. Vốn cũng được giải phóng cho các mục đích sản xuất khác, như đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, công nghệ và kỹ năng mới.

Khởi động từ năm 2018 với sự hỗ trợ của Tổng cục Kinh tế liên bang Thụy Sỹ (SECO), Chương trình SCF của IFC hướng đến việc giải quyết các rào cản thị trường kéo dài, cản trở sự phát triển của tài chính chuỗi. Chương trình tập trung vào 3 khía cạnh chính: thúc đẩy môi trường thuận lợi cho tài chính chuỗi, nâng cao năng lực của các tổ chức tài chính và kích thích nhu cầu và nhận thức của thị trường. Trong năm năm qua, chương trình đã góp phần cải thiện các quy định về tài trợ vốn có bảo đảm là động sản, tư vấn xây dựng chiến lược tài chính chuỗi cho bốn ngân hàng, và hỗ trợ tài trợ đến 33 tỷ USD dựa trên các khoản phải thu và hàng tồn kho cho 500.000 doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Trên cơ sở những kết quả đáng ghi nhận từ giai đoạn 1, IFC và SECO sẽ tiếp tục xây dựng và triển khai Chương trình Tài trợ chuỗi cung ứng giai đoạn 2 (dự kiến từ 2025-2030). Với khoản tài trợ 5 triệu Franc Thụy Sĩ từ SECO, chương trình hướng đến mục tiêu giúp hơn nửa triệu doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) Việt Nam tiếp cận khoảng 35 tỷ USD vốn lưu động.

Phát biểu tại lễ ký, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Ngọc Cảnh cho biết, NHNN sẽ tiếp tục phối hợp với IFC và SECO rà soát, điều chỉnh các quy định để tạo môi trường thuận lợi hơn cho SCF. Trong đó có việc rà soát các quy định về cho vay qua nền tảng tài chính điện tử và khuyến khích các tổ chức tín dụng đa dạng hóa các sản phẩm nhằm tăng cường khả năng tiếp cận tín dụng cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Ngoài ra, NHNN cũng mong rằng IFC/SECO sẽ tiếp tục phối hợp với NHNN để huy động các nguồn lực và triển khai các hoạt động thiết thực và có tính khả thi nhằm hỗ trợ thúc đẩy phát triển hơn nữa thị trường SCF cho ngành Ngân hàng trong giai đoạn tới.

"Chúng tôi ước tính giai đoạn đầu của chương trình đã giúp khoảng nửa triệu doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam tiếp cận hơn 30 tỷ đô la vốn lưu động", Ngài Thomas Gass, Đại sứ Thụy Sĩ tại Việt Nam chia sẻ và cho biết thêm: "Bằng cách cung cấp hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp này, chương trình không chỉ giúp các doanh nghiệp vừa và nhỏ phát triển mạnh mẽ mà còn đóng góp vào sự tăng trưởng của nền kinh tế nói chung, thúc đẩy một thị trường toàn diện và bền vững hơn".

Về phía IFC, ông Thomas Jacobs, Giám đốc quốc gia của IFC tại Việt Nam, Campuchia và Lào chia sẻ: “Thương mại là động lực chính thúc đẩy nền kinh tế Việt Nam và đóng vai trò trung tâm trong tham vọng đạt được vị thế quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045 của đất nước. IFC rất vui mừng được hợp tác với SECO và các đối tác ngân hàng của chúng tôi để giúp kích thích thị trường tài chính chuỗi cung ứng, vốn sẽ là một phần quan trọng của hệ sinh thái tài chính dành cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ”.

Trong giai đoạn 2, IFC và SECO sẽ tập trung xây dựng một khung pháp lý và quy định vững mạnh hơn để củng cố thị trường tài chính chuỗi tại Việt Nam. Chương trình sẽ tăng cường năng lực của các tổ chức cho vay, giúp họ cung cấp các giải pháp tài chính chuỗi toàn diện cho doanh nghiệp vừa và nhỏ. Đồng thời, ưu tiên nâng cao kiến thức và năng lực sử dụng tài chính chuỗi cho cả người mua và nhà cung cấp địa phương, thúc đẩy sự phát triển của thị trường tài chính chuỗi cung ứng tại Việt Nam.