Bộ Tài chính đề xuất tính thuế 20% trên lãi từng lần chuyển nhượng bất động sản

Tại hồ sơ dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) được Bộ Tài chính lấy ý kiến, Bộ Tài chính đề xuất áp dụng phương thức đánh thuế 20% trên giá trị chênh lệch giữa giá mua và bán bất động sản theo từng lần chuyển nhượng.

Thu nhập tính thuế này được xác định bằng giá bán trừ giá mua và các khoản chi phí hợp lý liên quan đến việc tạo ra thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản.

Trường hợp không xác định giá mua và các chi phí liên quan, thuế thu nhập cá nhân được tính bằng giá bán nhân (x) với thuế suất. Mức thuế suất trong trường hợp này sẽ theo thời gian sở hữu, tối đa 10%.

Cụ thể, trường hợp xác định được giá mua bán, giá trị tính thuế lãi sau thuế trừ chi phí, mức thuế 20%; không xác định giá mua bán, sở hữu dưới 2 năm, thuế 10% toàn bộ giá bán; sở hữu 2 đến dưới 5 năm thuế là 6%; sở hữu 5 đến 10 năm thuế 4%; sở hữu trên 10 năm, thuế 2% toàn bộ giá bán.

Thời gian nắm giữ bất động sản tính từ khi cá nhân có quyền sở hữu, sử dụng bất động sản (từ ngày Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) có hiệu lực) đến thời điểm chuyển nhượng.

Với bất động sản có nguồn gốc từ nhận thừa kế, thuế suất chuyển nhượng vẫn như hiện hành, ở mức 2%, mà không tính theo thời gian nắm giữ. Bởi, Luật Dân sự quy định thừa kế là việc dịch chuyển tài sản của người đã chết cho người còn sống, khác với cho, tặng bất động sản.

Thời điểm xác định thu nhập tính thuế từ chuyển nhượng bất động sản là thời điểm hợp đồng chuyển nhượng có hiệu lực hoặc thời điểm đăng ký quyền sử dụng, sở hữu bất động sản.

Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản là một nguồn thu quan trọng trong hệ thống thuế thu nhập cá nhân. Từ năm 2015, theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Thuế thu nhập cá nhân, mức thu thống nhất là 2% trên giá chuyển nhượng bất động sản.

Theo Bộ Tài chính, một số quốc gia đã sử dụng các công cụ thuế thu nhập cá nhân để tăng chi phí và giảm sức hấp dẫn của hành vi đầu cơ bất động sản trong nền kinh tế. Một số nước còn áp dụng thuế với lợi nhuận từ giao dịch bất động sản phù hợp với tần suất giao dịch, thời gian mua bán lại bất động sản.

Chẳng hạn, nếu thời gian này diễn ra càng nhanh thì thuế suất càng cao, diễn ra chậm hơn thì mức thuế thấp hơn. Bộ này dẫn kinh nghiệm của Đức cho biết nước này có hai sắc thuế chính để hạn chế đầu cơ là thuế chuyển nhượng bất động sản và thuế thu nhập. Thuế thu nhập từ bất động sản áp dụng mức thuế suất từ 14-42%. Cá nhân mua bán được miễn loại thuế này khi bất động sản sở hữu trên 10 năm hoặc không phải vì mục đích kinh doanh.

Tại Mỹ, chính sách chống đầu cơ bất động sản tùy thuộc vào luật riêng tại từng tiểu bang. Ở thành phố San Francisco, một người mua nhiều bất động sản và bán dưới 5 năm sẽ chịu mức thuế chuyển nhượng nhà là 14-24%.

Tương tự, tại Singapore, đất mua đi bán lại trong năm đầu tiên bị đánh thuế 100% trên giá trị chênh lệch mua bán, sau đó giảm dần với các thời hạn dài hơn.

Bộ Tài chính cho biết việc áp thuế bất động sản trên cơ sở thu nhập theo từng lần như đề xuất sẽ như thuế thu nhập doanh nghiệp. Tuy nhiên, cơ quan này thừa nhận để thực hiện hiệu quả phương pháp này, nhà điều hành cần có cơ sở dữ liệu về lịch sử giao dịch của bất động sản để xác định giá vốn, điều kiện về hóa đơn chứng từ chứng minh các chi phí.

Đồng thời, các chính sách liên quan tới đất đai cần được đồng bộ, cũng như mức sẵn sàng của hạ tầng công nghệ thông tin về đăng ký, chuyển nhượng đất đai, bất động sản.