5G là “chìa khóa” giúp Việt Nam hiện thực hóa mục tiêu kinh tế số đóng góp 30% GDP

Trong chiến lược phát triển, Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2025 và 2030, kinh tế số sẽ đóng góp tương ứng 20% và 30% GDP. Tỷ trọng kinh tế số trong từng ngành, lĩnh vực đạt tối thiểu 10% vào năm 2025, tăng lên gấp đôi vào năm 2030. Việt Nam phấn đấu sẽ nằm trong số 30 quốc gia dẫn đầu về công nghệ thông tin, chỉ số cạnh tranh và đổi mới sáng tạo vào cuối thập kỷ này.

Theo các chuyên gia, trong các nhiệm vụ, giải pháp tạo nền móng chuyển đổi số, việc phát triển hạ tầng số, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu bùng nổ về kết nối và xử lý dữ liệu có vai trò quan trọng đối với Việt Nam. Nội dung này bao gồm xây dựng, phát triển hạ tầng băng rộng, chất lượng cao trên toàn quốc; quy hoạch lại băng tần, phát triển hạ tầng mạng di động 5G, sớm thương mại hóa mạng di động 5G.

5G có thể chiếm trên 50% thuê bao di động vào năm 2029

Tại Hội thảo “Động lực phát triển kinh tế số Việt Nam” do Báo Đầu tư tổ chức ngày 30/9, nhận định về mức độ sẵn sàng của hạ tầng số tại Việt Nam trong thương mại hóa 5G, bà Rita Mokbel, Chủ tịch Erisson Việt Nam cho biết Việt Nam đang từng bước xây dựng hạ tầng số hiện đại để hỗ trợ 5G, với dấu ấn quan trọng là việc đấu giá các băng tần 5G gần đây bởi Bộ Thông tin và Truyền thông. Các băng tần 2600 MHz và 3700 MHz đã được cấp phép, đánh dấu những bước tiến quan trọng trong hành trình này.

Theo bà Rita Mokbel, Việt Nam đang đạt được những bước tiến vượt bậc, đặc biệt là thông qua việc đấu giá tần số 5G. Với việc ký kết các hợp đồng về 5G, Việt Nam sẽ sớm chứng kiến sự triển khai 5G nhanh chóng trên toàn quốc. Hiện tại, trọng tâm là nâng cấp từ 4G lên 5G Non-Standalone. Sự sẵn có của phổ tần cho phép triển khai 5G nhanh chóng, mang lại lợi ích tức thời cho người tiêu dùng và doanh nghiệp trong nước.

“Đối với Việt Nam, 5G sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy Công nghiệp 4.0, thu hút đầu tư nước ngoài và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Mạng 5G riêng (private 5G network) sẽ cho phép các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và giảm chi phí, đồng thời mang lại cơ hội doanh thu mới cho các nhà mạng viễn thông. Nhìn chung, 5G sẽ là công cụ quan trọng để Việt Nam đạt được mục tiêu xây dựng nền kinh tế số, dự kiến sẽ đóng góp 20% GDP của đất nước vào năm 2025”, bà Rita Mokbel đánh giá.

Lãnh đạo Ericsson cho biết thêm, doanh nghiệp này dự báo 5G sẽ chiếm trên 50% thuê bao di động tại Việt Nam vào năm 2029. Khi được triển khai thương mại tại Việt Nam, mạng 5G sẽ mang lại trải nghiệm tốt hơn; giáo dục từ xa, chơi game, trải nghiệm video tốt hơn, tương tác nhanh hơn… Đối với khách hàng là các doanh nghiệp, mạng 5G sẽ giúp các doanh nghiệp hoạt động nhanh hơn, linh hoạt hơn, giảm chi phí, nâng cao độ tin cậy trong hoạt động.

Để đẩy nhanh tốc độ phủ sóng 5G, bà Rita Mokbel cho rằng, Việt Nam có thể học hỏi một số nước trong khu vực như Ấn Độ hay Malaysia. Chẳng hạn, tại Malaysia với cam kết mạnh mẽ từ Chính phủ trong việc khai thác 5G để nâng cao vị thế của quốc gia này trong khu vực, Malaysia đã đạt được mức độ phủ sóng 5G trên 80%, vượt kế hoạch một năm. Hiện tại, Malaysia nằm trong top 3 thế giới về trải nghiệm mạng 5G.

Trong khi đó, Ấn Độ là quốc gia triển khai mạng 5G với tốc độ nhanh nhất, đạt độ bao phủ 90% chỉ trong 21 tháng. Hiện nay, Ấn Độ có 198 triệu thuê bao 5G, với mức tiêu thụ dữ liệu cao nhất toàn cầu là 23 GB mỗi tháng trên mỗi thiết bị smartphone, đưa Ấn Độ từ vị trí 86 lên 16 trong bảng xếp hạng hiệu suất mạng toàn cầu.

5G đã trở thành nền tảng cho hành trình chuyển đổi số của Ấn Độ, mang lại những lợi ích kinh tế to lớn, với ước tính tác động lên đến 455 tỷ USD vào năm 2040. Còn với Malaysia, tăng trưởng GDP dự kiến có thể tăng từ 122 đến 150 tỷ RM vào năm 2030 nhờ vào việc hoàn thiện độ phủ sóng 5G.

“Rõ ràng, 5G đang mang lại lợi thế cạnh tranh cho các quốc gia như Ấn Độ và Malaysia khi Chính phủ có những hỗ trợ mạnh mẽ", bà Rita nhấn mạnh và cho rằng Việt Nam có thể học hỏi từ những thành công này, đặc biệt khi tập trung vào việc thúc đẩy các lĩnh vực như sản xuất, logistics và thành phố thông minh, là những ưu tiên hàng đầu trong các kế hoạch phát triển của Chính phủ.

Cần sự hợp tác 3 bên để chuyển đổi số thành công

Ông Nguyễn Phong Nhã, Phó Cục trưởng Cục Viễn thông cho biết, để đẩy nhanh triển khai 5G, thời gian qua, Bộ Thông tin và Truyền thông đã đấu giá băng tần 2,6 GHz, 3,5 GHz và đã cấp phép cho 3 doanh nghiệp và Viettel, VNPT và Mobifone, triển khai 5G.

“Các doanh nghiệp đã bỏ ra 12.600 tỷ đồng để giành quyền khai thác mạng lưới. Điều này thể hiện một quyết tâm rất lớn của các doanh nghiệp trong việc đầu tư vào mạng 5G”, lãnh đạo Cục Viễn thông nói và thông tin thêm ngoài số tiền tiền đầu tư về quyền sử dụng bằng tần số, doanh nghiệp còn phải cam kết triển khai mạng lưới với tối thiểu 3.000 trạm phát sóng sau năm 2026 và vào đầu năm 2024 đã phải triển khai tối thiểu 30% số trạm; tốc độ dịch vụ truy cập Internet phải đạt trung bình 100 Mb/s.

Để thực hiện cam kết, hiện nay, các nhà mạng đang khẩn trương lắp đặt thiết bị và triển khai tại một số tỉnh, thành phố; ở một số nơi, mạng 5G đã được cung cấp ở khu vực nhỏ. Ngoài ra, các nhà mạng cũng đang ưu tiên phát triển mạng 5G tại các khu công nghiệp, khu công nghệ cao để đáp ứng nhu cầu ứng dụng các đặc tính rất nổi trội của 5G đó là tốc độ cao và độ trễ thấp.

Ông Hoàng Viết Tiến, Phó Tổng Thư ký, Hội Truyền thông số Việt Nam cho rằng dù Việt Nam đã đạt được những kết quả bước đầu trong thử nghiệm 5G nhưng để chuyển đổi số và hạ tầng số thành công, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan quản lý, nhà mạng và đơn vị cung cấp giải pháp.

Trong đó, người dùng cuối cần được hỗ trợ sử dụng. Đơn vị cung cấp giải pháp và hạ tầng cần đưa ra giải pháp thân thiện với người dùng. Cơ quan quản lý nhà nước cần ban hành các nghị định, thông tư, hướng dẫn cụ thể, phù hợp…

Cũng tại hội thảo, bên cạnh việc nhấn mạnh vai trò của phát triển hạ tầng số, mạng 5G trong chuyển đổi số, các chuyên gia cho rằng việc chuyển đổi trí tuệ nhân tạo (AI) cũng quan trọng không kém.

Bà Rita Mokbel cho rằng, AI đang tạo ra những bước chuyển mình mạnh mẽ trong nhiều ngành công nghiệp trên toàn cầu, đặc biệt là sản xuất, chăm sóc sức khỏe và logistics.

“Khi hạ tầng số tiếp tục mở rộng, AI sẽ ngày càng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Khả năng phân tích dữ liệu theo thời gian thực của AI mở ra nhiều cơ hội mới, từ cung cấp dự báo trong sản xuất, trải nghiệm khách hàng cá nhân hóa đến quản lý chuỗi cung ứng hiệu quả hơn. Những thay đổi này sẽ có tác động sâu sắc đến nền kinh tế số của Việt Nam trong tương lai”, bà Rita Mokbel nhấn mạnh.

Ông Eric Yeo, Tổng Giám đốc AWS Việt Nam cũng đánh giá chuyển đổi số đang thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong nhiều ngành và quy mô doanh nghiệp. Theo báo cáo gần đây của IDC, vào năm 2024, các công ty Việt Nam sẽ chi khoảng 803 triệu USD cho điện toán đám mây. Các kỹ năng cần thiết cũng đang được giảng dạy. Điều này sẽ là tiền đề rất quan trọng cho tương lai kinh tế của Việt Nam.

Trong khi đó, ông Nguyễn Tuấn Huy, Trưởng ban Chuyển đổi số - Tổng công ty viễn thông Mobifone cho rằng chuyển đổi số không đơn thuần là việc dùng công nghệ số vào các hoạt động kinh tế xã hội mà còn là quá trình xác lập một phương thức sản xuất mới tiên tiến hiện đại. Trong đó, AI, IoT, Big Data, Cloud đang trở thành những công cụ sản xuất quan trọng trong nhiều ngành nghề, lĩnh vực.

"Dữ liệu như là xăng mới, AI giống như là xe mới, còn con người, những tài năng mới như là những lái xe mới, đi vào kỷ nguyên phát triển mới", ông Huy ví von.