Nhất trí bổ sung 17.100 tỷ đồng vốn điều lệ cho Agribank

Bổ sung vốn điều lệ cho Agribank là cần thiết để đảm bảo vai trò chủ lực trong thực thi chính sách cuả nhà nước

Báo cáo tại phiên họp, Phó Thống đốc Ngân hàng nhà nước Việt Nam Đoàn Thái Sơn cho biết, Agribank là ngân hàng thương mại do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, có một vị trí quan trọng trong việc đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng phục vụ phát triển kinh tế quốc gia, đặc biệt là vai trò chủ đạo trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn. 

Agribank luôn chiếm thị phần lớn nhất hệ thống về dư nợ tín dụng đối với nền kinh tế (khoảng 14%); chủ lực trong đầu tư phát triển “Tam nông” và triển khai hiệu quả 07 chương trình tín dụng chính sách và 02 Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững. 

Bên cạnh đó, Agribank luôn đóng vai trò tiên phong, đầu tàu trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Nhà nước, đồng thời là công cụ hỗ trợ dẫn dắt thị trường, góp phần thực hiện chính sách tiền tệ, phục vụ mục tiêu ổn định vĩ mô.

Tuy nhiên, theo Phó Thống đốc Ngân hàng nhà nước Đoàn Thái Sơn, hiện nay, quy mô vốn điều lệ của Agribank đến thời điểm 31/12/2022 là ở mức thấp nhất trong nhóm các ngân hàng thương mại có vốn Nhà nước và không có sự cách biệt, thậm chí nhỏ hơn nhiều so với một số ngân hàng thương mại cổ phần khác. Do đó việc bổ sung vốn điều lệ cho Agribank giúp tăng quy mô vốn, tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu đạt ở mức tối thiểu 8% theo đúng quy định...

Để Agribank luôn đóng vai trò tiên phong, đầu tàu trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, là công cụ hỗ trợ dẫn dắt thị trường trong hoạt động tín dụng lĩnh vực nông nghiệp và nông thôn, góp phần thực hiện chính sách tiền tệ, phục vụ mục tiêu ổn định vĩ mô. Đồng thời, để đáp ứng các tỷ lệ an toàn quy định tại Thông tư 41/2016/TT-NHNN, Agribank cần phải bổ mức vốn tự có là 46.798 tỷ đồng.

Theo đó, căn cứ Luật Ngân sách Nhà nước, Luật 69/2014/QH13 và Nghị quyết số 43/2022/QH15, Chính phủ đề nghị Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho Agribank số tiền 17.100 tỷ đồng. Chính phủ đề xuất nguồn bổ sung vốn điều lệ của Agribank từ dự toán chi ngân sách trung ương năm 2023 đã được Quốc hội phê duyệt tại Nghị quyết 70/2022/QH15. Phần còn lại được bố trí từ nguồn ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật và thực hiện chuyển cấp trong năm 2024.

Nhất trí với đề xuất của Chính phủ

Báo cáo thẩm tra sơ bộ về việc đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho Agribank, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Kinh tế nhất trí với đề xuất của Chính phủ, cấp bổ sung vốn điều lệ cho Agribank số tiền 17.100 tỷ đồng nhằm giúp Ngân hàng này nâng cao năng lực tài chính, bảo đảm tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu theo quy định và cho rằng theo quy định tại Điều 5 của Luật Đầu tư công, việc cấp vốn điều lệ cho Agribank không thuộc đối tượng đầu tư công nên không thể sử dụng nguồn vốn đầu tư công để bố trí tăng vốn.

Tuy nhiên, Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ báo cáo, làm rõ tính khả thi của đề xuất trong bối cảnh nền kinh tế và hoạt động của doanh nghiệp hiện nay đang gặp nhiều khó khăn, thu NSNN, doanh thu và lợi nhuận của Agribank có thể không đạt được như kỳ vọng; xác định nguồn cụ thể bố trí còn lại của NSNN (10.347 tỷ đồng); bố trí phương án xử lý trong trường hợp số nộp ngân sách của Agribank trong năm 2023 không đạt như dự kiến; khả năng phát hành thành công trái phiếu; đồng thời chịu trách nhiệm về tính chính xác của số liệu và quy mô bổ sung vốn điều lệ cho Agribank (17.100 tỷ đồng), cũng như khả năng đáp ứng các tỷ lệ an toàn vốn sau khi Quốc hội quyết định chủ trương.

Bên cạnh đó, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ báo cáo, làm rõ tính khả thi của đề xuất trong bối cảnh nền kinh tế và hoạt động của doanh nghiệp hiện nay đang gặp nhiều khó khăn nên thu ngân sách, doanh thu và lợi nhuận của Agribank có thể không đạt được như kỳ vọng.

Thảo luận tại phiên họp, các đại biểu cũng thống nhất việc tăng vốn để đảm bảo tỷ lệ an toàn vốn, đảm bảo tăng trưởng để đảm bảo vai trò chủ lực, định hướng thị trường ngân hàng, đặc biệt với ngân hàng hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn. Tuy nhiên, đề nghị Chính phủ làm rõ về một số số liệu liên quan đến các khoản lợi nhuận sau thuế; làm rõ và phân định thẩm quyền quyết định theo đúng Luật Ngân sách nhà nước và Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp và cần rà soát, đảm bảo việc bổ sung nguồn vốn cho Agribank cần đảm bảo đúng trình tự, thủ tục theo quy định.

Cho ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị cần làm rõ nội dung trình Quốc hội quyết định, đó là Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư tổng mức vốn bổ sung cho Agribank hay chỉ quyết định phần vốn từ nguồn ngân sách nhà nước.

Nhấn mạnh Quốc hội chỉ quyết định chủ trương đầu tư và điều chỉnh chủ trương đầu tư, còn quyết định đầu tư là của Chính phủ, Chủ tịch Quốc hội lưu ý thực hiện đúng quy định của Luật Ngân sách Nhà nước, Luật Luật Quản lý, sử dụng vốn Nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp để có báo cáo làm rõ và thể hiện rõ trong dự thảo nghị quyết.

Giải trình tại phiên họp, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đoàn Thái Sơn cho biết, về quy trình triển khai, phần tăng vốn theo Nghị quyết của Quốc hội, Quốc hội đã cho chủ trương, đã có nguồn để tăng vốn, theo quy trình thì Ngân hàng Nhà nước sẽ trình Chính phủ quyết định đầu tư. Tuy nhiên, khi tăng vốn như vậy thì phải xây dựng phương án tăng vốn cho 3 năm 2021-2023, mức tăng vốn vượt qua hạn mức nên phải trình Quốc hội xem xét, cho chủ trương để Chính phủ quyết định.

Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, hồ sơ trình đã báo cáo rõ quy trình theo quy định hiện hành, sau khi có chủ trương, Ngân hàng nhà nước sẽ trình Chính phủ quyết định việc tăng vốn và sẽ tiến hành các bước tiếp theo đúng theo các quy định của pháp luật.

Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất bổ sung vào chương trình xây dựng luật pháp lệnh năm 2023 nội dung trình Quốc hội quyết định chủ trương bổ sung vốn điều lệ cho Ngân hàng Agribank, tuy nhiên, Chính phủ cần tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, rút kinh nghiệm trong việc chậm triển khai công việc này.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị cơ quan soạn thảo thuyết minh kỹ càng, thuyết phục hơn, đánh giá kỹ tác động đến cân đối ngân sách, cân đối nguồn thu, tháo gỡ các vướng mắc để tái cơ cấu, cổ phần hóa, nâng cao hiệu quả hoạt động của ngân hàng Agribank; đồng thời đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục hoàn thiện hồ sơ, Ủy ban Kinh tế tiến hành thẩm tra để trình Quốc hội nội dung này tại Kỳ họp thứ 5 tới.