Lạm phát của Mỹ bất ngờ tăng tốc trở lại, liệu FED có sớm cắt giảm lãi suất như kỳ vọng?

Theo số liệu do Chính phủ Mỹ công bố hôm 11/1, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 12/2023 của nước này ghi nhận tăng 0,3% so với tháng trước, cao hơn dự báo 0,2% được giới chuyên gia đưa ra trước đó với nhận định áp lực lạm phát đã giảm bớt. Đây cũng là mức cao nhất trong ba tháng cuối năm 2023.

Tính trên cơ sở 12 tháng, CPI đóng cửa năm 2023 tăng 3,4%, cao hơn mức thị trường kỳ vọng là 3,2%. Năm 2022, CPI của Mỹ kết thúc năm với mức tăng 6,4% cho cả năm.

Loại trừ giá thực phẩm và năng lượng dễ biến động, CPI lõi ghi nhận tăng 0,3% trong tháng 12/2023 và 3,9% so với một năm trước, trong khi các chuyên gia kinh tế dự báo ở mức 0.3% và 3.8%.

Phần lớn mức tăng trong kỳ đến từ chi phí nhà ở. Khoản mục này tăng 0,5% so với tháng trước và chiếm hơn một nửa mức tăng của CPI lõi. So với cùng kỳ, chi phí nhà ở tăng 6,2%, chiếm khoảng 2/3 mức tăng của chỉ số.

Trước đó, hầu hết các quan chức FED kỳ vọng chi phí này sẽ hạ nhiệt trong năm 2024 khi giá thuê nhà giảm trong các hợp đồng thuê mới.

Ngoài ra, giá thực phẩm ghi nhận tăng 0,2% trong tháng 12, tương đương với tháng 11. Giá năng lượng tăng 0,4% sau khi giảm 2,3% trong tháng 11. Giá vé máy bay tăng 1%.

Trong các chỉ số giá quan trọng khác, chi phí bảo hiểm xe tăng cao hơn 1,5%, chi phí chăm sóc y tế tăng 0,6% và giá xe đã qua sử dụng tăng thêm 0,5%.

Các chỉ số đo lượng lạm phát tăng tốc trở lại trong tháng mà FED quyết định giữ nguyên lãi suất lần thứ 3 liên tiếp. Cùng với quyết định đó, các nhà hoạch định chính sách cũng đã báo hiệu sẽ cắt giảm lãi suất trong năm 2024 sau khi lạm phát liên tục cho thấy xu hướng hạ nhiệt.

“Đây không phải là những con số tệ, nhưng chúng cho thấy xu hướng hạ nhiệt của lạm phát vẫn còn chậm và khó có thể đi một đường thẳng xuống 2%. Nếu chi phí nhà ở tiếp tục ở mức cao, FED sẽ gạt bỏ ý tưởng cắt giảm lãi suất sớm”, Seema Shah, Trưởng bộ phận Chiến lược toàn cầu tại Principal Asset Management đánh giá.

Đồng quan điểm trên, Brian Coulton, Chuyên gia kinh tế trưởng tại Fitch Ratings London, các chỉ số không cho thấy dấu hiệu lạm phát sẽ quay trở lại mức 2% một cách bền vững. Điều này sẽ khiến FED có cơ sở để thận trọng và họ khó có thể cắt giảm lãi suất nhanh như thị trường mong đợi.

Kể cả trong những tuyên bố của giới chức FED kể từ sau cuộc họp tháng 12 cũng chưa có dấu hiệu nào cho thấy các nhà hoạch định chính sách của Mỹ đã sẵn sàng từ bỏ sự cảnh giác đối với lạm phát.

Hôm 10/11, John Williams, Chủ tịch FED chi nhánh New York tuyên bố, lạm phát giảm từ mức đỉnh hơn 40 năm vào giữa năm 2022 và đang đạt được tiến bộ vững chắc. Tuy nhiên, ông không đưa ra bất kỳ tín hiệu nào về thời điểm phù hợp cắt giảm lãi suất và nhấn mạnh rằng chính sách “hạn chế” có thể sẽ được áp dụng trong một thời gian nữa.

Thống đốc FED Michelle Bowman và Chủ tịch FED chi nhánh Dallas Lorie Logan, cũng bày tỏ sự hoài nghi đối với xu hướng hạ nhiệt của lạm phát và cho biết họ sẽ không ngần ngại tăng lãi suất nếu lạm phát tăng cao.

Những tuyên bố trên đều đi ngược với bối cảnh nền kinh tế Mỹ đang hoạt động vững chắc với tỷ lệ thất nghiệp giữ ở mức dưới 4% và người tiêu dùng tiếp tục chi tiêu mạnh mẽ, dù cho đã xuất hiện những dấu hiệu cho thấy gánh nặng nợ gia tăng và tiết kiệm giảm.