Dữ liệu tín dụng cho thấy Trung Quốc đã rơi vào một dạng “bẫy tín dụng”, với các khoản vay mới trong tháng 7 chạm mức thấp nhất trong gần 15 năm qua trong bối cảnh lãi suất đang ở mức thấp kỷ lục.
Sự sụt giảm trong các khoản vay mới diễn ra bất chấp Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) trong năm nay đã tiến hành 2 đợt cắt giảm lãi suất và giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc. Điều này cho thấy người tiêu dùng và doanh nghiệp đang lựa chọn trả các khoản vay hiện tại hơn là nhận khoản nợ mới.
Phân tích số liệu tín dụng của ngân hàng trung ương cho thấy trong tháng 7, các ngân hàng Trung Quốc đã cho vay mới 260 tỷ Nhân dân tệ (36,3 tỷ USD), mức thấp nhất kể từ tháng 10/2009 và giảm mạnh so với mức cho vay 345 tỷ Nhân dân tệ cùng kỳ năm ngoái. Đáng chú ý, số cho vay mới của tháng 7 thấp hơn hơn 80% so với số cho vay 2.130 tỷ Nhân dân tệ được thực hiện trong tháng 6.
Thị trường dự đoán khoản vay mới tháng 7 sẽ giảm xuống còn khoảng 450 tỷ Nhân dân tệ, nhưng kết quả thực tế thậm chí còn thấp hơn cả ước tính thận trọng này.
Các nhà phân tích cho biết, số liệu này cho thấy hoạt động cho vay trong lĩnh vực bất động sản, từng là lĩnh vực cho vay chính, gần như đã "đứng im tại chỗ".
Theo tính toán dựa trên dữ liệu từ PBOC, các khoản cho vay hộ gia đình, chủ yếu là vay thế chấp, đã giảm 210 tỷ Nhân dân tệ trong tháng 7, so với mức tăng 570,9 tỷ Nhân dân tệ trong tháng 6. Các khoản cho vay doanh nghiệp giảm xuống 130 tỷ Nhân dân tệ từ mức 1,63 nghìn tỷ Nhân dân tệ trong tháng 6.
Tổng tín dụng của Trung Quốc giảm bất chấp việc PBOC bất ngờ cắt giảm lãi suất vào cuối tháng 7 nhằm kích thích nền kinh tế đang suy yếu. Cụ thể, ngày 25/7, PBOC thông báo giảm lãi suất cho vay trung hạn kỳ hạn một năm (MLF) từ 2,5% xuống 2,3%. Trước đó 3 ngày, PBOC cũng quyết định hạ 3 lãi suất cơ bản, mỗi loại xuống 10 điểm cơ bản (lãi suất cho vay cơ bản (LPR) kỳ hạn 1 năm xuống 3,35%, lãi suất cơ bản kỳ hạn 5 năm xuống 3,85%, lãi suất repo đảo ngược 7 ngày xuống 1,7%).
Đồng thời, 5 ngân hàng quốc doanh lớn của Trung Quốc đã giảm lãi suất tiền gửi. Tuy nhiên, những biện pháp này dường như không có tác dụng.
Các nhà phân tích phương Tây cho rằng, nhu cầu tín dụng thấp hơn là do chính quyền đang trấn áp hoạt động kinh doanh chênh lệch giá của các công ty và ngân hàng ngầm, những đối tượng đã tận dụng các khoản vay giá rẻ để đầu tư vào các khoản tiền gửi có lợi suất cao.
Bên cạnh đó, nhiều ngân hàng đang tiếp tục mua trái phiếu chính phủ, có thể là đang tìm kiếm nơi trú ẩn an toàn. Điều này đang làm giảm lãi suất và góp phần làm tăng sự không chắc chắn về kinh tế và hoạt động cho vay.
Lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm đạt mức thấp nhất mọi thời đại là 2,077% vào tuần trước nhưng đã tăng vào đầu tuần này sau khi ngân hàng trung ương bắt đầu công khai chỉ trích những người mua. Sau đó lợi suất lại giảm xuống chỉ còn dưới 2,20% trong ngày 13/8.
“Với nhu cầu tín dụng tư nhân vẫn còn yếu, việc cắt giảm lãi suất gần đây của PBOC không đủ để thúc đẩy sự phục hồi đáng kể”, Capital Economics cho biết trong một ghi chú được Reuters trích dẫn. “Chúng tôi dự đoán sẽ chỉ có thêm 1 lần cắt giảm 20 điểm cơ bản đối với lãi suất cho vay cơ bản trong năm nay, điều này sẽ không đủ để duy trì sự hồi phục của nhu cầu tín dụng.”