Thủ tướng: Bộ trưởng, tư lệnh ngành không được im lặng với các đề nghị của các địa phương

Thực hiện thành công mục tiêu "kép"

Kết luận Hội nghị trực tuyến Chính phủ với các địa phương vào sáng ngày 29/12, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao tất cả 63 địa phương đều gửi bài tham luận với 319 kiến nghị cụ thể, trong ngày hôm qua đã có 20 địa phương phát biểu, có 84 kiến nghị về nhiều vấn đề lớn của đất nước, đặc biệt đề xuất các chính sách đặc thù và yêu cầu các bộ và Chính phủ hướng dẫn thực thi. Thủ tướng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng với Văn phòng Chính phủ, các bộ, ngành khẩn trương tiếp thu ý kiến, hoàn chỉnh báo cáo các dự thảo Nghị quyết 01, 02 trình Thủ tướng ký ban hành để triển khai thực hiện ngay từ đầu năm 2021, không để chậm trễ.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu kết luận Hội nghị. Ảnh: Quang Hiếu

Đối với những vấn đề cụ thể không đưa vào nghị quyết, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành khẩn trương nghiên cứu, xử lý theo thẩm quyền hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định và thông báo cho các địa phương, “các đồng chí bộ trưởng, tư lệnh ngành không được im lặng với các đề nghị của các địa phương”. Các đồng chí lãnh đạo các địa phương và các bộ, ngành thường xuyên trao đổi trực tiếp để xử lý vấn đề phát sinh, giải quyết những vấn đề vướng mắc, bức xúc trong sản xuất kinh doanh và đời sống, “không nên cứ phải văn bản qua, giấy tờ lại, gây mất thời gian, mất cả thời cơ xử lý”, “không thể chờ đợi kéo dài, một phong cách làm việc mới phải được đưa ra để chấn chỉnh tình trạng quan liêu”.

Đánh giá kinh tế-xã hội năm 2020 và 5 năm giai đoạn 2016-2020, Thủ tướng dẫn lại hai câu thể hiện khái quát nhất, sâu sắc nhất trong phát biểu của đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước tại hội nghị. Đó là, năm 2020 được xem là năm thành công hơn năm 2019 và là năm thành công nhất trong 5 năm  qua với những kết quả, thành tích đặc biệt. Những kết quả, thành tích đó đã góp phần làm nên những thành tựu rất quan trọng, khá toàn diện với nhiều dấu ấn nổi bật của nhiệm kỳ 2016-2020 và là thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử của 35 năm đổi mới làm cho đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay.

Thủ tướng nhấn mạnh, mục tiêu kép được thực hiện thành công, vĩ mô ổn định, giải ngân vốn đầu tư công đạt kết quả cao nhất, phát triển văn hóa xã hội có nhiều tiến bộ, cải cách thủ tục hành chính đạt nhiều kết quả, quốc phòng, an ninh đảm bảo, đặc biệt là thành công trong đối ngoại.

Thủ tướng nêu rõ, tại hội nghị này, “Chúng ta thống nhất chủ đề năm 2021 là: Đoàn kết, kỷ cương, đổi mới sáng tạo, khát vọng phát triển”. Trên tinh thần đó, chúng ta thống nhất định hướng điều hành và quan điểm chỉ đạo: Trước hết là tiếp tục đổi mới tư duy phát triển, hành động quyết liệt hơn, hiệu quả hơn, vượt qua khó khăn, biến thách thức thành cơ hội, tận dụng tốt các thành tựu của cuộc cách mạng 4.0 và xu hướng dịch chuyển đầu tư thương mại, chuyển đổi số trong khi khu vực và thế giới. Kiên quyết không lùi bước trước khó khăn, thách thức.

Chuyển đổi số là một điểm mới

Tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, chuyển đổi số là sự phát triển tiếp theo của ứng dụng CNTT, nhưng là sự phát triển mang tính đột phá. Đột phá ở chỗ, nó đưa mọi hoạt động lên môi trường số toàn dân, toàn diện, tạo ra một không gian hoàn toàn mới, nó thay đổi cách chúng ta vận hành công việc và cuộc sống, đột phá ở chỗ càng dùng thì càng rẻ, càng dùng thì càng giỏi và công nghệ phát triển, dám thay đổi và phát triển mô hình mới, các nước đi sau sẽ ứng dụng mạnh mẽ hơn, nhanh hơn những nước đi trước, nơi nào khó khăn thì ứng dụng sẽ hiệu quả hơn, nó làm cho những nghèo nhất có thể tiếp cận được những dịch vụ tốt nhất nhưng với giá rất rẻ, mỗi người, người hộ dân, mỗi doanh nghiệp nhỏ có thể tiếp cận thị trường toàn quốc, toàn cầu thúc đẩy mọi người có thể kinh doanh và làm giàu…

Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng. Ảnh: Quang Hiếu

Chuyển đổi số là một điểm mới, vì vậy phải có nghị quyết của các cấp ủy Đảng. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chương trình chuyển đổi số quốc gia, là chương trình xây dựng chính quyền số, kinh tế số và xã hội số, là chương trình chuyển đổi số đồng thời các ngành và các địa phương. Đây là sự tiếp nối, cụ thể hóa Nghị quyết 52 của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Cấp ủy, các Bộ, ngành cùng các địa phương sớm ban hành nghị quyết chuyên đề về chuyển đổi số và sau đó, cấp chính quyền ban hành chương trình về chuyển đổi số. Hiện nay có gần 30 Bộ, ngành và tỉnh thành đã ban hành nghị quyết về chuyển đổi số. Để đẩy nhanh chuyển đổi số thì hạ tầng số phải đi trước. Đó là mỗi người dân có ít nhất 1 điện thoại thông minh, mỗi hộ gia đình một đường internet cáp quang tốc độ cao, mỗi gia đình một địa chỉ số. Vấn đề này, địa phương cần chỉ đạo và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp bưu chính viễn thông làm.

Chuyển đổi số cần đầu tư nhưng không nhiều, khoảng từ 1-1,5% ngân sách hàng năm và 10% số này là dành cho an toàn, an ninh mạng. Nền tảng số nào hiệu quả, giá thị trường bao nhiêu thì có thể tham vấn Bộ Thông tin và Truyền thông. Thuê dịch vụ, thuê hạ tầng là cách tiếp cận tốt hơn là tự đầu tư, tự vận hành khai thác.

Về triển khai, thay vì làm dần dần, làm từng phần thì làm ngay, làm toàn diện, đặt mục tiêu cao và làm nhanh. Đây là sự khác biệt căn bản giữa cách tiếp cận CNTT và chuyển đổi số…

Bất động sản thu hút 17 tỷ USD vốn FDI

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà cho biết năm 2020, ngành Xây dựng tăng trưởng 6,6 %, cao nhất trong các ngành kinh tế. Tỷ lệ đô thị hoá vượt mục tiêu, trong 5 năm có 7 đô thị mới, hiện nay cả nước đã có 862 đô thị và phân bố đồng đều trên cả nước, trở thành động lực phát triển kinh tế - xã hội.

Mặt khác, 6 năm qua, hầu như không có "bong bóng" bất động sản, dù đã thu hút 17 tỷ USD vốn FDI, chúng ta đã có nhiều khu đô thị, khách sạn, resort mang tầm quốc tế và hơn nhiều nước trong khu vực.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà. Ảnh: Quang Hiếu

Công tác sản xuất vật liệu xây dựng cũng phát triển mạnh, nhiều công trình tỷ lệ nội địa hoá đã đạt đến 90 – 100%, nhiều vật liệu cạnh tranh ngang ngửa với thế giới.

“Có thể tự hào nói rằng hiện ngành xây dựng hoàn toàn có đủ năng lực để tự thiết kế và thi công mọi công trình, mọi quy mô đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước”, Bộ trưởng Phạm Hồng Hà phát biểu. Tuy nhiên, cũng còn những hạn chế về chất lượng phát triển đô thị, quy hoạch, trật tự đô thị và bản sắc chưa rõ trong kiến trúc đô thị và nông thôn.

Về các đề xuất đáng lưu ý nhất của địa phương đề nghị Bộ là phê quyệt quy hoạch đô thị và tháo gỡ vướng mắc pháp luật để triển khai các dự án bất động sản, Bộ Xây dựng tiếp thu và sẽ có văn bản gửi từng địa phương.

Xây dựng nền y tế thông minh

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long, ngoài kết quả phòng chống COVID-19, trong năm 2020, ngành Y tế được đánh giá là điểm sáng của chương trình chuyển đổi số quốc gia với việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, áp dụng thành tựu số trong y học, tận dụng cuộc cách mạnh công nghiệp lần thứ 4, tạo bước chuyển biến mạnh mẽ của ngành. Trong phòng chống đại dịch COVID-19, các ứng dụng khai báo y tế kiểm soát dịch bệnh, ứng dụng truy vết, bản đồ an toàn COVID-19 đã được áp dụng rộng rãi.

Dự kiến đầu tháng 3 tới, sẽ khai trương chương trình điều hành điện tử trạm y tế xã với trên 10.600 trạm và đặc biệt 98 triệu hồ sơ sức khỏe cá nhân đã được tạo lập trong hơn 5 tháng qua, tiến tới đăng ký khám chữa bệnh trực tuyến, khám điều trị ngoại trú không dùng giấy, giúp người dân theo dõi được tình trạng sức khỏe của mình và xây dựng một nền y tế thông minh...

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long. Ảnh: Quang Hiếu

Ngành Y tế đang biến nguy thành cơ, bắt đầu bước vào chặng đường đổi mới mạnh mẽ toàn diện ngành y tế để phục vụ người dân được tốt hơn; đổi mới mạnh mẽ chất lượng khám chữa bệnh; đổi mới phương thức chi trả bảo hiểm y tế; đổi mới cơ chế tài chính, cơ chế đầu tư; tiếp tục sắp xếp hệ thống y tế một cách phù hợp hiệu quả; hình thành các khu công nghiệp Dược công nghệ cao, thu hút đầu tư sản xuất trang thiết bị y tế trong nước…

Xuất khẩu ngành nông nghiệp đạt hơn 41 tỷ USD

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thông (NN&PTNT) Nguyễn Xuân Cường khẳng định, trong hoàn cảnh cực kỳ khó khăn, chúng ta đã đạt được mục tiêu kép. Ngành nông nghiệp không chỉ có khó khăn do COVID-19 gây ra mà cả thiên tai dị thường, lũ chồng lũ, bão chồng bão, mưa lịch sử... Cùng với đó là các dịch bệnh như dịch tả lợn châu Phi, sâu keo mùa thu, châu chấu sa mạc…

Trong hoàn cảnh đó. Thủ tướng và các Phó Thủ tướng 31 lần làm việc với ngành nông nghiệp. “Tôi khẳng định chưa có năm nào 63 tỉnh thành phố vào cuộc khu vực nông nghiệp mạnh mẽ như năm nay. Chính vì vậy, việc huy động tổng nguồn lực đã đạt được kết quả khi 58 tỉnh thành phố đã có bước bứt phá cao về nông nghiệp. Cụ thể như tỉnh Bình Phước tăng 46%, Bắc Giang 70%, Hưng Yên 70%, Hà Nội cũng trên 40%. Đã có sự biến nguy thành cơ với sự quan tâm của cả hệ thống chính trị và Chính phủ”, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường. Ảnh: Quang Hiếu

Việc phát triển thị trường cũng thành công với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các tỉnh cũng nỗ lực khai mở các thị trường mới. Gần đây nhất, ngày 22/12, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng điện đàm với Tổng thống Hoa Kỳ nhằm xử lý nhiều vấn đề, trong đó có xuất khẩu nông sản. Chính vì thế năm nay xuất khẩu của ngành nông nghiệp đạt hơn 41 tỷ USD, tăng 2,6% so với năm ngoái.

Cùng với đó nhiều chỉ tiêu khác về nông thôn mới cũng đạt và vượt chỉ tiêu, tái cơ cấu nông nghiệp đã bắt đầu có tác động tích cực tới nhiều địa phương, điển hình nhất hiện nay là có đến một nửa lượng sản phẩm OCOP là sản phẩm của các địa phương vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn.

Năm 2021, khó khăn vẫn tiếp tục từ dịch bệnh, thiên tai, thị trường… nhưng ngành sẽ quyết tâm hơn nữa để khai thác tốt nhất, phát triển khu vực thị trường tiềm năng cuả nông nghiệp. Hiện Bộ NN&PTNT cũng đã xây dựng kế hoạch thực hiện Nghị quyết 01 và ngay tháng 2/2021 sẽ tiếp tục thực hiện đề án tái cơ cấu nông nghiệp và thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 – 2025.

Vượt qua 3 thách thức rất lớn

Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh khẳng định lại, năm 2020 là năm thành công nhất của chúng ta trong 5 năm (2015-2020). Trong năm nay có 3 thách thức rất lớn, chúng ta đã đối mặt và vượt qua thành công.

Thứ nhất, dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp trên thế giới, ảnh hưởng sâu sắc đến kinh tế thế giới, trong đó có Việt Nam.

Thứ hai, thiên tai, dịch bệnh xảy ra từ đầu năm và kéo dài trong cả năm ở nhiều địa phương, khu vực.

Thứ ba, những cạnh tranh về chính trị và những bảo hộ mậu dịch ở  các khu vực trên thế giới ảnh hưởng rất mạnh đến dòng chảy thương mại và kinh tế quốc tế.

Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh. Ảnh: Quang Hiếu

Tuy nhiên, với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, chúng ta đã thực hiện nhất quán được các giải pháp linh hoạt để vừa tập trung  kiểm soát tốt dịch bệnh nhưng đồng thời tháo gỡ khó khăn để thúc đẩy sản xuất kinh doanh. Việt Nam có lẽ là một trong những quốc gia rất hiếm trên thế giới mà chúng ta đã khôi phục tình trạng bình thường mới để phát triển kinh tế.

Chính vì vậy, các chỉ số phát triển kinh tế, trong đó bao gồm công nghiệp, thương mại nội địa và thương mại quốc tế đều đạt con số khả quan.

Đối với những nhiệm vụ trong năm 2021, khi Nghị quyết 01 của Chính phủ được ban hành, tất cả các Bộ, ngành cần quán triệt và coi đó là mục tiêu trọng tâm. Trong đó, có 3 nhóm nhiệm vụ mục tiêu ngành công thương cần phải tập trung thực hiện.

Thứ nhất, tiếp tục phát triển thị trường bao gồm cả thị trường nước ngoài và thị trường trong nước. Chúng ta cần phải thực hiện những chương trình hành động mà Chính phủ đã ban hành, từ tuyên truyền phổ biến pháp luật đến việc tái cơ cấu tổ chức lại các ngành hàng, thị trường dịch vụ nội địa…

Thứ hai, tổ chức thực thi pháp luật, hoàn thiện cơ sở pháp lý và các quy định về pháp luật. Nếu tổ chức tốt việc thực thi pháp luật thì sẽ khai thác rất hiệu quả các hiệp định thương mại tự do.

Dự kiến năm nay, Việt Nam xuất khẩu 281 tỷ USD,  so với con số dự kiến 300 tỷ USD trong tình huống không có dịch bệnh. Nếu không xảy ra dịch bệnh, chúng ta có những điều kiện cơ sở rất thuận lợi để đạt được yêu cầu, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nói. 

Thu ngân sách tăng cao hơn 150.000 tỷ đồng so với đánh giá trước đó

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng, mặc dù trải qua nhiều khó khăn, thách thức trong năm 2020 nhưng kết quả kinh tế - xã hội, thu ngân sách khá toàn diện và tích cực.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng. Ảnh: Quang Hiếu

Kết quả thu cân đối ngân sách nhà nước đến hết 28/12/2020 đạt 1 triệu 426 nghìn tỷ đồng, bằng 94,32% dự toán, cao hơn hơn 101,4 nghìn tỷ đồng so với con số đã báo cáo Quốc hội, vẫn đang chỉ đạo các cơ quan thuế, hải quan, kho bạc phối hợp với các cấp các ngành đôn đốc các khoản thu trên tinh thần thu đúng, đủ, kịp thời theo quy định và tuyệt đối không động viên các doanh nghiệp nộp trước các khoản chưa đến hạn. Ước thu ngân sách cả năm đạt 1 triệu 472 nghìn tỷ đồng, bằng 98,3% dự toán, cao hơn 148-150 nghìn tỷ đồng so với con số đánh giá tháng 8, tháng 9 để báo cáo Quốc hội, trong đó thu nội địa trên 98%, thu dầu thô 97,7%...

Thu cân đối ngân sách địa phương ước vượt trên 40 nghìn tỷ đồng, bằng 106% dự toán, đến nay có 56/63 địa phương thu nội địa vượt dự toán được giao, các tỉnh trọng điểm có Hải Phòng, Quảng Ninh, Hải Dương, Bắc Ninh… đánh giá vượt dự toán, một số địa phương chưa hoàn thành dự toán như: TPHCM, Vĩnh Phúc, Đà Nẵng…

Thu cân đối ngân sách Trung ương ước đạt 776 nghìn tỷ đồng, đạt 88,4% dự toán, cao hơn 51 nghìn tỷ đồng so với con số báo cáo Quốc hội.

Trong điều kiện thu ngân sách khó khăn, vẫn bảo đảm nguồn thực hiện các khoản chi quan trọng theo dự toán, đặc biệt là chi đầu tư phát triển, đồng thời bổ sung chiphòng chống dịch, hỗ trợ người lao động bị giảm sâu vào thu nhập, chi phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh.

Nhằm chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp và người dân, các cơ quan nhà nước thực hiện tiết kiệm 70% kinh phí hội nghị, hội thảo, công tác phí trong và ngoài nước và tiết kiệm 10% chi thường xuyên. Giải ngân chi đầu tư phát triển có bước tiến bộ lớn, ước đến 31/12 đạt 82,8%.

Năm 2021, ngành Tài chính khẩn trương rà soát, báo cáo Chính phủ và các cấp có thẩm quyền các giải pháp ưu đãi, miễn giảm, giãn các khoản thuế, lệ phí nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp; thu hút các nguồn dịch chuyển vốn đầu tư phù hợp với mục tiêu, yêu cầu phát triển kinh tế, phấn đấu tăng trưởng kinh tế cao hơn kế hoạch..., tuy nhiên cũng cần căn cứ vào thực tiễn.

Cùng với sự phục hồi của nền kinh tế đề nghị các ngành, cấp ủy chính quyền địa phương quan tâm chỉ đạo công tác quản lý ngân sách bảo đảm thu đúng, thu đủ, kịp thời các khoản thu; chống thất thu, chuyển giá, trốn lậu thuế, buôn lậu gian lận thương mại, xuất xứ, giao chỉ tiêu giảm nợ đọng thuế, trốn thuế 5%, phấn đấu tăng thu ngân sách tối thiểu 3% so với dự toán ngân sách được giao…

Các đại biểu tham dự Hội nghị. Ảnh: Quang Hiếu