Ngân hàng chờ động lực dịch vụ

TS. Võ Trí Thành - Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia

Cân bằng lợi ích và rủi ro cho người tiêu dùng

Với việc sớm cho phép các ngân hàng triển khai eKYC, đại lý ngân hàng... không chỉ phát triển sản phẩm phẩm dịch vụ ngân hàng, mà có ý nghĩa đặc biệt quan trọng hơn đó là phát triển tài chính bao trùm, tăng khả năng tiếp cận dịch vụ tài chính cho người dân.

Tuy nhiên, để người tiêu dùng “mặn mà” hơn sử dụng các sản phẩm dịch vụ mở tài khoản, thanh toán online, không dùng tiền mặt, theo tôi, cần phải đảm bảo 2 vấn đề: Một là sự tin cậy, hai là lợi ích của cả đôi bên. Bởi vì phát triển mở rộng các dịch vụ ngân hàng ngày càng hiện đại thì cũng sẽ đi kèm với rủi ro.

Do đó, phải làm thế nào để cân bằng lợi ích và rủi ro giúp người tiêu dùng cảm thấy tin tưởng, sẵn sàng trả tiền cho các dịch vụ mà mình sử dụng. Nếu dịch vụ cung cấp không tốt, mất lòng tin của khách hàng thì ngân hàng sẽ chịu thiệt hại lớn, nhất là thời buổi cạnh tranh ngày càng gay gắt như hiện nay, thì điều này vô cùng quan trọng.

Xu hướng tiêu dùng online, thanh toán trực tuyến sẽ được đẩy mạnh trong thời gian tới khi Chính phủ đặt mục tiêu đến năm 2025 có 55% dân số mua sắm trực tuyến và doanh số thương mại điện tử khoảng 35 tỷ USD. Dư địa cho các ngân hàng khai thác các sản phẩm dịch vụ ngân hàng online từ xu hướng này là khá lớn. Nhất là định hướng của các ngân hàng tập trung vào mảng bán lẻ và đầu tư vào chuyển đổi số hứa hẹn mang lại khoản thu phí dịch vụ tiềm năng cho các ngân hàng. Trong đó, thu nhập phí thanh toán và phí thẻ được kỳ vọng sẽ duy trì đà tăng.

TS. Nguyễn Trí Hiếu - Chuyên gia ngân hàng

Tăng tính liên kết cho các sản phẩm ngân hàng

Cho đến bây giờ tất cả người dân muốn mở tài khoản ngân hàng đều phải ra ngân hàng. Nên việc các ngân hàng triển khai eKYC một cách rộng rãi sẽ giúp đại bộ phân dân chúng nhất là người dân vùng sâu, vùng xa vẫn có thể mở tài khoản một cách dễ dàng nhanh chóng mà không cần đến ngân hàng gặp mặt trực tiếp nhờ sự hỗ trợ của công nghệ hiện đại thông qua đối chiếu thông tin cá nhân tức thì với hệ thống cơ sở dữ liệu tập trung về danh tính người dùng, xác thực dạng sinh trắc học thông qua vân tay... Tôi rất ủng hộ chủ trương này.

Tuy nhiên, tôi cũng muốn lưu ý với biện pháp này cũng cần phải được bảo mật tốt và kèm thêm giải pháp bổ sung để hạn chế rủi ro có thể phát sinh. Đơn cử, các ngân hàng sẽ ưu tiên mở tài khoản qua eKYC cho khách hàng được khách hàng hiện hữu của ngân hàng giới thiệu bảo lãnh. Với việc giới thiệu như vậy, tôi nghĩ mức độ an toàn cao hơn.

Phải khẳng định rằng, hiện tại khả năng đáp ứng nhu cầu sử dụng các sản phẩm dịch vụ tài chính ngân hàng của người sử dụng ngày càng tốt mọi lúc mọi nơi, thuận tiện, linh hoạt, nhanh chóng. Từ những dịch vụ đơn giản đến tương đối phức tạp như rút tiền, chuyển tiền trong nước, quốc tế, tư vấn tài chính... Tuy nhiên, doanh thu từ dịch vụ của các ngân hàng vẫn chưa như kỳ vọng do nhu cầu của người dân chưa cao. Nguyên nhân chính là thu nhập bình quân theo đầu người tại Việt Nam còn thấp nên nhu cầu sử dụng các dịch vụ ngân hàng còn hạn chế.

Để giúp các ngân hàng thúc đẩy tăng thu từ dịch vụ tốt hơn, tôi cho rằng, các ngân hàng cố gắng liên kết với các đơn vị cung cấp dịch vụ khác như công ty bảo hiểm để có những gói tài chính đáp ứng đa dạng nhu cầu của người dùng. Hoặc ngân hàng có thể kết nối nhiều hơn với các nhà trung tâm thương mại, các nhà bán lẻ, bán buôn... Khi liên kết với nhiều nhà cung cấp như vậy, ngân hàng có cơ hội cung cấp sản phẩm dịch vụ của mình nhiều hơn. Từ đó, tăng thu từ hoạt động dịch vụ bù đắp phần nào thu tín dụng đang dự báo tiếp tục khó khăn trong thời gian tới.

Ông Võ Tấn Hoàng Văn - Thành viên HĐQT SCB

Thu từ dịch vụ của ngân hàng hứa hẹn ngày càng tăng

Thực hiện eKYC sẽ khuyến khích người dân mở tài khoản nhiều hơn, tiết kiệm chi phí vận hành rất lớn cho ngân hàng mà Nhà nước lại kiểm soát dòng tiền tốt hơn, không lo rủi ro về phòng chống rửa tiền, tài trợ khủng bố. Việc tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng mở tài khoản cũng giúp cho ngân hàng duy trì lượng tiền thanh toán nhàn rỗi với chi phí thấp hơn giúp cho giá vốn bình quân huy động của ngân hàng có thể giảm. Từ đó ngân hàng có điều kiện giảm lãi suất cho vay, nâng cao hiệu quả hoạt động.

Điểm rất tích cực đối với ngân hàng, thu từ dịch vụ trong giai đoạn vừa qua vẫn khá tốt. Nhất là mảng thẻ tín dụng, thanh toán, chuyển tiền, đặc biệt là phí bảo hiểm qua kênh bancassurance tăng rất mạnh.

Tôi cho rằng, thời gian tới, phí bảo hiểm qua kênh bancassurance dự kiến sẽ tiếp tục là động lực tăng trưởng nhờ xu hướng tỷ lệ người tham gia bảo hiểm gia tăng. Hiện tại tỷ lệ tham gia bảo hiểm của người dân Việt Nam vẫn còn khá thấp chỉ bằng 1/3-1/4 so với các nước trong khu vực như Thái Lan, Malaysia... nên dư địa của thị trường này còn rất lớn.

Ngoài ra, cơ cấu thu phí dịch vụ cũng được kỳ vọng sẽ được cải thiện hơn nữa khi thời gian qua các ngân hàng đa dạng hóa các dịch vụ tài chính và đạt hiệu quả khá cao như môi giới trái phiếu…

Tất nhiên, tiềm năng là khá lớn, nhưng mức độ hiệu quả như thế nào còn phụ thuộc vào khả năng khai thác của ngân hàng đó. Chẳng hạn, như bán chéo sản phẩm bảo hiểm, muốn khách hàng mua bảo hiểm, ngân hàng phải có đội ngũ tư vấn tốt, nắm bắt được nhu cầu tài chính của khách hàng...

Tôi tin rằng, với việc đa dạng các sản phẩm dịch vụ cùng với hỗ trợ từ cơ chế chính sách của Nhà nước, thu dịch vụ của ngân hàng sẽ ngày càng tốt hơn.

Hà Thành thực hiện