Thu ngân sách nhà nước: Thách thức đè nặng những tháng cuối năm

Đó là những thông tin được đưa ra tại Hội nghị giao ban nhằm đánh giá tình hình thực hiện chương trình công tác tháng 9 và quý III/2023; kế hoạch triển khai chương trình công tác tháng 10 và q uý IV/2023 do Bộ Tài chính tổ chức chiều ngày 3/10.

9 tháng, thu ngân sách nhà nước giảm 8,3%

Báo cáo tại Hội nghị cho biết, tổng thu NSNN thực hiện trong tháng 9 ước đạt 89,6 nghìn tỷ đồng, bằng 5,5% dự toán, bằng 63,2% so với mức thu bình quân 8 tháng đầu năm 2023. Trong đó: Thu nội địa ước đạt 73,9 nghìn tỷ đồng, bằng 5,5% dự toán, bằng 62,9% mức thu bình quân 8 tháng; Thu từ dầu thô ước đạt 5,6 nghìn tỷ đồng, bằng 13,3% dự toán, bằng 110,9% mức thu bình quân 8 tháng; Thu cân đối ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu ước đạt khoảng 10 nghìn tỷ đồng.

Lũy kế 9 tháng tổng thu NSNN ước đạt 1.223,8 nghìn tỷ đồng, bằng 75,5% dự toán, giảm 8,3% so cùng kỳ năm 2022. Trong đó, thu ngân sách trung ương ước đạt khoảng 77,9% dự toán; thu ngân sách địa phương ước đạt khoảng 72,6% dự toán.

Theo Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn cho biết, tính đến 30/9, thu NSNN của ngành Hải quan đạt khoảng 286 nghìn tỷ đồng, đạt 63,2% dự toán. Kết quả này phù hợp tình hình kim ngạch xuất nhập nhẩu hàng hóa, đặc biệt là kim ngạch hàng hoá xuất nhập khẩu có thuế. Trong quý III/2023, cơ quan hải quan đã chủ trì, phát hiện, phối hợp bắt giữ trên 4.000 vụ vi phạm pháp luật về hải quan, chủ yếu các hành vi vi phạm liên quan đến hàng cấm, ma tuý. Thời gian tới, cơ quan Hải quan sẽ tập trung mọi nguồn lực, đặc biệt là trong công tác thu hồi nợ, chống thất thu trong lĩnh vực hải quan, phấn đấu đạt mục tiêu thu NSNN được giao.

Về lĩnh vực thuế, theo Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Mai Xuân Thành, trong thời gian qua, cơ quan thuế đã triển khai đồng bộ các giải pháp quản lý thuế, trong đó có các giải pháp thu, chống thất thu thuế. Công tác hoàn thuế được tiếp tục thực hiện theo chỉ đạo của các cấp, tiến độ hoàn thuế tháng 8, tháng 9/2023 tăng so với trước. Hiện nay, nhằm phục vụ công tác quản lý thuế, cơ quan thuế đang phối hợp với Bộ Công an triển khai thí điểm công tác làm sạch dữ liệu mã số thuế tại Cục Thuế TP Hà Nội, sau đó sẽ có đánh giá, rút kinh nghiệm trước khi thực hiện trên phạm vi toàn quốc.

Tại Hội nghị, nhiều nội dung đã được lãnh đạo Bộ cùng đại diện lãnh đạo các đơn vị tập trung thảo luận nhằm tháo gỡ khó khăn, triển khai thực hiện trong thời gian tới, như: xây dựng dự toán NSNN năm 2024; vấn đề thuế tối thiểu toàn cầu, tiến độ xây dựng các Dự án Luật Thuế; công tác quản lý, giám sát bảo hiểm; công tác hợp tác quốc tế; tài chính nội ngành…

Phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ ở mức cao nhất

Kết luận Hội nghị, thay mặt lãnh đạo Bộ Tài chính, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi đánh giá cao sự nỗ lực của các đơn vị trong triển khai nhiệm vụ được giao trong thời gian qua.

Theo Thứ trưởng, quý III/2023, các chỉ tiêu cân đối vĩ mô được giữ ổn định; GDP quý III/2023 khả quan. Tuy nhiên, thu NSNN tháng 9/2023 chỉ đạt 5,5% dự toán, lũy kế 9 tháng 2023 chỉ đạt hơn 75% dự toán.

Con số này đặt ra thách thức trong triển khai nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước của ngành trong những tháng cuối năm, do đó, lãnh đạo Bộ Tài chính đề nghị các đơn vị cần giữ vững tinh thần, trách nhiệm, phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ được giao ở mức cao nhất.

Mặc dù nền kinh tế còn gặp rất nhiều khó khăn, số thu ngân sách nhà nước có chiều hướng giảm so với cùng kỳ nhưng các chính sách miễn, giảm, giãn thuế và tiền thuê đất vẫn được Bộ Tài chính triển khai đồng bộ hỗ trợ đáng kể đối với doanh nghiệp và sự phát triển chung của nền kinh tế.

Thứ nhất, gia hạn thời hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt theo Nghị định số 36/2023/NĐ-CP ngày 15/5/2023. Tính từ thời điểm Nghị định có hiệu lực (21/6/2023) đến nay, ước tính số tiền thuế đề nghị được gia hạn là khoảng 6.064 tỷ đồng.

Thứ hai, gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhận và tiền thuê đất theo Nghị định số 12/2023/NĐ-CP ngày 14/4/2023.

Tính từ thời điểm Nghị định có hiệu lực (14/4/2023) đến nay, số tiền thuế, tiền thuê đất thuộc diện được gia hạn ước tính khoảng 96.875 tỷ đồng; trong đó, số tiền thuế, tiền thuê đất còn được gia hạn là khoảng 57.197 tỷ đồng.

Đối với các chính sách giảm thu, tổng số tiền thuế, phí giảm hỗ trợ cho người dân và doanh nghiệp trong 9 tháng đầu năm 2023 ước tính khoảng 45.353 tỷ đồng.

Đề ra nhiệm vụ cuối năm, lãnh đạo ngành tài chính đề nghị các đơn vị tiếp tục hỗ trợ người dân và doanh nghiệp vượt qua khó khăn, phục hồi, phát triển sản xuất, kinh doanh, đẩy nhanh tốc độ hồi phục nền kinh tế giai đoạn cuối năm.

Về công tác quản lý thuế, Thứ trưởng đề nghị Tổng cục Thuế khẩn trương phối hợp với các đơn vị liên quan tập trung nguồn lực để thực hiện nhiệm vụ làm sạch dữ liệu mã số thuế, trước hết ở Cục Thuế TP Hà Nội trước khi triển khai trên cả nước. Về công tác hoàn thuế giá trị gia tăng, mặc dù tiến độ hoàn thuế có tốt hơn song cơ quan thuế cần tiếp tục nâng cao tinh thần trách nhiệm trong thực thi hoàn thuế, đảm bảo khẩn trương, nhanh chóng, nhưng phải đúng quy định của pháp luật, tránh rủi ro trong hoàn thuế.

Về quản lý giá cả thị trường, Thứ trưởng yêu cầu Cục Quản lý giá theo dõi sát diễn biến giá cả thị trường, đặc biệt là các mặt hàng quan trọng, chiến lược, thiết yếu như điện, xăng dầu,…, tiếp tục phối hợp với các đơn vị liên quan kịp thời tham mưu các giải pháp góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô. Đồng thời, chủ động tham mưu, đảm bảo tiến độ thực hiện xây dựng các văn bản hướng dẫn Luật Giá sửa đổi và các nhiệm vụ về thẩm định giá.

Về thị trường tài chính, Thứ trưởng yêu cầu Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Vụ Tài chính - Ngân hàng tăng cường công tác quản lý, giám sát, đảm bảo phát triển an toàn, bền vững, minh bạch thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp. Mặc dù thị trường trái phiếu doanh nghiệp có tín hiệu ấm lại trong hai tháng trở lại đây song cần tiếp tục theo dõi sát, cập nhật tình hình để có giải pháp phù hợp trong thời gian tới.

Đối với thị trường bảo hiểm, Thứ trưởng yêu cầu Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm tiếp tục giám sát chặt chẽ hoạt động kinh doanh bảo hiểm, đặc biệt là hoạt động kinh doanh bảo hiểm nhân thọ qua kênh ngân hàng, đảm bảo phát triển an toàn thị trường.