Doanh nghiệp gia đình cần tập trung hơn với các tiêu chí phát triển bền vững

Hình minh họa - Nguồn: Internet

PwC vừa công bố báo cáo "Khảo sát doanh nghiệp gia đình toàn cầu 2021", với sự tham gia trả lời phỏng vấn của 2.801 lãnh đạo doanh nghiệp trên toàn cầu.

Kết quả khảo sát cho thấy, hơn một nửa (55%) các lãnh đạo nhận thấy doanh nghiệp có tiềm năng về phát triển bền vững, tuy nhiên chỉ 37% có chiến lược cụ thể. So với tại châu Âu và châu Mỹ, các doanh nghiệp gia đình tại châu Á đang có cam kết tích cực hơn về ưu tiên phát triển bền vững trong chiến lược kinh doanh. 79% các đại biểu doanh nghiệp đến từ Trung Quốc và 78% từ Nhật Bản cho biết đang “đặt tiêu chí bền vững làm trọng tâm xuyên suốt mọi hoạt động của doanh nghiệp”, con số này là 23% tại Mỹ và 39% tại Anh. Các doanh nghiệp lớn hơn và các doanh nghiệp nắm giữ bởi các thế hệ trẻ hơn cũng đang tích cực thúc đẩy xu hướng này, tập trung hơn vào các tiêu chí phát triển bền vững.

Tuy vậy, báo cáo cũng chỉ ra rằng, còn nhiều doanh nghiệp gia đình vẫn chần chừ trước các cam kết về phát triển bền vững mặc dù đa phần đều có nhận thức sâu sắc về trách nhiệm xã hội, cụ thể hơn 80% doanh nghiệp được khảo sát chủ động tham gia vào các hoạt động xã hội và 71% nỗ lực duy trì tối đa việc làm cho nhân lực trong thời gian đại dịch.

Sự chần chừ này cũng không xuất phát từ triển vọng tiêu cực về kinh tế, khi dưới một nửa (46%) doanh nghiệp dự kiến sụt giảm về doanh số bất chấp tình hình đại dịch và đa số các lãnh đạo tham gia khảo sát cảm thấy lạc quan về khả năng thích ứng cũng như tăng trưởng của doanh nghiệp vào năm 2021 (64%) và 2022 (86%).

Thay vào đó, vấn đề này bắt nguồn từ quan niệm đang dần lỗi thời về đóng góp cho xã hội, ví như lần lượt 76% và 60% các lãnh đạo doanh nghiệp được khảo sát tại Mỹ và Anh chú trọng đóng góp trực tiếp, chủ yếu thông qua các hoạt động từ thiện, hơn là thông qua việc tiếp cận giải quyết các vấn đề ESG (Môi trường, Xã hội và Quản trị). Bên cạnh đó, so với các công ty đại chúng, các doanh nghiệp gia đình phần nào ít phải đối diện với áp lực đến từ các nhà đầu tư, yếu tố đang thúc đẩy các công ty đại chúng đặt các tiêu chí về ESG làm trọng tâm trong chiến lược phát triển dài hạn.

Khảo sát cũng cho thấy các doanh nghiệp gia đình đã ứng phó tương đối tốt để vượt qua đại dịch. Chỉ dưới một nửa doanh nghiệp được khảo sát (46%) dự kiến sụt giảm doanh số bất chấp các tác động của đại dịch. Bên cạnh đó, các lãnh đạo tham gia khảo sát cảm thấy lạc quan về khả năng thích ứng và phát triển của doanh nghiệp, với 64% kỳ vọng tăng trưởng vào năm 2021 và 86% vào 2022.

Mặc dù 80% doanh nghiệp gia đình đã thích ứng với đại dịch COVID-19 bằng việc triển khai làm việc tại nhà, hiện vẫn còn những trăn trở về năng lực tổng thể của doanh nghiệp trong tiến trình chuyển đổi số. 62% lãnh đạo được khảo sát tự đánh giá năng lực số của doanh nghiệp gia đình mình là “không mạnh” và 19% cho biết vẫn đang trong quá trình triển khai.

Đáng chú ý, báo cáo cho thấy sự chênh lệch rõ rệt giữa các thế hệ: 41% các doanh nghiệp tự đánh giá ‘mạnh về kỹ thuật số’ thuộc thế hệ thứ 3 hoặc thứ 4, trong đó 46% có thế hệ kế nghiệp nắm giữ vai trò ngày một lớn trong doanh nghiệp.

Báo cáo của PwC cũng cho biết, dù các doanh nghiệp gia đình đưa ra đánh giá tốt về mức độ tín nhiệm, minh bạch và truyền thông, các kết quả từ khảo sát nhấn mạnh những lợi ích mà cấu trúc quản trị chuyên nghiệp mang lại. Tuy 79% lãnh đạo cho biết doanh nghiệp đang áp dụng một số quy trình hoặc chính sách quản trị công ty, con số này giảm đáng kể khi được hỏi về các lĩnh vực quan trọng: Chỉ hơn một phần tư cho biết có hiến pháp gia đình hoặc quy trình cụ thể, trong khi đó chỉ 15% đã thiết lập các biện pháp giải quyết trong trường hợp xảy ra xung đột.

Đánh giá về kết quả khảo sát, ông Peter Englisch, lãnh đạo toàn cầu khối Doanh nghiệp gia đình tại PwC cho biết, các doanh nghiệp gia đình trên toàn thế giới có cam kết mạnh mẽ đối với các mục đích xã hội. Tuy nhiên trước áp lực ngày một gia tăng từ phía khách hàng, các bên cho vay, cổ đông và thậm chí cả đội ngũ nhân viên, doanh nghiệp cần mang đến những tác động có ý nghĩa thật sự về phát triển bền vững cũng như các yếu tố ESG khác. Các công ty niêm yết đã bắt đầu đáp ứng những tiêu chí này, tuy nhiên phân tích từ kết quả khảo sát cho thấy các doanh nghiệp gia đình vẫn duy trì cách tiếp cận truyền thống hơn về việc đóng góp cho xã hội.

“Các doanh nghiệp gia đình sẽ phải thích nghi với những kỳ vọng đang thay đổi, không đáp ứng được những kỳ vọng này sẽ mang đến rủi ro kinh doanh tiềm ẩn. Điều này không đơn thuần về việc tuyên bố các cam kết, mà đòi hỏi doanh nghiệp đưa ra mục tiêu và báo cáo thực sự, nhằm thể hiện rõ ràng ý thức về các giá trị và mục đích của doanh nghiệp gia đình khi đóng góp xây dựng lại nền kinh tế và xã hội tốt đẹp hơn” Ông Peter nhận định.