Kỳ vọng lãi suất huy động và lãi suất cho vay tiếp tục giảm

Đây là một trong những kết quả nổi bật từ “Cuộc điều tra xu hướng kinh doanh của các TCTD quý III/2023” vừa được Vụ Dự báo, Thống kê, Ngân hàng Nhà nước công bố.

Kết quả điều tra cho biết, tại kỳ điều tra đầu tháng 6/2023 (trước khi Ngân hàng Nhà nước công bố quyết định giảm thêm 0,5 điểm % các mức lãi suất điều hành lần thứ 4 vào ngày 16/6/2023), các TCTD kỳ vọng mặt bằng lãi suất huy động và cho vay bình quân toàn hệ thống giảm 0,31- 0,42 điểm % trong quý III/2023 và giảm tương ứng 0,91 - 0,79 điểm % trong cả năm 2023.

Theo nhận định của các TCTD, thanh khoản của hệ thống ngân hàng trong quý II/2023 tiếp tục duy trì ở trạng thái “tốt” và dồi dào hơn so với quý I/2023. Dự báo tình hình thanh khoản thời gian tới, các TCTD cho rằng, thanh khoản sẽ tiếp tục dồi dào trong quý III/2023 và cả năm 2023 so với năm 2022.

Theo đánh giá của các TCTD, nhu cầu vay vốn, dịch vụ thanh toán và thẻ, gửi tiền của khách hàng trong quý II/2023 có cải thiện nhưng tỷ lệ TCTD nhận định “cải thiện” thấp hơn so với nhận định và kỳ vọng tại kỳ điều tra trước.

Các TCTD dự báo nhu cầu sử dụng dịch vụ ngân hàng của khách hàng diễn biến khả quan trong quý III/2023 nhưng “tăng” với tốc độ chậm lại trong năm 2023 so với năm 2022, trong đó nhu cầu vay vốn được kỳ vọng “tăng” nhiều hơn nhu cầu gửi tiền và thanh toán, tuy nhiên, vẫn có 11% TCTD dự báo nhu cầu vay vốn “giảm” trong năm 2023 so với năm 2022.

Về huy động vốn, các TCTD được kỳ vọng, toàn hệ thống tăng bình quân 3,2% trong quý III/2023 và tăng 10,6% trong năm 2023 – mức này có điều chỉnh tăng nhẹ so với mức kỳ vọng 9,2% tại kỳ điều tra trước.

Dư nợ tín dụng của hệ thống ngân hàng được kỳ vọng tăng 4,4% trong quý III/2023 và tăng 12,5% trong năm 2023 - điều chỉnh giảm 0,6 điểm % so với mức dự báo 13,7% tại kỳ điều tra trước.

Về nợ xấu, các TCTD đánh giá, tỷ lệ nợ xấu/dư nợ tín dụng của hệ thống ngân hàng có biểu hiện “tăng nhẹ” trong quý II/2023 nhưng được kỳ vọng giảm trong quý III/2023.

Tình hình kinh doanh của hệ thống ngân hàng trong quý II/2023 tiếp tục “cải thiện” chậm hơn đáng kể so với quý trước, lợi nhuận trước thuế có tăng trưởng nhẹ nhưng thấp hơn so với mức kỳ vọng ở kỳ điều tra trước. Các TCTD điều chỉnh thu hẹp đáng kể kỳ vọng về tình hình kinh doanh và lợi nhuận trong thời gian tới.

Kết quả điều tra cũng cho biết, trái với dự báo tại kỳ điều tra trước về khả năng tăng nhẹ giá bình quân sản phẩm dịch vụ trong năm 2023, tại kỳ điều tra này, giá bình quân sản phẩm dịch vụ được các TCTD dự báo sẽ giảm đáng kể trong năm 2023 so với năm 2022. Tỷ lệ % TCTD cho biết đã “giảm” giá bình quân các sản phẩm, dịch vụ trong quý II/2023 (36,5%) cao hơn khoảng 2,3 lần so với tỷ lệ TCTD có cùng lựa chọn ở quý trước, trong khi, tỷ lệ % TCTD cho biết đã “tăng” giá bình quân các sản phẩm, dịch vụ (9,3%) chỉ bằng khoảng 1/4 so với quý trước. Xu hướng “giảm” giá bình quân các sản phẩm, dịch vụ được các TCTD dự kiến duy trì trong quý III/2023.

Các TCTD đánh giá xu hướng rủi ro khách hàng tiếp tục “gia tăng”. Tại kỳ điều tra lần này, các TCTD nhận định mặt bằng rủi ro (MBRR) khách hàng tổng thể trong quý II/2023 tăng nhanh hơn so với quý trước, với 34,2% TCTD nhận định MBRR khách hàng tổng thể ở thời điểm hiện tại đang ở mức “cao”, 48,2% TCTD dự báo MBRR khách hàng sẽ tăng trong năm 2023 so với năm 2022.

Trong quý II/2023 vừa qua, các TCTD tiếp tục đánh giá các nhân tố nội tại và khách quan có cải thiện so với quý trước. Khác với kỳ điều tra trước, ở kỳ điều tra này, nhân tố khách quan “chính sách tín dụng, lãi suất và tỷ giá của Ngân hàng Nhà nước” và nhân tố chủ quan “chính sách lãi suất, tín dụng, tỷ giá của đơn vị” được các TCTD đánh giá là hai nhân tố quan trọng nhất ảnh hưởng tích cực tới tình hình kinh doanh của đơn vị trong quý II/2023 và dự kiến trong cả năm 2023, sau đó mới đến các nhân tố phổ biến ở các kỳ điều tra trước như “cầu của nền kinh tế đối với sản phẩm dịch vụ của đơn vị” và “điều kiện kinh doanh và tài chính của khách hàng”; “chính sách và năng lực quản trị rủi ro của đơn vị”. Trong khi đó, “sự cạnh tranh từ các TCTD khác” tiếp tục được đánh giá là nhân tố có thể tác động tiêu cực nhất tới tình hình kinh doanh của TCTD trong quý II/2023 và dự kiến cả năm 2023.

Theo nhận định của các TCTD, tình hình lao động, việc làm của ngành tài chính ngân hàng trong quý II/2023 mặc dù cải thiện so với quý trước nhưng chưa đạt mức kỳ vọng. Các TCTD kỳ vọng tình hình lao động sẽ diễn biến khả quan hơn trong quý III/2023 và cả năm 2023.

Được biết, cuộc điều tra được tiến hành từ ngày 25/5/2023 đến ngày 10/6/2023. Đối tượng là toàn bộ các TCTD và chi nhánh NHNNg tại Việt Nam, tỷ lệ trả lời đạt 97%. Kết quả điều tra được phân tích dựa trên phương pháp cân bằng (Balance Method) và các TCTD được gắn trọng số dựa trên tương quan về quy mô tổng tài sản của TCTD hoặc dư nợ tín dụng hoặc huy động vốn tùy theo tính chất câu hỏi.