Lãi suất huy động giảm do đâu?

Thống kê vừa được Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) công bố cho biết, thanh khoản hệ thống ngân hàng hiện vẫn giữ trạng thái dồi dào. Điều đó được thể hiện qua mặt bằng lãi suất liên ngân hàng duy trì ở mức thấp kỷ lục. Cụ thể, trong tuần từ ngày 31/8/2020 - 4/9/2020 lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm và 2 tuần giảm lần lượt 0,02% và 0,19%, từ mức 0,18%/năm và 0,49%/năm xuống mức 0,16%/năm và 0,3%/năm.

BVSC cho rằng, trạng thái thanh khoản dồi dào giúp lãi suất liên ngân hàng duy trì ở mức thấp, đồng thời cũng khiến nhiều NHTM thực hiện giảm lãi suất huy động thời gian vừa qua.

Các thống kê cho thấy, lãi suất huy động có xu hướng giảm trong tháng 8/2020 đối với cả kỳ hạn 6 tháng và kỳ hạn 12 tháng. Cụ thể, đối với kỳ hạn 6 tháng, lãi suất của nhóm ngân hàng gốc quốc doanh giảm 0,05%; lãi suất của nhóm ngân hàng TMCP có quy mô nhỏ (vốn dưới 5.000 tỷ đồng) giảm mạnh nhất 0,23% và nhóm ngân hàng TMCP có quy mô lớn (vốn trên 5.000 tỷ đồng) tăng 0,18%.

Trong khi đó, đối với kỳ hạn 12 tháng, lãi suất huy động có xu hướng giảm ở nhóm ngân hàng TMCP với mức giảm dao động từ 0,09% đến 0,27%. Ngược lại, lãi suất huy động của nhóm ngân hàng gốc quốc doanh lại tăng 0,2%.

“Lãi suất huy động tiếp tục giảm một phần đến từ việc vốn huy động tăng lên”, BVSC nhận định. Tính riêng tại TP.Hồ Chí Minh, tính đến hết tháng 8/2020, huy động vốn đạt hơn 2,66 triệu tỷ đồng, tăng 4,55% so với cuối năm 2019 và tăng 11,6% so với cùng kỳ, trong đó huy động vốn bằng VND chiếm 87%. Lượng tăng này chủ yếu đến từ tiền gửi thanh toán của tổ chức dân cư (tăng 6,27%) và phát hành giấy tờ có giá (tăng 19,44%) so với cuối năm ngoái.

Trong khi đó, tăng trưởng tín dụng 8 tháng đầu năm chỉ đạt khoảng 4%. Tín dụng tăng chậm do chịu ảnh hưởng của dịch COVID-19 bùng phát lại tại Việt Nam và tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của nhiều doanh nghiệp bị ảnh hưởng khiến nhu cầu vay vốn, đầu tư bị giảm sút.

BVSC kỳ vọng tín dụng trong 4 tháng còn lại của năm nay sẽ dần có sự cải thiện so với 8 tháng đầu năm. Tuy vậy, mức độ cải thiện sẽ không lớn, nhất là trong bối cảnh dịch COVID-19 mới quay trở lại Việt Nam, khiến các doanh nghiệp duy trì quan điểm thận trọng về triển vọng kinh doanh, qua đó hạn chế mở rộng đầu tư.

Về phía cung vốn, NHNN có thể sẽ tăng cường sử dụng nghiệp vụ OMO để bơm vốn ra thị trường (thay cho kênh mua vào ngoại tệ) trong trường hợp cần thiết nên cung vốn sẽ vẫn được đảm bảo. Trên cơ sở đó, thanh khoản hệ thống ngân hàng được dự báo vẫn ở trạng thái tích cực trong các tháng cuối năm.

Trên thị trường trái phiếu, tuần qua, Kho bạc Nhà nước tổ chức gọi thầu tại 4 loại kỳ hạn: 5 năm, 10 năm, 15 năm và 20 năm. Khối lượng gọi thầu cho 4 loại kỳ hạn trên lần lượt ở mức 750 tỷ đồng, 4.500 tỷ đồng, 2.250 tỷ đồng và 500 tỷ đồng.

Kết quả: lượng đặt thầu cho kỳ hạn 5 năm bằng 4,58 lần giá trị gọi thầu và tỷ lệ trúng thầu đạt 100% tại mức lãi suất 1,68% - giảm 0,02% so với lần trúng thầu gần nhất; lượng đặt thầu cho kỳ hạn 10 năm bằng 2,36 lần giá trị gọi thầu và tỷ lệ trúng thầu đạt 100% tại mức lãi suất 2,9% - không đổi so với lần trúng thầu gần nhất; lượng đặt thầu cho kỳ hạn 15 năm bằng 1,94 lần giá trị gọi thầu và tỷ lệ trúng thầu đạt 90% tại mức lãi suất 3,07% - không đổi so với lần trúng thầu gần nhất; lượng đặt thầu cho kỳ hạn 20 năm bằng 2,2 lần giá trị gọi thầu và tỷ lệ trúng thầu đạt 100% tại mức lãi suất 3,36% - tăng 0,02% so với lần trúng thầu gần nhất.

Trong tuần này, dự kiến KBNN sẽ gọi thầu 7.000 tỷ đồng tại 4 kỳ hạn: 5 năm, 10 năm, 15 năm và 30 năm. Tỷ lệ trúng thầu trong 4 tuần gần đây đang có dấu hiệu giảm xuống. Theo BVSC: “Diễn biến này có thể gây sức ép, khiến lãi suất trúng thầu trong thời gian tới tăng nhẹ trở lại, nhất là trong bối cảnh đầu tư công đang tăng tốc khá mạnh”.