Kinh tế - xã hội tháng 1/2024 tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực

Phát biểu tại họp báo, Bộ trưởng Trần Văn Sơn cho biết, nước ta vừa đi qua tháng đầu tiên của năm 2024 với bối cảnh tình hình thế giới tiếp tục có nhiều khó khăn, thách thức; về tổng thể là hòa bình, nhưng cục bộ vẫn có chiến tranh, tổng thể là hòa hoãn, nhưng cục bộ vẫn căng thẳng, tổng thể là ổn định, nhưng cục bộ vẫn có xung đột.

Ngay từ những ngày đầu, tháng đầu năm 2024, các bộ, ngành, địa phương đã triển khai quyết liệt các Nghị quyết, Kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, Quốc hội; tập trung chỉ đạo điều hành dứt khoát, rõ ràng, làm việc nào dứt việc đó.

Tình hình kinh tế - xã hội tháng 1/2024 tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực

Bộ trưởng Trần Văn Sơn thông tin, tình hình kinh tế - xã hội tháng 1/2024 tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực, đạt những kết quả quan trọng, đáng ghi nhận trên nhiều lĩnh vực, nổi bật là:

Kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng 3,37% so với cùng kỳ. Thị trường tiền tệ, tỉ giá cơ bản ổn định; mặt bằng lãi suất huy động và cho vay duy trì xu hướng giảm. Thu ngân sách nhà nước đạt 231.000 tỷ đồng, bằng 13,6% dự toán.

Xuất nhập khẩu (XNK) tiếp tục tăng mạnh. Tổng kim ngạch XNK đạt gần 64,22 tỷ USD, tăng 37,7% so với cùng kỳ, xuất siêu 2,92 tỷ USD. An ninh năng lượng, lương thực được bảo đảm (xuất khẩu gạo tháng 1 đạt 347 triệu USD, tăng 86,1% so với cùng kỳ); cung ứng lao động cơ bản đáp ứng nhu cầu.

Các ngành, lĩnh vực chủ yếu có nhiều tín hiệu tích cực. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng 18,3% so với cùng kỳ, trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 19,3%. Sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản phát triển ổn định; bảo đảm nhu cầu tăng vào dịp Tết. Thương mại, dịch vụ khá sôi động; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 1 tăng 8,1%, đón trên 1,5 triệu lượt khách quốc tế, tăng 73,6% so với cùng kỳ.

Đầu tư phát triển tiếp tục đạt kết quả tích cực. Giải ngân vốn đầu tư công ước đạt 2,58% kế hoạch, cao hơn so cùng kỳ (1,81%). Vốn FDI đăng ký đạt 2,36 tỷ USD, tăng 40,2%; vốn FDI thực hiện đạt 1,48 tỷ USD, tăng 9,6% so với cùng kỳ.

Các lĩnh vực văn hoá, xã hội được chú trọng. Tập trung triển khai công tác đảm bảo cho người dân được đón Tết Giáp Thìn vui tươi, lành mạnh, an toàn, tiết kiệm; đã xuất cấp 3,7 nghìn tấn gạo để hỗ trợ dịp giáp hạt vùng khó khăn. Các hoạt động văn hóa, thể thao mừng Đảng, mừng Xuân được chuẩn bị kỹ, đảm bảo đúng thuần phong, mỹ tục, nét đẹp truyền thống của dân tộc.

Chính trị - xã hội ổn định; quốc phòng, an ninh được giữ vững; trật tự an toàn xã hội được bảo đảm. Phòng chống tham nhũng, tiêu cực được đẩy mạnh.

Đối ngoại, hội nhập quốc tế tiếp tục kết thừa và phát huy kết quả năm 2023, nhiều hoạt động đối ngoại cấp cao diễn ra ngày từ đầu năm; uy tín, vị thế đất nước tiếp tục được nâng lên.

Đáng chú ý, các tổ chức quốc tế tiếp tục đánh giá tích cực về triển vọng tăng trưởng kinh tế Việt Nam.

Bên cạnh những kết quả đạt được, các thành viên Chính phủ cũng nêu lên những hạn chế, tồn tại, khó khăn, thách thức cần quan tâm khắc phục, xử lý, trong đó nổi lên là: Ổn định kinh tế vĩ mô, các cân đối lớn, lạm phát, tỷ giá, nợ xấu còn tiềm ẩn nhiều rủi ro; hoạt động sản xuất kinh doanh của người dân, doanh nghiệp còn nhiều khó khăn; biến đổi khí hậu, thiên tai, bão lũ, thời tiết cực đoan diễn biến khó lường; tình hình an ninh, trật tự, tội phạm trên một số địa bàn phức tạp; đời sống một bộ phận người dân còn gặp khó khăn…

Các giải pháp, nhiệm vụ trọng tâm, đột phá thời gian tới

Sau khi phân tích tình hình quốc tế, khu vực và trong nước, Bộ trưởng Trần Văn Sơn cho biết, nhiệm vụ đặt ra cho tháng 2/2024 và thời gian tới là rất nặng nề. Vì vậy, các cấp, các ngành, các địa phương cần tiếp tục quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt với khí thế mới, xung lực mới ngay từ ngày đầu, tháng đầu năm 2024, để năm 2024 đạt kết quả phải tốt hơn năm 2023. Do đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương nghiêm túc thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp như sau:

Thứ nhất, khẩn trương hoàn thiện Chương trình, Kế hoạch hành động, các văn bản cụ thể để triển khai các Nghị quyết số 01 và 02 của Chính phủ, các chỉ đạo của Trung ương, Bộ Chính trị...

Thứ hai, tập trung triển khai thực hiện quyết liệt Chỉ thị số 26 của Ban Bí thư và Chỉ thị số 30 của Thủ tướng Chính phủ, chuẩn bị tốt các điều kiện phục vụ nhân dân đón Tết Nguyên đán Giáp Thìn vui tươi, lành mạnh, nghĩa tình, an toàn, tiết kiệm, hiệu quả; bảo đảm người người có Tết, nhà nhà có Tết; đồng thời bảo đảm nếp sống văn minh, an toàn, tiết kiệm trong các hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn và Lễ hội Xuân 2024. Không để xảy ra tình trạng thiếu hàng, găm hàng, gián đoạn nguồn hàng gây tăng giá đột biến.

Thứ ba, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. Điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả; phối hợp đồng bộ, hài hòa, chặt chẽ với chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm và các chính sách khác. Tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách nhà nước; kiểm soát chặt chẽ bội chi, nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài quốc gia.

Thứ tư, tiếp tục thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng truyền thống (đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu) và tập trung thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới như: (1) Thúc đẩy mạnh mẽ 6 vùng kinh tế - xã hội theo Nghị quyết của Bộ Chính trị; (2) Tranh thủ các cơ hội mới từ sự dịch chuyển chuỗi cung ứng sản xuất, thương mại, đầu tư toàn cầu và khu vực, thu hút đầu tư, phát triển các ngành, lĩnh vực chíp bán dẫn, linh kiện; (3) Thu hút nguồn lực tài chính xanh, tín dụng xanh ưu đãi để phát triển năng lượng tái tạo, năng lượng mới Hydrogen; (4) Xây dựng và phát triển trung tâm tài chính khu vực và quốc tế tại Việt Nam;. (5) Tổ chức tốt các hoạt động xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch.

Thứ năm, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, 3 Chương trình MTQG; đẩy nhanh phê duyệt quy hoạch. Xác định giải ngân vốn đầu tư công là một trong những nhiệm vụ chính trị trọng tâm của năm 2024.

Triển khai quyết liệt hơn nữa các Chương trình MTQG; tập trung thực hiện các cơ chế, chính sách đặc thù đã được Quốc hội quyết nghị và giải quyết có hiệu quả những khó khăn, vướng mắc, bức xúc của người dân liên quan đến công tác xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Thứ sáu, tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh; thúc đẩy khơi thông, huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực. Tiếp tục thực hiện quyết liệt, tổng thể và đồng bộ các chính sách, giải pháp về thuế, phí, tiền tệ, thương mại, đầu tư đã ban hành. Quyết liệt cắt giảm, đơn giản hóa các thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh; tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh.

Thứ bảy, thúc đẩy phát triển mạnh các ngành, lĩnh vực chủ yếu. Trong đó, về công nghiệp, tập trung tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy công nghiệp chế biến chế tạo, các ngành công nghiệp chủ lực; đẩy nhanh tiến độ các dự án quy mô lớn, công nghệ cao, có tính lan tỏa mạnh mẽ; chủ động triển khai các giải pháp bảo đảm an ninh năng lượng, kiên quyết không để thiếu điện, thiếu xăng dầu...

Về nông nghiệp, thúc đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp, nhất là lương thực, thực phẩm, phát triển công nghiệp chế biến nông sản và các mặt hàng nông sản chất lượng, giá trị gia tăng cao; tận dụng tốt cơ hội xuất khẩu nông sản, bảo đảm an ninh lương thực quốc gia; quyết liệt tháo gỡ ách tắc, khắc phục "thẻ vàng" (IUU) của ngành thủy sản.

Về dịch vụ và du lịch, chú trọng phát triển mạnh các ngành dịch vụ có tiềm năng, lợi thế, ứng dụng công nghệ cao; có giải pháp cụ thể để tiết giảm chi phí vận tải, logistics;...

Thứ tám, chú trọng các lĩnh vực văn hoá, xã hội; làm tốt công tác an sinh xã hội, bảo đảm đời sống nhân dân; bảo vệ môi trường, phòng, chống thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu.

Có giải pháp hỗ trợ kịp thời, ổn định đời sống người lao động; tăng cường kết nối cung cầu lao động, hỗ trợ người lao động chuyển đổi nghề bền vững. Theo dõi, nắm bắt tình hình lao động tại các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu kinh tế, tạo thuận lợi cho người lao động nghỉ Tết và trở lại làm việc sau Tết.

Thứ chín, không ngừng củng cố quốc phòng, an ninh; giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; đẩy mạnh hơn nữa công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; tiếp tục đẩy mạnh đối ngoại, hội nhập quốc tế.

Thứ mười, tăng cường hiệu quả công tác thông tin, truyền thông, nhất là truyền thông chính sách; đấu tranh, phản bác các thông tin xấu, độc, chống phá Đảng, Nhà nước, xử lý nghiêm các sai phạm. Nâng cao hiệu quả công tác dân vận; thực hiện tốt nguyên tắc dân chủ cơ sở; củng cố khối đại đoàn kết toàn dân, nêu cao tinh thần yêu nước, tạo ra khí thế mới, động lực mới.

Từ các nhóm nhiệm vụ, giải pháp nêu trên, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu lãnh đạo các tỉnh, thành phố tập trung chỉ đạo, điều hành với quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn, phát huy hơn nữa vai trò người đứng đầu, phấn đấu thực hiện đạt kết quả cao nhất các mục tiêu, nhiệm vụ được giao.