Ngân hàng Thế giới (WB) đề xuất 5 nhóm chính sách với trọng tâm cải cách kinh tế và phát triển bền vững để Việt Nam đạt mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045.
WB vừa công bố báo cáo với tựa đề “Việt Nam 2045: Nâng cao vị thế thương mại trong một thế giới đang thay đổi - Con đường dẫn đến tương lai thu nhập cao” đưa ra lộ trình giúp Việt Nam nâng cao vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu, hướng tới mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045.
Báo cáo nêu, trong 40 năm qua, hội nhập toàn cầu là động lực chính giúp Việt Nam phát triển thành công, tạo nên một trong những giai đoạn tăng trưởng kinh tế dài và nhanh nhất trong lịch sử hiện đại. Hiện nay, Việt Nam là một trong những nền kinh tế mở nhất thế giới, với khoảng 50% GDP và việc làm phụ thuộc trực tiếp hoặc gián tiếp vào xuất khẩu.
Với nền tảng thành công sẵn có, Việt Nam đặt mục tiêu đầy tham vọng trở thành nền kinh tế hiện đại, thu nhập cao vào năm 2045. Điều này đòi hỏi phải duy trì tốc độ tăng trưởng GDP bình quân đầu người hàng năm khoảng 6% trong 2 thập kỷ tới. Thành công của mục tiêu này phụ thuộc vào việc nâng cao vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu, thông qua đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ, kỹ năng và đổi mới sáng tạo.
Tuy nhiên, thách thức đặt ra là Việt Nam phải thực hiện quá trình chuyển đổi này trong bối cảnh thương mại toàn cầu đang có nhiều biến động sâu sắc.
Phát biểu tại Tọa đàm "Nâng cao vị thế thương mại trong một thế giới đang thay đổi - Con đường dẫn đến tương lai thu nhập cao của Việt Nam" được tổ chức ngày 20/11, bà Manuela V. Ferro, Phó Chủ tịch khu vực Đông Á-Thái Bình Dương, WB cho biết, hội nhập thương mại toàn cầu đã mang lại những lợi ích đáng kể cho Việt Nam, GDP bình quân đầu người tăng từ 682 USD (theo giá USD năm 2023) lên 4.347 USD vào năm 2023, đạt mức tăng trưởng bình quân 5,1%/năm.
Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045, bà Manuela V. Ferro cho rằng, Việt Nam cần tốc độ tăng trưởng cao hơn. Điều này đòi hỏi một cách tiếp cận toàn diện trong cải cách chính sách, nhằm chuyển đổi mô hình tăng trưởng và nắm bắt các cơ hội từ bối cảnh toàn cầu đang biến đổi...
Tại báo cáo, các chuyên gia của WB đã đề xuất 5 nhóm chính sách giúp Việt Nam đạt mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045, với trọng tâm cải cách kinh tế và phát triển bền vững.
Thứ nhất, nhóm chính sách hội nhập thương mại sâu hơn: cần tập trung khai thác các hiệp định thương mại đã có như CPTPP, RCEP; giảm rào cản phi thuế quan, tự do hóa thương mại dịch vụ, đẩy mạnh kết nối khu vực; phát triển thương mại số và cải thiện quản lý biên giới.
Thứ hai, nhóm chính sách giúp tăng cường liên kết doanh nghiệp trong nước với chuỗi giá trị toàn cầu (GVC): cần tăng sự kết nối giữa doanh nghiệp nước ngoài và trong nước để nâng cao năng suất và tạo giá trị gia tăng nội địa; triển khai các cơ chế tài chính chuỗi cung ứng và chương trình phát triển nhà cung cấp.
Thứ ba, nhóm chính sách chuyển đổi mô hình sản xuất sang công nghệ cao: tăng cường dịch vụ hóa xuất khẩu, giảm lệ thuộc vào gia công, lắp ráp giá trị thấp; hạ rào cản đầu tư vào dịch vụ viễn thông, tài chính và vận tải; đẩy mạnh đổi mới sáng tạo và sử dụng công nghệ hiện đại.
Thứ tư, nhóm chính sách nâng cấp lực lượng lao động: đầu tư vào giáo dục đại học, đào tạo kỹ thuật và phát triển kỹ năng chuyên sâu. Việt Nam cần khuyến khích đào tạo các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật, toán học (STEM) và nghiên cứu khoa học, công nghệ. Thực hiện cải cách giáo dục hướng đến nhu cầu thực tế của doanh nghiệp và thị trường lao động.
Thứ năm, nhóm chính sách phát triển bền vững, giảm thải carbon: chuyển sang sản xuất và xuất khẩu các sản phẩm thân thiện với môi trường, đầu tư hạ tầng năng lượng sạch và tăng khả năng chống chịu trước biến đổi khí hậu; định giá carbon và khuyến khích áp dụng công nghệ xanh.